Бейсенғали Әбдірахманов

 Басқа мағыналар үшін Әбдірахманов деген бетті қараңыз.

Бейсенғали Әбдірахманов 1888 жылы Орал облысы, Ілбішін уезі, Жұбанышкөл болысында (қазіргі Қаратөбе ауылы) - Алғашқы қазақ дәрігерлерінің бірі, Қазақстанда денсаулық сақтау ісінің ұйымдастырушысы.

Өмірбаяны өңдеу

Кедей шаруа отбасында туып-өсті. Болыстық орыс-қазақ мектебін бітіргеннен кейін мұғалім И.К. Мальковтың көмегімен Орал қаласындағы қолөнер училищесіне түсіп, ат әбзел цехы бөлімін «әбзелшінің көмекшісі» мамандығымен бітірді (1902-1907). Орынбор мұғалімдер мектебіне түсе алмағаннан кейін Оралдағы әк зауытында жұмыс істеді, ауылға келіп мал бақты. 1909 жылы облыстық денсаулық сақтау бөлімінің стипендиясымен Воронеж ер балалар фельдшерлік мектебіне түсті. Оны 1911 жылы бітіріп, 1914-1917 жылдары 2-учаске аталған алты болыс Қаратөбе елінде фельдшер болып жұмыс істеді.

Ақпан төңкерісінен соң М.Жолдыбаев, Ж.Нияров, Ү.Жаманов, О.Исаев, Х. Сағындықовтармен бірге Алаш қозғалысына қатысты, Досмұхамедовтер мен Әлібековтер тобынан бейтарап ауыл интеллигенциясы құрамында болды. Азамат соғысы кезінде Х. Сағындықовпен бірге елді текетірескен күштерден қорғайтын Қорғаныс комитетін құрды, 70 адамнан тұратын халық жасағын ұйымдастыруға қатысты. 1920 жылы қаңтарда Қызыл армияның 5-бригадасы Қаратөбеде ұйымдастырған учаскелік әскери-төңкерістік комитеттің хатшысы болды. Кейін Жымпиты уездік денсаулық сақтау бөлімінің санитарлық-эпидемиологиялық бөлімінің меңгерушілігіне тағайындалды.

1922—1930 жылдары Орал губерниялық округтік денсаулық сақтау бөлімінің дәрі-дәрмекпен жабдыктау бөлімінде қызмет атқарды. 1930—1931 жылдары Қазақстан-АКСР-і Денсаулық сақтау халық комиссариатының төрағасы. Осы қызметте республиканың медициналық жоғарғы оқу орындарының тұңғышы - Алматы медициналық институтын ұйымдастыруға ұйытқы болып, өнеркәсіп орындарында - Успен кенішінде, Қоңыратта, Қарағанды облысында жаңадан ауруханалар ашу, жұмысшыларға дәрігерлік көмек көрсету ісін қолға алды.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. «Алаш» қозғалысы. Алматы, 2008. ISBN 9965-32-715-7