Әділ Халық
Әділ Халық (ноғ. Аьдил-Халк, Шабаз авыл) — Қарашай-Шеркес Республикасының Ноғай ауданындағы ауыл.
| Ауыл | |
| Әділ Халық | |
| ноғ. Аьдил-Халк | |
| Әкімшілігі | |
|---|---|
| Ел | |
| Федерация субъектiсі | |
| Муницепалды аудан | |
| Ауылдық қоныс | |
| Басшысы |
Керейтов Қаплан Әділұлы |
| Тарихы мен географиясы | |
| Координаттары |
44°21′23″ с. е. 41°55′29″ ш. б. / 44.35639° с. е. 41.92472° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 44°21′23″ с. е. 41°55′29″ ш. б. / 44.35639° с. е. 41.92472° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Бұрынғы атаулары |
1929 жылға дейін — Верхне-Мансуровский |
| Орталығының биiктігі |
643 м |
| Тұрғындары | |
| Тұрғыны |
↘1760 адам (2020) |
| Ұлттық құрамы | |
| Конфессиялар | |
| Сандық идентификаторлары | |
| Телефон коды |
+7 87870 |
| Пошта индексі |
369358 |
| ОКАТО коды |
91 223 000 002 |
Әділ Халық шекарасы
| |
Құрамындағы жалғыз елді мекен ретінде «Әділ Халық ауылдық қонысы» муниципалды құрылымын құрайды.
Географиясы өңдеу
Ауыл Ноғай ауданының орталық бөлігінде, Кіші Жіліншік өзенінің сол жағалауында орналасқан. Ол аудан орталығы Еркін Шаһардан батысқа қарай 2,5 км және Шеркес қаласынан солтүстік-батысқа қарай 26 км жерде орналасқан. A155 тас жолы ауылдың солтүстік шекарасымен өтеді.
Оңтүстік-шығысында Адығ-Хабыл, оңтүстігінде Үлкен Халық және солтүстік-шығысында Еркін Халық елді мекендермен шектеседі.
Елді мекен республиканың тау бөктерінде орналасқан. Жер бедері негізінен таулы жазық. Ауылдың орташа биіктігі теңіз деңгейінен 443 метрді құрайды. Гидрографиялық желі негізінен Кіші Жіліншік өзенімен ұсынылған.
Тарихы өңдеу
Қазіргі кездегі елді мекенді XIX ғасырда Мансұрлар отбасынан шыққан ноғай мырзалары құрды және бастапқыда Верхне-Мансуровский (Шабаз) ауылы деп аталды.
1929 жылы Бүкілресейлік Орталық Атқару Комитеті Төралқасының қаулысымен Верхне-Мансуровский ауылы Әділ Халық деп өзгертілді[1].
2007 жылы ауыл республиканың жаңадан құрылған Ноғай ауданының құрамына жеке муниципалды құрылым ретінде — Әділ Халық ауылдық қонысы қосылды.
Тұрғындары өңдеу
| 2002 | 2010 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1510 | ↗1747 | ↗1762 | ↗1772 | ↘1769 | ↗1803 | ↘1781 |
| 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | |||
| ↗1807 | ↘1791 | ↘1780 | ↘1760 |
Ұлттық құрамы өңдеу
2010 жылғы Бүкілресейлік халық санағы бойынша[2]:
| Халық | Саны, адам |
Жалпы халықтан үлесі, % |
|---|---|---|
| ноғайлар | 1655 | 94,7 % |
| қарашайлар | 22 | 1,3 % |
| басқалары | 70 | 4,0 % |
| барлығы | 1747 | 100 % |
Ішкі құрылымы өңдеу
Ауылда — бір орта мектеп, бір мектепке дейінгі мекеме, фельдшерлік-акушерлік орын және Мәдениет үйі бар.
Дереккөздер өңдеу
- ↑ Шеркес автокомиссиясының кейбір елді мекендерінің атауын өзгерту туралы // РКФСР Жұмысшы-Шаруа Үкіметінің заңдастырылуы мен бұйрықтарының жинағы. І бөлім. — 1929. — № 32.
- ↑ 2010 жылғы Бүкілресейлік халық санағының мәліметтері.(қолжетпейтін сілтеме)