Құлмұхаммед елшілігі

Құлмұхаммед елшілігі[1]1594 жылы Тәуекел хан Мәскеуге жіберген елшілік. Елшілік алдында патшалық Ресеймен тығыз саяси қарым-қатынас орнату, әскери одақ құру және Тәуекелдің інісі Ораз-Мұхаммедті Ресей тұтқынынан босату міндеті қойылды. Ресей бұл тұста Бұхар ханы Абдолламен одақтас болған Көшім елімен соғысып жатты. Тәуекел ханның Бұхар хандығына шабуыл жасауы Абдолланың Көшімге көмек көрсетуіне едәуір кедергі жасады. Сондықтан Құлмұхаммед елшілігін Ресей жылы қабылдады. Елшіліктің қару-жарақ сұраған өтінішіне патша өкіметі қаруланған қазақ хандығы Бұхара мен Көшім хандығына қарсы соғыс қимылдарын жүргізуі тиіс деп, ал Ораз-Мұхаммедті босату туралы өтінішіне оның орнына Тәуекел ханның ұлы Үсейін ханзаданы аманат етіп жіберген жағдайда ғана орындалады деп жауап берді. Мәскеуден Тәуекел ханға тілмәш Вельямин Степанов деген елші жіберілді. Мәскеу патшасының талабы мен қойған шарттары қисынсыз әрі өте ауыр болғандықтан қабылданбады. Мәскеумен өзара қатынастарға Тәуекел қазақ хандығының саяси тәуелсіздігін жоғалту түрінде емес, қайта Бұхара хандығына қарсы күрес үшін әскери одақ ретінде ғана қараған болатын.

Дереккөздер

өңдеу
  1. “Қазақ Энциклопедиясы”, VI-том