Долық
- Долық — байырғы ортада қолданылған ғүрыптық ыдыс түрі. Д. бітеу іреп сойған мал терісінен жасалады. Сырт пішімі меске немесе қауғаға ұқсайтын Д.-ты бітеу, яғни мал терісін қарны мен сирағынан бір жақ қырынан тілмей, сойып жасайды. Осы бітеу ыдысты молшылықтың нышаны санаған қауым «үйге кірген ырыздықты «бітеп», шығармай тұрады» деп сенген. Мұндай бітеу малдың терісінен жасалған тұлып тәрізді ыдысқа ас-тағамның берекесі саналатын, дәмін келтіретін тұз бен молшылықтың белгісі астық сияқты заттарды ырымдап салып қоятын болған. Бүл көшпелі түркі халықтарының ырыздық тұлыбы аталатын затына ұқсас болып келеді.[1]
- Долық - мес, торсық тәрізді көн ыдыс; сойылған қой-ешкінің не бұзаудың бітеудей сыдырылып алынған терісінен істеледі. Долық көбінесе су сақтауға яки құдықтан су тартатын қауға орнына қолданылады. Түркі тілдерінде "дол" немесе "тол" орта болмау, қампию, лақылдап тұру мағыналарын білдіреді. Мұнда "д" мен "т" дыбыстары орын алмастырып тұр ("толық"). "Дол" түбіріне "ық" жұрнағын жалғау арқылы ыдыс атауы жасалған. [2]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2
- ↑ "Қазақ Кеңес Энциклопедиясы", 4-том.
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
| Бұл мақалада еш сурет жоқ.
Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |