Барий

Барий (Barium, гр. barys «ауыр») Ba — химиялық элементтердің периодтық жүйесінің 6-шы периодының ІІ тобына жататын элемент, реттік нөмірі 56, атомдық массасы 137,34. Жерсілтілі элементтерге жатады. Табиғатта барит (Ba₂SO₄) және витерит (BaCO₃) деген минералдары кездеседі. Барийді 1774 жылы Карл Шееле ашқан.

Барий Ba

Барий — жұмсақ, күміс түсті металл. Химиялық активтілігі жоғары, ауада тез тотығады, сумен реакцияға түсіп, барий гидрототығын түзеді. Басқа да көптеген элементтермен қосыла алады. Қосылыстарда валенттілігі 2+. Оның қорытпалары газ жұтқыштар ретінде, электронды шамдарда, ал оның оксиді катодтарға қаптау жасау үшін қолданылады.

Осы элементтің ең маңызды қосылыстары:

• Барий асқын тотығы (BaO₂) катализатор ретінде және H₂O₂ алуға және ағартқыш ретінде қолданылады;
• Барий гидрототығы Ba(OH₂) көмір қышқыл газын жұтып алуға қолданылады;
• Барий карбонаты BaCO₃ барийдың басқа қосылыстарын алуға, шыны өнеркәсібінде қолданылады;
• Барий хлориды BaCl₂•2H₂O улы химикат ретінде қолданылады;
• Барий сульфаты BaSO₄ рентген сәулелерін жақсы жұтатын қасиетке ие болғандықтан, ақ пигмент ретінде медицинада қолданылады.

Барий Белсенді, ол сілтілі жер металдар тобына кіреді және минералдарда өте берік байланысты. Негізгі минералдар: барит (BaSO4) және витерит (BaCO3). Барийдің сирек минералдары: цельзиан немесе барийлі дала шпаты (барий алюмосиликаты), гиалофан (барий мен калийдің аралас алюмосиликаты), нитробарит (барий нитраты).

Тұздары оттың жалынын жасыл түске бояйды.