Уикипедия

Димитрис Глинос


Димитрис Глинос (гр. Δημήτρης Γληνός; Смирна, 22 тамыз 1882 жыл – Афина, 23 желтоқсан 1943 жыл [1]) – грек ағартушысы, жазушы және саясаткер.

Қазіргі Грекияның білім беру жүйесіндегі тіл реформасының бастаушыларының бірі.

Грекия Коммунистік партиясы мен Қарсыласу қозғалысының белсендісі. ЮНЕСКО жанындағы Халықаралық білім беру бюросы Глиносты әлемнің түкпір-түкпірінен 100 ең көрнекті зиялылар, саясаткерлер, публицистер және т.б. тізіміне енгізді, олар өздерінің еңбектері мен қызметі арқылы адамзат өркениетінің басынан бастап бүгінгі күнге дейін білім беру ісіне елеулі үлес қосқан[2].

Өмірбаяны

өңдеу
 
Глинос оқыған Эвангелиялық мектебінің бас ғимараты. (Фото 1922 жылы түріктер Смирнаны қырып, талқандаудан аз уақыт бұрын түсірілген).

Димитриос Глинос Османлы Смирна қаласында дүниеге келген. Смирна Эвангелиялық училищесін үздік бітірді. 1899 жылы Грек патшалығына барып, Афина университетінің философия факультетіне түседі. Бұл кезеңде ол әлі де «таза тіл» (кафаревус) жақтаушысы болған[3]. 1904 жылы қазіргі ауызекі тілді (димотика) жақтаушылар қозғалысына қосылып, «Ұлт және тіл» қоғамының мүшесі болды. 1905 жылы докторлық диссертациясын үздік қорғап, Смирнадағы «Анаксагор мектебінің», содан кейін Смирнадағы «Грек-неміс лицейінің» дирекциясын басқарды[4]. Дегенмен, оның көптеген көпшілік алдында сөйлеген сөздері және димотиканы қорғауға арналған жарияланымдары зорлық-зомбылық реакциясын тудырды және ол Смирнадан кетуге мәжбүр болды (1908)[5].

Глинос оқуын Германиядағы Йена мен Лейпцигте жалғастырып, философия, педагогика және эксперименттік психологиядан сабақ алды. Сонымен бірге, осы кезеңде ол Г.Склироспен танысып, ол арқылы социалистік идеология мен марксизмнің алғашқы ықпалына ұшырады. Ион Драгумиспен және димотиканың басқа жақтаушыларымен тіл табыса отырып, Глинос «Білім беру қоғамын» құруға қатысты (1910).«Қоғамның» бастапқы мақсаты демотика бойынша оқулықтар жазып, эксперименттік үлгідегі бастауыш мектеп құру, демотиканы жақтаушылардың педагогикалық идеяларын бастауыш білім беруде жүзеге асыру мақсатын көздеді[6].

 
Редакторларын Глинос басқарған «Оқу қоғамының хабаршысы» журналының бірінші саны (1911 ж.)

Саясаткер

өңдеу

Глинос бірте-бірте солшыл күштерге және Грекия Коммунистік партиясының саяси ұстанымдарына жақындай түсті. 1927 жылы Әкімшілік комитетінің білім беру қоғамының Декларациясында[7] Глинос социалистік идеялармен педагогикалық қозғалысты байланыстырды. 1930 жылдан бастап ол саясатпен белсенді түрде айналыса бастады. 1934 жылы досы Костас Варналиспен бірге Кеңес Одағына саяхат жасады. Қайтып келгеннен кейін ол өзінің әсерлерін Neos Kosmos (Жаңа әлем) газетінде жариялады[8]. 1935 жылы саяси қызметі үшін генерал Г.Кондилистің диктаторлық режимі оны Айос–Эфстратиос аралына, содан кейін И.Метаксаса генералың диктаторлық режимі Санторини аралына жер аударды. 1936 жылы ол Грекия Коммунистік партиясымен ынтымақтаса отырып, Грекия парламентіне сайланды.

 
«ЭAM дегеніміз не және ол не қалайды?» Ұлт-азаттық майданының манифесі, 1944 жылы мамырда жерасты Ригас басылымы қайта шығарды.

Естелік

өңдеу

Афина университетінің экономикалық және саяси ғылымдар факультетінің студенттер одағы [9], Эгей университетінің басқару факультетінің студенттер одағы, СалоникидағыАристотель университеті жанындағы бастауыш білім мектебі [10] , бастауыш білім беру мұғалімдерінің қоғамы [11], 2-ші Әулие Деметрий гимназиясы [12], сондай-ақ Фивияның кешкі гимназия-лицейі[13] Дмитрис Глинос атымен аталған.

