Әмен Елемесұлы Тұяқов

Әмен Елемесұлы Тұяқов (1938 жылы 12 ақпанда Маңғыстау облысы Маңғыстау ауданы Шайыр ауылында туған) - кеңестік және қазақстандық жеңілатлетші. Жеңіл атлетикадан КСРОның Еңбек сіңірген спорт шебері (1965). Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері (1997). Маңғыстау облысының құрметті азаматы.[1]

Әмен Елемесұлы Тұяқов
Жеке мағлұматтар
Жынысы

Ер

Азаматтығы

 КСРО
 Қазақ КСР
 Қазақстан

Мамандандыру

Жеңіл атлетика
Жүгіру

Туған күні

12 ақпан 1938 (1938-02-12) (86 жас)

Туған жері

Маңғыстау облысы
Маңғыстау ауданы

Толығырақ

өңдеу

Еңбек жолы

өңдеу
  • 1960 жылы Қазақстан чемпионаттары мен спартакиадаларының бірнеше дүркін жеңімпазы.
  • Бапкерлері – А.М. Куликова, Б.С. Токарев.
  • 1965 - 1967 жылдары КСРО чемпионатының 100 м жүгіруден күміс меділінің иегері.
  • 1962 - 1963 жылдары және 1965 - 1967 жылдары КСРО чемпионатының 200 м-ге жүгіруден алтын медалінің иегері.
  • 1962 - 1963 жылдары 4*100 метрлік эстафеташылар жарысының чемпионы.
  • 1963 - 1967 жылдары КСРО халықтары спартакиадасының чемпионы.
  • 1966 жылы Еуропа чемпионатында 4*100 метрлік эстафеташылар жарысының күміс жүлдегері Будапешт, Венгрия.
  • 1965 жылы кубок жеңімпазы. Штутгарт. Германия.
  • 1965 жылы АҚШ эстафета 4*100, 39,3 КСРО рекорды.
  • 1966 жылы КСРО-Англия (1966, Лондон), Франция-КСРО (1965, Киев) және Соц. достастық елдері әскерлері арасындағы матчтық кездесулерінің жеңімпазы.
  • 1963 - 1967 жылдары Ағайынды С. және Г. Знаменскийлерді еске алуға арналған халықар. турнирде 100 және 200 м-ге жүгіруден алтыннан алқа тақты (1963, 1967, Мәскеу).
  • 1962 - 1967 жылдары Чехословакиялық Рощитский, польшалық Кусатчинский құрметіне арналған халықар. жарыстың жүлдегері (1962 – 67) болды.
  • Он төрт рет КСРО Қарулы Күштерінің чемпионы атағын иемденді.
  • 6 рет КСРО рекордын жаңартты.
  • 1971 - 1992 жылдары Алматыдағы Қ.Мұңайтпасов атындағы мектеп-интернатта бапкер
  • 1992 - 1999 жылдары жеңіл атлетикадан Қазақстан құрамасының бас бапкері қызметтерін атқарды.

Мемлекеттік марапаттары

өңдеу
  • Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің құрмет грамотасымен марапатталған.
  • 1965 жылы "Ұлы отан соғысына 20 жыл" медалі
  • 1965 жылы КСРОның "Құрмет белгісі" Ордені
  • 1965 жылы КСРОның Еңбек сіңірген спорт шебері құрметті атағы берілді.
  • 1967 жылы "КСРО Қарулы күштерінe 50 жыл" медалі
  • 1970 жылы "Ерен еңбегі үшін Лениннің туғанына 100 жыл" медалі
  • 1997 жылы ҚР тұңғыш президенті - елбасы Н.Ә.Назарбаевтың қолынан "Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері" құрметті атағымен марапатталды.
  • 2007 жылы елбасының жарлығымен "Құрмет ордені" мен марапатталды.
  • 2011 жылы "ҚР тәуелсіздігіне 20 жыл" медалі
  • 2011 жылы Республикасының еңбек сіңірген жаттықтырушысы
  • ҚР тұңғыш президенті - елбасы Н.Ә.Назарбаевтың жеке алғыс хаттарымен марапатталған.
  • ҚР тұңғыш президенті - елбасы Н.Ә.Назарбаевтың жеке айрықша белгідегі "Алтын барыс" төсбелгісінің иегері.
  • Маңғыстау облысының құрметті азаматы.

Дереккөздер

өңдеу
  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том