Батыр Қайыпұлы
Батыр Қайыпұлы (туған жылы белгісіз — 1771) — сұлтан, Кіші жүздің бір бөлігінің ханы (15.10.1748 — 1771).[1]
| Батыр хан ІІ | |||
| Лауазымы | |||
|---|---|---|---|
| |||
| 1748 — 1771 | |||
| Ізашары | Әбілқайыр хан | ||
| Ізбасары | Байрамұқ хан | ||
| Өмірбаяны | |||
| Діні | Ислам | ||
| Қайтыс болуы | 1771 Орынбор | ||
| Династия | Төре | ||
| Әкесі | Қайып хан | ||
| Балалары | Қайып хан ІІ | ||
өңдеу  |
|||
Жошыдан тараған Жәдік сұлтанның ұрпағы. Бұхарада оқып тәрбиеленген. 1728 жылы аз уақыт Хиуа тағында отырған. 1723 - 29 жылдары қазақ-жоңғар соғыстарында Шекті руының жасағын бастап, жеке басының батырлығы және қолбасшылық қабілетімен көзге түседі. XVIII ғасырдың 20-шы жылдарының аяқ кезінен бастап Әбілқайыр ханның басты бақталастарының біріне айналды. Барақ сұлтанмен келісімге келіп, Әбілқайырдың өліміне себепші болды.[2] 1731 жылдың желтоқсанда Батыр сұлтан Ресей бодандығын қабылдағанымен өзінің геосаяси мақсаттарын жүзеге асыруда жоңғарларға да иек сүйеуге тырысты.[3] Әбілқайырдың қазасынан кейін, оның ұлы Нұралы хан ханның билігін мойындаудан бас тартты. 1748 жылдың қазан айында Әлімұлының Шекті, Шөмекей, Бозғыл, Қарасақал руларының басшылары Батыр сұлтанды хан сайлайды. Бірақ Ресей өкіметі оны хан деп танымайды. 1750 - 60 жылдары Батыр хан Орта Азия жеріндегі хандармен бейбіт қарым-қатынас орнатады. Егде тартқан шағында Сырдарияның төменгі ағысындағы ордасында қайтыс болады.[4][5]
Дереккөздер өңдеу
- ↑ Материалы истории КССР, т. 2, ч. 2, М.—Л., 1956
- ↑ Материалы по истории казахских ханств. XV — XVІІІ вв., А.-А., 1969
- ↑ Левшин А.И., Описание киргиз-кайсацских орд и степей, 2-ое изд., А., 1996
- ↑ Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет.ISBN 9965-893-73-Х
- ↑ Аполлова М.Г., Присоединение Казахстана к России в 30 — 40 жж. ХVІІІ в., А.-А., 1948
| Бұл мақалада еш сурет жоқ.
Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |