Ағаш өңдеу білдектері

Ағаш өңдеу білдектеріағашты механикалық өңдеу арқылы түрлендіретін білдектер.

Аршу білдектері өңдеу

Аршу білдектері (op. окорочные станки) — аршу білдектері ағаш үрегін қабығынан ажыратуға арналған жабдықтар. Аршу процесінің үш түрі болады: дорбалап, таза және жарым-жартылай өңдеу. Ағаш өңдеу өндірісінде көбінесе долбарлап аршу қолданылады. Долбарлап аршығанда бөрене бағанынан толығымен тек қана қабық алынады, ал қабыршықтар бірен-сарандап (беттерінің 95 пайызына дейін). Жұмыс істеу принципіне қарай аршу білдектері үш топқа бөлінеді: роторлы өтпейтін қабық ажыратқышпен, құралкүймешікті жоңғылағыш бастиекпен және гидровликалық ағыспен. Бұл жабдықтарға шанапты аршылағыш агрегаттар (қыс мезгілінде бөренелерді алдын ала тазалау және долбарлап ашу жұмыстары жүргізіледі) және бір және екі роторлы аршу білдектері жатады (сүректерді аршылау және араланған шикі материалды диаметрлері мен сапаларына қарай автоматты түрде топқа бөлу жұмыстары жүргізіледі).

Бір және екі роторлы қабық аршу білдектері (ор. одно и двухроторное окорочные станки) — ағаш өңдеу өндірісінде жаңадан кесіліп құлатылған сүректерді аршу және араланатын шикіматериалдарды диаметрлері мен сапаларына қарай автоматты түрде топтан бөлуге арналған құрылғылар. Аршыланатын ағаш материалдардың диаметрлері: бір роторлыда - 6...90 см, екі роторлыда — 6...70мм.

Тиек кeceтiн білдек өңдеу

Бір жақты тиек кeceтiн білдек (ор. станок шипорезный одностороний) жұмырландырылған тиекті жоңғылап өңдейтін білдек. Дайындамалардың өлшемдері:ұзындықтары 250...1000 мм, ендері 16...111 қалындықтары 10...60 мм.

Тиектерді екі жақтан кесетін жартылай автомат (орыс. полуавтомат шипорезный двухсторонний) - дөңгелек және сопақ, сонымен қатар асимметриялық және көлбеулі тиектерді өңдеп қалыптастыратын жартылай автомат. Дайындамалардың өлшемдері: ұзындықтары 250...1150 мм, ендері 20...110 мм, қалыңдықтары 10...60 мм.

Аралайтын бідектер өңдеу

Екі аралы кескіш білдек (ор. двухпильный обрезной станок) кесілмеген тақтайлардың жиектерін екі жақтан параллельді кесетін білдек. Өңделетін тілінген материалдардың өлшемдері:қалыңдықтары 13...100 мм, ұзындықтары 1,5...7,5 м.

Көп аралы кескіш білдек (ор. многопильный обрезной станок) енді тақтайлардың жиектерін екі жақтан кесуге, сонымен қатар олардан ені аз тақтайлар жасауға арналған құрылғы. Өңделетін араланған материалдардың өлшемдері: қалыңдықтары 13...60 мм, ұзындықтары 1,5 ... 7,5 м.[1]

Көпаралы шетжақтайтын агрегат (орыс. многопильный торцовочный агрегат) — ағаш өңдеу өндірісінде тілінген материалдарды шетжақтайтын және көлденең пішімдеуге арналған агрегат. Өңделетін материалдың ең үлкен қимасы 300 х 60 мм.

Дөңгелек арамен аралайтын білдектер өңдеу

 

Белгіленген пішіммен кeceтін конвейерлі берілісті аралы пішімдеуші білдектер (op. круглопильные форматные станки c конвейерной подачей для обрезки на заданную форму) тақталарды өндіретін тізбектерде периметр бойынша белгіленген кесуге арналған білдектер (кесілетін тақтайт дестесінің ұзындығы 1850 мм, ені 3400 м, биіктігі 70 мм-ге дейін).

Белгіленген пішіммен кесетін қиғаш орнатылған құралкүймешекті дөңгелек аралы пішімдеуші білдектер (op. для обрезки на заданный формат круглопильные форматные станки с косопоставленным суппортом) — тақталарды өндіретін тізбектерде периметр бойынша белгіленген пішіммен кесуге арналған білдектер. Пішімделетін тақтай дестесінің өлшемдері: ұзындығы 300 мм, ені 3700 мм, биіктігі 60 мм-ге дейін.

