Ұзындық өлшемдері

Ұзындық өлшемдері - 1) метрлік өлшем, бірлігі — метр — 0°C температурадағы метрлік прототиптегі көлденең штрихтар арасындағы қашықтық. Париж каласының маңындағы Севрде өлшемдер мен салмақтардың Халықаралық бюросында сақталады; сәуле толқындарының ұзындықтарында кадмийдің қызыл сызық ұзындығы 1 553 164,13 λ-ге тең (1927 жылы өлшемдер мен салмақтар жөніндегі Бас конференцияда қабылданған). Қазақстан Республикасында метрдің мемлекеттік эталонына платина-иридий метр-прототип алынған; 2) ағылшын өлшемдері, ярд = 3 фунт = 36 дюйм = 0,914398 м; миля (жарғылық) = 1609,34 м; 3) астрономиялық өлшемдер: а) астрономиялық бірлік — Жерден Күнге дейінгі орташа қашықтық, 149,5 млн км-ге тең; ә) жарықтық жыл — жарық бір жылда өтетін қашықтық, 9,46∙1012 км = 0,32 парсекке тең; б) парсек (параллакс-секунд) — Жер орбитасы үлкен радиусының 1" бұрышта берілген қашықтығы; парсек 206 265 астрономиялық бірлікке немесе 3,1∙1013 км = 3,3 жарықтық жылға тең.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ тілі термиңдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6