Диего Армандо Марадона

	Диего Марадона
Жалпы мағлұмат
Толық аты	Диего Армандо Марадона
Лақап аттары	Пушок, алтын балақай, ондық, футбол Микеланджелосы
Туған күні	30 қазан 1960
Туған жері	Ланус, Аргентина
Қайтыс болған күні	25 қараша 2020 (60 жас)
Азаматтығы	Аргентина
Бойы	165
Позиция	жартылай қорғаушы, шабуылшы
Қызметі	бас бапкер
Жастар клубы
Жастар клубы
1970—1976	Архентинос Хуниорс
Клуб карьерасы
Ұлттық құрамы
Бапкерлік карьерасы
1994	Текстил Мандию
1995	Расинг (Авельянеда)
2008—2010	Аргентина
2011—2012	Аль-Васл
2017—2018	Аль-Фуджайра
2018—2019	Дорадос
2019—2020	Химнасия
	↑ Кәсіби клубтарда соққан голдары мен ойындары тек әртүрлі ұлттық лига чемпионаттарында ғана саналады. ; ↑ Ресми матчтарда ұлттық құрамда болған ойындары мен голдар саны. ;
	Бұл үлгіні: көру • талқылау • өңдеу

Диего Армандо Марадона (ис. Diego Armando Maradona, 30 қазан 1960 жыл, Буэнос-Айрес, Аргентина — 25 қараша 2020 жыл, Буэнос-Айрес) — аргентиналық футболшы, шабуылшы. Аргентина футболының тарихындағы қайталанбас ең мықты футболшы болып табылады.

Төрт бірдей әлем чемпионатына қатысқан (1982, 1986, 1990, 1994). 1986 жылы Әлем Чемпионы және 1990 жылы вице-чемпион атанды. 1979 және 1980 жылдары Оңтүстік Американың Жыл Футболшысы атaғын алды. Марадонаның сүйікті «Бока Хуниорс» клубы да осы жылдары чемпион болды. Кейін "Наполи" клубында екі дүркін Италия чемпиондығын алып берді. Кейін бапкерлікпен айналысты.

Техникасы

Ойнау стилі: жылдамдықтың атасы, тамаша дриблингке, техникаға және қимылын баптау икеміне ие.

Марадонна ойнаған команда өздерін биік сезінетін. Ол сол кездегі күш-қуатымен қазіргі заманның футболына әкелсе де, басқаларға дес бермейтін еді. Марадона өзінің керемет дриблингімен, сондай аласа бойымен өзін алаңда еркін сезінетін, қарсыластары қанша құлатқысы келсе де өзінің шыныққан денесімен басып өтіп кететін. Марадона аса өткен бомбардир емес, бірақ оның әр салған голы маңызды және ойынды шешіп отырған.

Өмірбаяны

Алғашқы жылдары

Марадона 1960 жылы Буэнос-Айрес провинциясындағы Ланус қаласының поликлиникасында дүниеге келді. Клубтық карьерасын 1976 жылы "Архентинос Хуниорс" клубында бастады. Осы клубта ойнап жүріп Аргентина құрамасына да шақырылды. Сонымен қатар жастар құрамасында өте сәтті ойнаған Марадонаны құрама бапкері 1978 жылы Аргентинада өткен әлем чемпионатында құрамға қоспады. "Мен оны ешқашан кешірмеймін. Әлем чемпионаты мен үшін мереке емес, жаназа секілді жиын тәрізді әсер берді" дейді Марадона ол жайлы.

Марадона 1921 жылы "Бока Хуниорсқа ауысты. 1982 жылғы әлем чемпионатында жақсы ойнаған Марадонаға еуропалық клубтардың көзі түсті де, 1982 жылғы жазда "Барселонаға" ауысты.

1982 жылғы әлем чемпионатында Аргентина екінші топтық турнирде Италиядан да, Бразилиядан да ұтылып, жарыстан шығып қалды. Бұл турнирде Марадона екі гол ғана соқты (бірінші топтық турнирде Мажарстанның қақпасына).

"Барселонада" екі маусым ғана ойнады да, 1984 жылы жазда "Наполиге" ауысты. Барселоналық клуб сапында оның тәртібі де айтарлықтай болмады, клуб басшылары оны "түнгі клубтарға жиі барады" деп сынға алды. Оның үстіне командаластарымен тіл табысып кету тіпті қиынға соқты.

ӘЧ-1986

1986 жылы Мексикада өткен турнирдегі Аргентинаның жеңісі Диего Марадонаның есімімен тікелей байланысты. «Бір ғана актердің театры» аталып кеткен чемпионатта Марадонаның құрамасына тигізген пайдасы ұшан-теңіз. Жеті матчта қарсыластарының қақпасына бес доп енгізді.

Десек те, оған сәттілік те көмектесті. Ширек финалдағы Англиямен өткен кездесудің 51-минутында қолмен допты қақпаға бағыттап есеп ашты. Егер оның бұл заңсыз әрекетін төреші дер кезінде байқап, Марадонаны алаңнан қуғанда Аргентина чемпион атана алмас па еді, кім біледі... Трибунада ағылшындар мен аргентиналық жанкүйерлерді бір-бірімен төбелестіріп қойған бұл голды төреші қалай байқамай қалғаны түсініксіз. Матчтың бас қазысы – тунистік Әли Бен Насер былай деп мәлімдепті деген де деректер бар: «Кезекті шабуылдың бірінде Марадона өзгелерден оқшауланып доптың соңынан жетіп барды. «Ойыннан тыс қалмады ма екен?» деп қапталдағы көмекшіме қарадым. Жоқ, ол тәртіп бұзылғанын мәлімдейтіндей белгі танытпады. Допқа қайта қарағанымда қақпада тулап жатты. Ә дегенде ағылшын футболшыларының маған неге өршелене шағымданғанын түсіне қоймадым. Голдан соң олай шағымдану футболда жиі болып жатады. Ал, төреші деген ешқашан шешімінен айнымау керек»... Марадонаның «менің қолым емес, Құдайдың қолы» деп сөз тауып кететін голы осы болатын.