Берісті жанышпа білікті конвейермен немесе жанышпа білікпен іске асыратын екі қатарлы дөңгелек көп аралы (20-ға дейін) бойлай тілетін білдектер (ор. кругдопильные с вальцово-конвейерной подачей или вальцовой подачей многопильные (до 20 пил) с двумя рядами пил станки для продольного распиливания) — тақтайларды қалыңдығы аз дайындамаларға жаппай тілімдеп тілуге арналған құрылғылар. Тілінетін материалдың ең үлкен өлшемдері: ені 200...400 мм, биіктігі 50...100 мм.

Берісті жанышпа біліктер арқылы іске асыратын дөңгелек бір аралы бойлай тілетін білдектер (ор. круглопильные вальцевой подачей однопильные станки для продольного распиливания) — кесілмеген тақтайдың немесе білте тақтайшаның бір жиегін сызғыш арқылы дөңгелек арамен бойлай тілуге, сонымен қатар араланған материалды бойлай пішімдеуге арналған құрылғылар. Тілінетін материалдың ең үлкен өлшемдері: ені 300 мм; биіктігі 80 мм.

Жоңғылау білдегі өңдеу

Беріс қолмен берілетін айналдырығы жоғары орналасқан тік жоңғылау білдегі (ор. вертикальные с ручной пoдачей фрезерный станок с верхним расположением шпинделя) — ағаш өңдеу өндірісінде материалдардың сыртқы және ішкі жақтарын жоңғылау, сонымен қатар толық кесу және бедерлеу жұмыстарын жүргізуге арналған құрылғы. Дайындаманың ең үлкен биіктігі 150 мм.

Күймешекті айналдырықтары жоғары орналасқан жоңғылау білдегі (орыс. фрезерный станок с кареткой и верхним расположением шпинделя) - ағаш өңдеу өндірісінде пішіндері қисық сызықты тетіктерді өңдеуге арналған білдек. Өңделетін дайындаманың биіктігінің үлкен өлшемі 150 мм.[1]

Жону білдегі өңдеу

Беріс радиалды түрде берілетін ұзын жүзді жону білдегі (ор. длиннолезвийний токарный станок с радиальной подачей) — ағаш өңдеу өндірісінде сапаларының жоғарылығы қажет емес фасонды қысқа бұйымдарды жонуға арналған құрылғы. Өңделетін тетіктердіц диаметрлері 6...150 мм.

Беріс тангенсті түрде берілетін ұзын жүзді жону білдегі (ор. длиннолезвийный токарный станок с тангенсальной подачей) - ағаш өңдеу өндірісінде фасонды бұйымдарды дәл және таза өңдеуге арналған құрылғы. Өңделетін тетіктердің диаметрлері 6...150мм.

Баспақтар өңдеу

Тақталар өндіруге арналған баспақтар (орыс. прессы для производства плит) - бұл баспақтар сүректі жаңқалы тақталарды (СЖТ) және сүректіталшықты тақталарды (СТТ) жасауға арналған болып екіге бөлінеді. Жетектерінің түріне қарай гидравликалық және механикалық болады.

Қалқанды тетіктердің қабаттарын қаптайтын бір аралықты баспақтар (орыс. однопролетные пресса для облицования пластей щитовых деталей) — табиғи және синтетикалық шпондармен қалқанды жазық тетіктердің беттерін қаптауға арналған құрылғы. Өңделетін қалқандардың өлшемдері: ұзындығы 3800 мм-ге дейін, ені 100 ... 900 мм, қалыңдығы 40 ... 50 мм.

Қалқанды тетіктердің қабаттарын қаптайтын көп қабатты баспақтар — табиғи және синтетикалық шпондармен қалқанды жазық тетіктерді қаптауға арналған жабдықтар. Өңделетін қалқандардың өлшемдері: ұзындығы 1600 ... 5200 мм; ені 1100 ... 1800 мм; қалыңдықтары 40 ... 50 мм.

[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Полиграфия, өлшеу техникасы, ағаш өңдеу жабдыктары және металл өңдеу техникасы мен технологиясы: Қазақша-орысша терминдердің түсіндірме сөздігі.