Гавриил Абрамұлы Илизаров

Гавриил Абрамович Илизаров ( 1921 жылдың 15 маусымы, Беложева, Подляс воеводалығы, Польша – 1992 жылдың 24 шілдес Құрған, Ресей) — кеңес одағының аса көрнекті хирург-ортопед.

Гавриил Абрамович Илизаров

Гавриил Илизаров
Туған күні

15 маусым 1921 (1921-06-15)

Туған жері

Беложева, Подляс воеводалығы, Польша

Қайтыс болған күні

24 шілде 1992 (1992-07-24) (71 жас)

Қайтыс болған жері

Құрған, Ресей

Азаматтығы

Еврей

Ғылыми аясы

Ортопедия

Ғылыми дәрежесі

Медицина ғылымының дәрігері

Ғылыми атағы

профессор,КСРО-ның ғылым академиясының тілшілер мүшесі

Марапаттары


Ленин ордені Ленин ордені Ленин ордені

Өмірбаяны өңдеу

Гавриил Абрамұлы Илизаров Польшаның Белосток воеводалығының Беловежадағы кедей отбасыда алты баланың ішіндегі ең үлкені болып туылады. Болашақ хирургтың әкесі Абрам Илизаровтың ата тегі горско-еврейлік, шығу тегі Кусар; анасы - Голда (Галина) Абрамовна Розенблюм, шығу тегі ашкеназлық Беловежа жерінен. Ол 7 жаста болған кезде отбасы әкесінің туған жері Кусарыға көшеді, ол жерде болашақ хирург сегіз жылдық мектепті, содан соң Буйнаклық медрабфакты бітіреді.

Жетістіктер мен жұмыстар өңдеу

1939 жылы Симферопольдық медицина университетінің студенті атанады, бұл университетті 1944 жылы аяқтайды. Дәрігердың мақтау қағазын алғаннан кейін, Долговка аймақ ауруханасының дәрігерінен (1948) - Құрғандық Жалпыаудандық ғылым орталығының жарақат және сынық қалпына келтіру орталығаның бастығына дейінгі жолды өтті (1987).

Курган облысының соғыс инфалидтерінің бөлімінің меңгерушісі бола отырып, оның көл алдында жүздеген жауынгерлердің сүйек зақымдауымен келгенін байқай отырып, оларға беріліп отырған емделулерінің қорытындысыз екенін көрген. Г.А.Илизаров сынған сүйектердің өсіру амалын ұсынған болатын. Ұсынылған әдіс және аппарат авторлық куәгерленген болатын. Илизаров аппаратын қолдану эффектті және емделу мерзімі қысқарған болатын. Үлкен іс-тәжірибе аппарат қолданудың диапазоның кеңейткен болатын.1950 жылы ойлап шығарылған Илазаровтың чрескостный қысу- созу құрылғысы сүйек мүшелері мен сүйек ұлпасының дамуының күрделі биологиялық үрдістерін фиксациялық тұрақтылықты үйлесімді ұстап тұрады. Аппарат өз атымен сақинаны еске түсіреді,оған сымдар сүйекке қадалады. Аппарат сақиналары өзекшемен жалғанып тұрады, ол арқылы сүйек күніне 1 мм өсе алады.Илизаров аппараты-универсальды динамикалық құрылым,ол оптимальдық медико-биологиялық және механикалық сүйек өсу ережесі және анатомо-функциянальдық қимыл-тірек аппараты. Өз аппаратының кең қолдануына байланысты, ол өз аппаратының детальдарын және түйіндерін бірыңғайлап алған болатын. Әрбір жағдайға байланысты (ол адамның сүйектеріне, сынуына қарай) дәрігерлер аппарат түрлілігіне байланысты шектеулі детальдардан аппарат құрастырады. Аппарат сүйек жарақатына, сынықтарға, туа біткен деформацияға қолданылады. Сондай-ақ эстетикалық операция кезінде ортопедиялық косметалогияда, яғни, аяқ ұзартуда немесе аяқ түзертуде.

