Индербор
Индербор — Атырау облысы, Индер ауданындағы кент, аудан және Индербор кенттік әкімдігі орталығы.
Кент | |
Индербор | |
Әкімшілігі | |
---|---|
Ел | |
Статусы |
Аудан орталығы |
Облысы | |
Ауданы | |
Кенттік әкімдігі | |
Әкімі |
Шалқар Болатұлы Алмурзиев |
Тарихы мен географиясы | |
Координаттары |
48°32′58″ с. е. 51°46′59″ ш. б. / 48.54944° с. е. 51.78306° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 48°32′58″ с. е. 51°46′59″ ш. б. / 48.54944° с. е. 51.78306° ш. б. (G) (O) (Я) |
Құрылған уақыты |
1935 |
Бұрынғы атаулары |
Индерборстрой |
Кент статусы |
1938 |
Климаты |
қатаң континенталды |
Уақыт белдеуі | |
Тұрғындары | |
Тұрғыны |
▲ 16 030[1] адам (2023) |
Этнохороним |
индерборлық, индерборлықтар |
Сандық идентификаторлары | |
Пошта индексі |
060200 |
Автомобиль коды |
06 |
Басқалары | |
Әкімдіктің мекенжайы |
Индербор кенті, Қонаев көшесі, №14А |
Индербор шекарасы
|
Географиялық орны
өңдеуЖайық өзенінің сол жақ беткейінде, Индер көлінен солтүстік-батысқа қарай 9 км және Атырау қаласынан солтүстікке қарай 190 шақырым жерде орналасқан[2].
Тарихы
өңдеуІргесі Индер кентінің маңында ашылған борат және ас тұзы кен орындарын игеруге байланысты 1935 жылы қаланған[3].
Халқы
өңдеу1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 1999 | 2009 | 2021[4] |
---|---|---|---|---|---|---|---|
2414 | ▲5429 | ▲8901 | ▲9757 | ▲11232 | ▲11433 | ▲12915 | ▲15664 |
Өндірісі
өңдеуБасты кәсіпорны "Индерқұрылысиндустрия" акционерлік қоғамы борат кенін, гипсокартон өндіруші кәсіпорын. «Жайықгазтасымалдау» басқармасы, геологиялық «Бор» ЖШС, «Индертұз» кәсiпорны, «Индергипс» бiрлескен кәсіпорны, «Индер» мұнай айдау стансасы, «Геохим» кәсiпорны аудан экономикасының негiзгi нысандары болып есептеледi. Ауданның табиғи қорларын игеру мақсатында шетелдiк компаниялармен бiрлескен кәсiпорындар жұмыс жасауда.1989 ж.[5] "Мақат-Индер" темір жолы іске қосылды. Жайық өзенінен жаңа көпір салынды.
Мәдени-әлеуметтік мекемелері
өңдеуМектептер
өңдеу- М.Әуезов атындағы орта мектеп — 1961 ж. сегізжылдық мектеп болып құрылған, 1974 жылы орта мектепке айналды.
- С.Сейфуллин атындағы орта мектеп — 1959 жылы 7 жылдық мектеп болып ашылды. 1960 жылы мектепке С.Сейфуллин есімі берілді. 2013 ж. мектептің жаңа ғимараты пайдалануға берілді.
- Ш.Уәлиханов атындағы орта мектеп — 1933-34 оқу жылында іргесі қаланған. Шоқан есімі 1952-53 оқу жылында берілген.
- Көктем орта мектебі — 2000 жылы "Көктем" мөлтек ауданында бастауыш мектеп болып ашылды. 2002 ж. 200 орындық жаңа мектептің ғимараты тұрғызылды. 2003 ж. орта мектепке айналды.
- Индер балалар өнер мектебі
- Индер аудандық балалар-жасөспірімдер спорт мектебі
Мектепке дейінгі білім
өңдеу- "Райхан" бөбекжай-бақшасы
- "Ботақан" бөбекжай-бақшасы – ескі С. Сейфуллин орта мектебінің ғимараты қайта жасақталып, 2019 жылы 80 орындық балабақша болып ашылған.
- "Айналайын" бөбекжай-бақшасы – Шығыс мөлтек ауданданында 2017 жылы 290 орындық балабақша болып ашылған.
- "Балдәурен" бөбекжай-бақшасы
Колледж
өңдеу- Индер көп бейінді ауыл-шаруашылық колледжі — 1984 жылдан №8 кәсіптік- техникалық училище, 1996 жылдан №5 кәсіптік- техникалық мектеп. 2003 жылдан №5 кәсіптік мектеп, 2007 жылдан № 8 кәсіптік лицейі болып өзгертілді. 2012 жылдан бері Индер көп бейінді ауыл шаруашылық колледжі.[6]
Мәдени орындар
өңдеу- "Борат" мәдениет үйі — 1958 ж. пайдалануға берілген. Индерборат кенішінің қаржысымен тұрғызылған.
Діни ұйымдар қызметі
өңдеу- Свято-Никольский приходы — 2011 жылы ашылған.
- Әйіп Қажы мешіті — 2004 жылы салынған, 250 адамға арналған. Жоба авторы Қазақстан Сәулетшілер одағының мүшесі Т.Қасенов. Қабырғасының биіктігі 12 метр. Екі кіші мұнарасы бар, мінбердің биіктігі 2 метр.[7]
Суреттер
өңдеуДереккөздер
өңдеу- ↑ Қазақстан Республикасы халқының жынысы және жергілікті жердің типіне қарай саны (2023 жылғы 1 қаңтарға)
- ↑ Қазақ энциклопедиясы
- ↑ Қазақ энциклопедиясы
- ↑ 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары
- ↑ Е.Қаженбаев Атырау облысының географиясы ISBN 9965-741-14-х
- ↑ https://inderkol.kz/kz/istoriya-razvitiya-kolledzha/ Мұрағатталған 29 қыркүйектің 2021 жылы. Колледждің даму тарихы
- ↑ https://www.muftyat.kz/ru/mosque/3166/ «Әйіп қажы» мешіті