Бұл голдың ыстық-суығы басылмай жатып Марадона тағы да өзінің тарихи голын енгізді. Жол-жөнекей алты бірдей Англия құрамасының футболшысын қапы қалдырып кетіп, есепті еселеді. Кейін, 2002 жылы бұл добы Әлем Чемпионаттары тарихындағы ең үздік гол болып саналды!

Мұнан соң жартылай финалда ол бельгиялықтардың да қақпасына екі доп соғып, командасын финалға алып шықты. Финалда ГФР құрамасы тізе бүкті. Солайша Аргентина екінші рет әлемдік футболдың тәжін киді.

ӘЧ-1990, 1994

Арада төрт жыл өткен соң Италия жеріндегі чемпионатта Марадона оншалық жарқырай қоймады. КСРО құрамасымен болған кездесуде қақпаға еніп бара жатқан допты қолымен қайтарып жіберді. Матчтың төрешісі тағы да оның бұл әрекетін назарынан тыс қалдырды. Тек Бразилиямен өткен 1/8 финалдық матчта ол өз сөзін айтты: алаңның ортасынан доп алды да, алдынан шыққан сары жейделі футболшылардың бәрінен аман өтіп, допты Каниджаға берді. Каниджа бразилиялықтардың қақпашысы, өзінің аттасы Таффарелді алдап өтті де, ойын тағдырын шешкен жалғыз голды енгізді. Бұл – Аргентинаның әлемдік додада өздерінің бәсекелес көршісі Бразилиядан басым түскен алғашқы да соңғы матчы еді.

Финалда тағы да немістерге тап келген Аргентина бұл жолы оларға есе жіберді. Екі бірдей командаласы алаңнан қуылған Марадона матчтан соң ебіл-дебіл болып жыласа да, бәрібір чемпиондыққа немістер лайық еді.

Марадона 1994 жылы АҚШ-та өткен Әлем Чемпионатына да қатысты. Тәп-тәуір ойнады, гол да соқты. Бірақ екінші турдағы Нигериямен матчтан соң допинг-тестен өткенде оның нашақор екені әшкереленіп, Әлем Чемпионатына мүлдем қатыспайтын болып жазаға ұшырады. Бұл чемпионатта Аргентина құрамасы 1/8 финалдан аса алмады.

Карьерасының соңғы жылдары

«Аргентинос Хуниорс», «Бока Хуниорс», «Барселона», «Наполи», «Севилья», «Ньюэлд Олд Бойз» секілді клубтарда ойнаған Марадона 1997 жылы 30 қазанда карьерасын аяқтады. Өзінің соңғы матчында («Бока Хуниорс» – «Ривер Плейт») ауыр жарақат алды да, орнына Хуан Роман Рикельме алаңға шықты. Ол футболшылық ғұмырында 492 матч өткізіп, 258 доп соққан.

Бапкер карьерасы

2008 жылы 17 қазан күні Аргентинаның бапкері Альфио Басиле орнын босатқан соң, бұған дейін де құраманы баптағысы келетінін бірнеше рет айтқан Марадоны тағы да өз ұсынысын жария етеді. Ол тіпті Аргентина футбол қауымдастығының президенті Хулио Грондонаға жолығады. Басқа кандидаттардың реті келмей, ақыры 4 қараша күні Марадона құраманың тізгінін ұстайды. Оның басқаруымен құрама тек соңғы сәтте ғана 2010 жылғы әлем чемпионатына жолдама алады. Әлем чемпионатында топтағы үш ойында, сосын 1/8 финалдағы Мексикамен матчта жеңіске жетіп, құрама 10 гол соғып, екі доп қана жібереді. Бірақ ширек финалда Германиядан 0:4 есебімен ойсырай жеңіледі. Аргентина әлем чемпионаттарында мұндай ірі есеппен 1974 жылдан бері жеңілмеп еді.

2010 жылы 11 тамызда Аргентина футбол федерациясының президенті Хулио Грондоно және аргентиналық көптеген футбол фанаттарының "құрамадағы жұмысты жалғастыра бер" деп өтінгеніне қарамастан, Марадона қайтадан Аргентинаға бапкер болмады.

Жетістіктері

Командалық

«Бока Хуниорс»

Аргентина чемпионаты: Метрополитано 1981

«Барселона»

Испания кубогы: 1982/83
Испан Лигасының кубогы: 1983
Испания суперкубогы: 1984

«Наполи»

Италия чемпионы: 1986/87, 1989/90
Италия кубогы: 1986/87
УЕФА кубогы: 1988/89
Италия суперкубогы: 1990

Аргентина құрамасы

Әлем чемпионы (Аргентина-20): 1979
Әлем чемпионы: 1986
Әлемнің күміс жүлдегені: 1990

Жекелей жетістктері

Аргентинадағы жыл футболшысы: 1979, 1980, 1981
Буэнос-Айрестің құрметті азаматы.
ӘЧ-1986 үздік футболшысы
1999 жылы Футбол тарихындағы ең әдемі голдың авторы атанды
Жүзжылдықтағы үздік футболшылардың бірі: ФИФА 2002

Тағы қараңыз

Аргентина — Англия матчы (ӘЧ-1986)

[club-1] Кәсіби клубтарда соққан голдары мен ойындары тек әртүрлі ұлттық лига чемпионаттарында ғана саналады.

[national-2] Ресми матчтарда ұлттық құрамда болған ойындары мен голдар саны.

[* 1]

[* 2]