Ахмет Баржақсин

Ахмет Баржақсин (1894, Атбасар уезі Жезді болысы — 1935, Омбы) — қоғам қайраткері, ауыз әдебиеті үлгілерін жинаушы, аудармашы.

Ахмет Баржақсин

Білімі

• Атбасар қаласындағы 2 сыныпты орыс-қазақ мектебі
• Омбы мұғалімдер семинариясы (1918)
• Омбы ауыл шаруашылығы интернаты (1922)
• Мәскеу әдебиет институты (1926)

Өмірбаяны

• «Бірлік» мәдени-ағарту ұйымын құруға атсалысқан.
• 1920 жылы Ақмола уездік ревкомы қазақ бөлімінің төрағасы
• 1921 жылы Ақмола губерниясының атқару комитетінің төрағасы
• 1923—24 жылы Қазақ тұтынушылар одағының төрағасы
• 1925 жылы ОАК жанындағы Ұлт бюросының нұсқаушысы
• Орталық тұтынушылар қоғамы одағының (Центросоюз) Берлиндегі өкілі
• 1928 жылы Ақтөбе облысы ауыл шаруашылығы банкінің меңгерушісі болды.
• 1928 жылы желтоқсанда большевиктер партиясы қатарынан өз еркімен шықты.
• 1929 жылы сәуірде «партия беделін төкті», «троцкийшіл» деген айыппен қамауға алынып, Батыс Сібірге жер аударылды.
• 1933 жылы жазасын өтеп келіп, Омбы ауыл шаруашылығы институтына оқытушы болып жұмысқа орналасты.
• 1934 жылы 15 наурызда ОГПУ үштігі РКФСР қылмыстық кодексінің 58-бабының 10-, 11-тармағына «сәйкес» Баржақсинді екінші рет Батыс Сібірге 5 жылға жер аударады.
• 1935 жылы ОГПУ үштігінің үкімімен атылды.

Шығармалары

Әлеуметтік төңкерістер заманында өмір сүрген Баржақсин өзінің қысқа ғұмырында артына мол әдеби, ғылыми мұра қалдырды.

• Ол қазақтың 1710 мақал-мәтелін жинап, 1915 жылы тұңғыш рет «Мың бір мақал» кітабын қазақ, орыс тілдерінде шығарды.
• Оқу-ағарту мәселесі, әйел теңдігі жайлы мақалалары мен әңгімелері «Қазақ», «Алаш», «Сарыарқа», «Үш Жүз» газеттерінде, «Айқап» журналында басылды.
• Л.Н. Толстойдың әңгімелерін аударып, «Айқап» журналында жариялады.
• «Ертерек білсең жасырма» атты мақаласы Орыс географиялық қоғамының «Жазбаларында» (1916 жылы, 28-тамызда) жарияланды.
• 1927 жылы «Елге шаруа кооперативі мен тұтыну кооперативінің қайсысы қолайлы?»
• «Тұтыну дүкенінің ісін қалай жүргізу керек?» деген кітапшалары жарық көрді.
• 1937 жылы Баспахана мен әдебиет ісі жөніндегі Бас басқармасы Баржақсиннің «Мың бір мақал» деген кітабын халыққа зиянды кітаптар қатарына қосып, пайдаланудан шығарды. Баржақсин мұралары әлі толық зерттелмеген.