Сондай-ақ Грекияның көптеген қалаларында, соның ішінде Македония астанасының көптеген муниципалитеттерінде, Салоника қалаларында, Афины Глифадасында және Неа Ионияда және т. б. көшелер Глиностың есімімен аталады.

Әдебиет

өңдеу
  • (συλλογικό), Δημήτρης Γληνός, ο πνευματικός ταγός . Πρακτικά του συμποσίου για τα πενήντα χρόνια από το θάνυυυυυυυυ εται στα 80χρονα του ΚΚΕ, έκδ. Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 1997 ж.
  • Κασιούρας, Δημήτρης, “Σχετικά με τις φιλοσοφικές αντικές αντιλήςς. Γληνού", περ. Διαβάζω, τεύχ. 61 (1983).
  • Φίλιππος Ηλιού, “Εισαγωγικό σημείωμα”, στα Άπαντα Δημ. Γληνού, τόμ. Α΄, έκδ. Θεμέλιο, Αθήνα 1983, σ. ια-λη.
  • Γιώργος Δ. Μπουμπούς, “Γληνός, Δημήτρης”, λήμα στην Εγκυκλοπαίδεια τιουυιουυ ύπου, 1784—1974, έκδ. Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα 2008 ж.
  • (συλλογικό), Στη μνήμη Δημήτρη Α. Γληνού. Μελέτες για το έργο του και ανέκδοτα κείμενά του , έκδ. Τα Νέα Βιβλία, Αθήνα 1946 ж. Επανέκδοση: Παπαζήσης, Αθήνα 2003, επιμ. Κωνσταντίνος Μαυρέας - Γιώργος Δ. Μπουμπούς .
  • "Δημήτρης Γληνός: ο λος, ο ριζοσπάστης παιδαγωγός", περ. Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης, τεύχ. 68-69, Δεκ. 2003-Φλεβ. 2004.
  • Μαριάνθη Μπέλλα, “Η Ανωτέρα Γυναικεία Σχολή (1921-1923)”, περ. Εκπαιδευτική Κοινότητα, τεύχ . 99, Αύγ. -Οκτώβρ. 2011.

Сілтемелер

өңдеу

Дереккөздер

өңдеу
  1. ↑ Βλ. τη Χρονογραφία στον Α' τόμ. των Εκλεκτών σελίδων του Γληνού (Στοχαστής, Αθήνα 1971).
  2. ↑ [Γιώργος Δ. Μπουμπούς], «Δημήτρης Γληνός Мұрағат көшірмесі 24 қыркүйектің 2015 Wayback Machine мұрағатында», Ίδρυμα Γληνού (Αθήνα). Ανακτήθηκε στις 08.06.2015.
  3. ↑ Στη μνήμη Δημήτρη Α. Γληνού (βλ. Βιβλιογραφία), σ. 195.
  4. ↑ Στη μνήμη Δημήτρη Α. Γληνού, σ. 201.
  5. ↑ http://www.biblionet.gr/author/26594/%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%AE%CF%84%CF%81%CE%B7%CF%82_%CE%93%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CF%8C%CF%82
  6. ↑ http://www.antitetradia.gr/portal/index.php?option=com_content&view=article&id=400:%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CE%AE%CF%84%CF%81%CE%B7%CF%82-%CE%B3%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CF%8C%CF%82-%CE%BF-%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%BD%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AE%CF%82-%CE%B4%CE%AC%CF%83%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CF%82,-%CE%BF-%CF%81%CE%B9%CE%B6%CE%BF%CF%83%CF%80%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%B3%CF%8C%CF%82&catid=55&Itemid=102
  7. ↑ Δημ. Γληνού, Εκλεκτές σελίδες (βλ. Βιβλιογραφία), τόμ.Γ', σ.24-59.
  8. ↑ Στη μνήμη Δημήτρη Α. Γληνού., σ.204.
  9. ↑ ΕΚΠΑ. Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης - Φοιτητικός Σύλλογος. Басты дереккөзінен мұрағатталған 8 шілде 2015.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 8 маусым 2015.
  10. ↑ Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης «Δημήτρης Γληνός». Басты дереккөзінен мұрағатталған 28 ақпан 2015.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 8 маусым 2015.
  11. ↑ Σύλλογος Εκπαιδευτικών Π.Ε. «Δημήτρης Γληνός». Басты дереккөзінен мұрағатталған 20 қазан 2015.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 8 маусым 2015.
  12. ↑ 2ο Γυμνάσιο Αγίου Δημητρίου. Басты дереккөзінен мұрағатталған 8 маусым 2015. Тексерілді, 8 маусым 2015.
  13. ↑ http://blogs.sch.gr/gymespth/
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Димитрис_Глинос&oldid=3389205» бетінен алынған