Торсық

Торсық – Орталық Азиядағы түркі халықтарының қымыз, шұбат, іркіт құюға арналған ежелгі ыдысы. Әсіресе,

• қырғыз,
• қазақ,
• түрікмен,
• қарақалпақ халықтары пайдаланған.

Торсық. ҚР ҰМ-ның көрме залынан. Ағаш, былғары, сүйек. Оймалау. ХХ ғ. Алматы облысы.

Металдан жасалған торсық, кесе және тақсы сауғалық бұйымдары

Жасылу барысы мен түрлері

Торсық түйенің, бұғының, өгіздің мойын терісінен жасалады. Жүні жидітілген теріні қалыпқа салып пішеді де таспамен тігеді. Торсықты саба сияқты қарағайдың бүрімен немесе арша, тобылғымен ыстайды. Торсықтың түрлері:

• шимайторсық,
• өркешторсық,
• жанторсық,
• мүйізторсық, және т.б.

Торсықтың бүйірі дөңгелек, мойны жіңішке әрі ұзын болып келеді. Аузына ағаштан тығын тығылады. Ол жоғалып қалмау үшін қайыстан бау өткізіп, бір ұшын торсықтың мойнына бекітіп қояды. Кейбір торсықтарға арнаулы мүйізшапқымен (ысқышпен) әр түрлі өрнек салынады.

Әдебиеттер

• Мұқанов С. Халық мұрасы (тарихи-этнографиялық шолу). Таңдамалы шығармалар. ХV том. Алматы: Жазушы, 1979;
• Шоқпарұлы Д. Теріден жасалатын бұйымдарды құрастыру технологиясы. Алматы: Кітап, 2005;