Лұқпан Қылышұлы Қылышев

(Қылышев Лұқпан Қылышұлы бетінен бағытталды)

Лұқпан Қылышұлы Қылышев (14.3.1909 жыл, Шыңғырлау ауданы - 1991 жыл, Алматы) — ғалым, Биология ғылымдарының докторы (1957), профессор (1959), Қазақстан FA-ның корреспондент-мүшесі (1959), Қазақстанның еңбек сіңірген ғылым қайраткері (1974).

Өмірбаяны

өңдеу

Ғылыми еңбектері

өңдеу

Негізгі ғылым еңбектері өсімдіктер биохимиясына арналған.

  • Алколоидтар (пиридин, хинолизидин, изохинолин) мен фенол қосылыстары биосинтезі саласында іргелі зерттеулер жүргізіп, олардың нәтижелерін өндіріске енгізді
  • ғылымға беймәлім жаңа ферменттер (анабазиноксидаза, никотин және лупининдегидрогенеза) ашып, оларға сипаттама берді
  • көміртегімен таңбаланған алколоидтер алу әдісін тапты;
  • республиканың оңтүстігінде өсетін иілік өсімдіктер мен құрамында аллколоидтары бар өсімдіктердің өнеркәсіптік қорын анықтап, оларды ғылыми тұрғыдан бағалады
  • итсигек пен дәрмененің мәдени плантацияларын жасау әдістері
  • Шымкент химия-фармацевтикалық зауытындағы өндірістік қалдықтарды органикалық тыңайтқыш және отын ретінде пайдалану жолдарын анықтады;
  • Өсімдіктерінің тұздан улануы механизмін ашты.

Марапаттары

өңдеу
  • «Халықтар Достығы» орденімен
  • бірнеше медальмен марапатталған.
  • БҚО Шыңғырлау ауданы, Шыңғырлау ауылында Лұқпан Қылышев атындағы ОЖББМ бар.

Шығармалары

өңдеу
  • Биология анабазиса безлистного, А.-А., 1961;
  • Микробиологические окисления анабазиса, А.-А., 1977;
  • Флавоноиды растений, А.-А., 1978 (авторларының бірі).[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 жыл. ISBN 9965-607-02-8