Г.А.Илизаровтың әдісін барлығы құптау үшін ұзақ уақыт кеткен болатын. Осы жетістік арқылы Илизаров кандидант атағынсыз медициналық ғылым докторы дәрежесін иеленген болатын. Диссертацияны қорғау перьмде 1968 жылы болған. Диссертацияда көптеген жылдар бойы жасалған сәтті тәжірибелер арқасында мыңдаған науқастардың ауығып кеткені туралы айтылды. Анализ жасай келе, суйек өсуі және тін регенераты туралы белгілі бір заңдылық ашылды; аяқ қолды өсіруге ерік беретін; жетпей тұрған мүшелерді қалпына келтіру табанды, саусақты,білезік сүйекті қоса. Бұл оқиға барлық ел үшін үлкен жаңалық болды.

Г.А.Илазаровпен арқа миының бөліктік жылдам қалыпқа келуінің тәжірибесінде алғашқы оң нәтижелерге қол жетті. Травмотологияда және ортопедиядада бұған дейін бұндай фундаментальді тәжірибе дүние жүзінде жүргізілмеген болатын.

Г.А.Илизаровтың жұмыстарының дәлдігі адам таңқаларлықтай. Бұның бәрі кеңес одағының ортопедия және травмотология саласы бойынша әлем көшбасшысы болуына ықпал етті. Осы орынды сақтау үшін КПСС орталық комитеті мен КСРО кеңес министрлігінің номері 1098 бұйрығы бойынша 1987 жылдың 24 қыркүйегінен бастап Кургандық НИИ эксперименттік және клиникалық ортопедия мен травмотологиялық ғылыми орталық ашылды. Ол "Қайта қалпына келтіретін травмотология және ортопедия деп аталды және оның филиалдары Мәскеу облысында, Ленинград, Волгоград, Казань, Уфа, Краснодар, Свердловск, Омск, Красноярск, Владивосток қалаларында орналасты.

1982 жылдан бастап салтанатты шерулер мен Илазаровтың әдістерінің көшбасшы болып келе жатырған шетелдің тәжірибесіне енуі басталды. Шетелдік баспасөз таңғалғандықтан, Илизаровқа «Микеланджело ортопедияда» атағын береді. Испания, Франция, Англия, АҚШ, Мексика және басқа да елдерден келуге шақыру шашылып кетті. Итальяндық компания «Mедикл Пластик» Батыс Еуропа, сондай-ақ Бразилия мен Аргентина елдеріне Илизаровтың аппараттарын өндіру және сауда үшін лицензия сатып алады. Итальяндық ASAMI (Илизаров аппаратының және әдісін зерттеу қауымдастығы) осы әдіс үшін тұрақты халықаралық оқыту курстарын өткізу туралы шешім қабылдайды. Бірауыздан Г.А.Илизаров курс жетекшісі болып тағайындалады. ASAMI Испания, Франция, Бельгия, Португалия, содан соң Мексика, АҚШ және басқа елдерде де пайда болады. Илизаров ғылыми мәжілістерге қатысып, лекция оқу , операцияларға оқытып, үйрету үшін әлемнің 30-дан астам еліне барып көрді. Құрғанның ОТЭКҒИ (Ортопедия және травмотология эксперименттік және клиникалық ғылыми-зерттеу институты) мен шетелдік емдік және ғылыми мекемелер арасында халықаралық байланыстар әрдайым дами берді. Көптеген шетел азаматтары Құрған қаласына емделуге келетін.

Марапаттар мен атақтар өңдеу

Г.А.Илизаров ұлттық және халықаралық құрметті атақ марапаттарына ие. Оған қадірлі атақ - «Ресей Әлеуметтік Құрамалық Кеңестік Республикасының Құрметті дәрігері» , ғылым және техника жағынан КСРО-ның Лениндік марапаты және Әлеуметтік Еңбек Қайраткері атағы берілді.