Алабұқа ауданы

Алабұқа ауданы (қыр. Алабука району) — Қырғыз Республикасы Жалалабат облысындағы аудан.

Аудан
Алабұқа ауданы
Алабука району
Ту Елтаңбасы
Ту Елтаңбасы
Әкімшілігі
Кіреді

Жалалабат облысы

Әкімшілік орталығы

Алабұқа ауылы

Тарихы мен географиясы
Жер аумағы

3054 км²

Уақыт белдеуі

UTC+6

Тұрғындары
Тұрғыны

104 518 [1] адам (2009)

Ұлттық құрамы

қырғыздар — 89,3 %,
өзбектер — 6,1 %
тәжіктер — 4,6 %

Ресми тілі

Қырғыз тілі

Автомобиль коды

D және 04

alabuka.kg

Алабұқа ауданы картада

Әкімшілік орталығы — Алабұқа ауылы.

Географиясы өңдеу

Аудан Жалалабат облысының солтүстік-батысында, Өзбекстандағы Наманған облысының төрт ауданымен (Янги-Қорған, Қассансай, Чуст, Пап) шекаралас орналасқан. Шатқал ауданыының Өзбекстан шекарасына қарай терең еніп тұрған учаскесімен бөлінген екі бөліктен тұрады. Алабұқа ауданында Терексай өзені бойында алтынның көптеген шашыранды кенорындары, алтын және мыс кен орны (Бозымшақ), сурьма кенорны (Қассан) бар[2].

Тарихы өңдеу

Алабұқа ауданы (орталығы Алабұқа ауылы) 1936 жылы 2 тамызда Қырғыз АКСР-і құрамында[3][4], 1936 жылдың желтоқсанынан — Қырғыз КСР құрамында құрылды. В 1938-1939 жылдары Жалалабат округі құрамына, 1939 жылы 21 желтоқсаннан — Жалалабат облысы құрамына кірді.

Жалалабат облысының Ош облысы құрамына өтуіне байланысты 1959 жылы 27 қаңтарда Алабұқа ауданы Жанги-Жол ауданы құрамына кіріп, бөлек әкімшілік бірлік болуын тоқтатты.

Халқы өңдеу

2015 жылғы Қырғызстан халық санағының деректері бойынша жалпы халық саны 10 4518 тұрғын, қырғыздар — 90628 адам немесе 89,3 %, өзбектер — 7341 адам немесе 6,1 %, тәжіктер — 6549 адам немесе 4,6%.

Әкімшілік бөлінуі өңдеу

Алабұқа ауданы құрамына 8 айылдық (ауылдық) округ кіреді[5]:

  1. Ақ-Қорғон айылдық округі — Ақ-Қоргон а.
  2. Ақ-Там айылдық округі — Ақ-Там а.
  3. Алабұқа айылдық округі — Алабұқа а.
  4. Кек-Серек айылдық округі — Тенги а.
  5. Орукту айылдық округі — Орукту а.
  6. Первомай айылдық округі — Айры-Там а.
  7. Торогелді Балтағұлов айылдық округі — Ызар а.
  8. Көк-Таш айылдық округі — Көк-Таш а.

Дереккөздер өңдеу

  1. Перепись населения Киргизии 2009. Джалал-Абадская область (орыс.)
  2. Воруют девушек, воруют деньги. Басты дереккөзінен мұрағатталған 3 ақпан 2013. Тексерілді, 25 қаңтар 2013.
  3. Қырғыз КСР. Әкімшілік-аумақтық бөлінуі 1 қаңтар 1949 жылы. — Фрунзе: Киргизгосиздат, 1949. — 124 б.
  • Ала-Букинский ауданы // төтенше жағдайлар Министрлігі Қырғыз Республикасы Мұрағатталған 17 қаңтардың 2018 жылы.
  • Аильные округ және село Жалал — Абад облысы(қолжетпейтін сілтеме)