Беларусь қырқасы

Беларусь қырқасы - Беларусь Республикасының солтүстік-батысындағы адырлы-қырқалы алқап. Балтық жазығы мен Полесье аралығында жатыр. Солтүстік-батыстан оңтүстік-шығысқа, оңтүстік-батыстан солтүстік-шығысқа қарай 500 км-ге созылған қыраттар жүйесінен тұрады. Оңтүстігінде Гродно, Волковысск, Новогрудск, Копыл, солтүстігінде Минск, Ошмян, Орша, Витебск қыраттарын қамтиды. Басым көпшілігі биіктігі 200 метрге дейінгі қыраттар, ең биігі — Минск қыраты (645 м). Жер қыртысын негізінен ежелгі Орыс платформасының Беларусь антиклизасы құрайды. Іргетасының тереңдігі 500 — 1000 м. Жер бедерінде эрозиялық-денудациялық процестер әсерінен тегістелген мореналық ірілі-ұсақты төбелер басым. Климаты қоңыржай континентті. Қаңтарда ауаның орташа температурасы –80С, шілдеде 180С. Жылдық жауын-шашын мөлшері 600 — 800 мм. Басты өзендері: Батыс Двина, Неман. Топырағы шымды-күлгін, күлгінді-батпақты. Солтүстігінде шыршалы-жалпақ жапырақты, оңтүстігінде шыршалы-шегіршінді ормандар басым. Қайың, қарағай кездеседі. Ормандардың аумағы кейін азайған. Жыртылған жерінде қара бидай, картоп, зығыр, қант қызылшасы өсіріледі.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том