Жалпақтал
Жалпақтал (1993 ж. дейін — Фурманово)[1] — Батыс Қазақстан облысы Казталов ауданындағы ауыл, Жалпақтал ауылдық округі орталығы.
| Ауыл | |
| Жалпақтал | |
| Әкімшілігі | |
|---|---|
| Ел | |
| Статусы |
Ауылдық округ орталығы |
| Облысы | |
| Ауданы | |
| Ауылдық округі | |
| Тарихы мен географиясы | |
| Координаттары |
49°40′12″ с. е. 49°28′03″ ш. б. / 49.67000° с. е. 49.46750° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 49°40′12″ с. е. 49°28′03″ ш. б. / 49.67000° с. е. 49.46750° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Бұрынғы атаулары |
Сламихино, Фурманово |
| Уақыт белдеуі | |
| Тұрғындары | |
| Тұрғыны |
▼4684 адам (2021) |
| Сандық идентификаторлары | |
| Автомобиль коды |
07 |
Жалпақтал шекарасы
| |
Географиялық орны
өңдеуАудан орталығы - Казталовка аулынан шығысқа қарай 57 км-дей жерде, Қараөзеннің сол жағалауындағы бетеге, боз, селеу және әр түрлі астық тұқымдас шөптесін өсімдіктер өсетін шалғынды-қоңыр топырақты дала белдемінде орналасқан.
Халқы
өңдеу1999 жылы тұрғындар саны 5242 адам (2631 ер адам және 2611 әйел адам) болса, 2009 жылы 4930 адамды (2448 ер адам және 2482 әйел адам) құрады.[2]
2021 жылғы санақ қорытындысы бойынша 4684 адамды (2367 ер адам және 2317 әйел адам) құрады.[3]
Тарихы
өңдеуАуыл табанына алғаш көшіп келіп қоныстанған орыстар - Сламихиндер отбасы. Кейін отырықшылар саны көбейіп, елді мекен "Сламихин станицасы" аталған. Шіркеу, мешіт, бірнеше диірмен салынған. Станица тұрғындары — казак-орыстар, қазақтар, татарлар Қараөзен мен Сарыөзеннен балық аулап, мал өсіріп күнелткен. 2 бастауыш ұлдар және қыздар мектебі ашылған. Жылына бір рет үлкен жәрмеңке өткізіліп, Ресейдің ішкері қаларынан, шет елдерден саудагерлер келіп, айырбас сауда жасаған. Станицада бай-көпес Овчинниковтар отбасы да түрған. Оның 1904 жылы салдырған үйі әлі бар. 1919 жылы наурызда В.Чапаев, Д.Фурманов бастаған Қызыл армия станицаны ақ гвардияшылардан азат етіп, Кеңес үкіметін орнатқан. Сондықтан елді мекенге және ауданға Фурманов есімі берілді. 1993 жылы ауылдың тарихи — Жалпақтал атауы қайтарылып, ол 1997 жылға дейін аудан орталығы болды. 1997 жылдан Жалпақталда және әкімшілік округіндегі Құлан аулында 7 шаруа қожалығы, 4 ЖШС, 1 өндірістік кооператив және 4 акц. қоғам құрылды. Ірі кәсіпорындары: «Жалпақтал агроремқамту» және «Семсер» акционерлік қоғамдары.
Инфрақұрылымы
өңдеу2 орта мектеп, эстетикалық бағыттағы өнер мектебі, спорт Жалпақтал мектебі, 2 кітапхана, мәдениет үйі бар. Халыққа аурухана, емхана, тубдиспансер қызмет көрсетеді. Жалпақтал арқылы Орал-Казталовка автомобиль жолы өтеді.[4]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ О пеpеименовании отдельных администpативно-теppитоpиальных единиц Республики Казахстан
- ↑ 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том Мұрағатталған 8 желтоқсанның 2019 жылы.
- ↑ 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары
- ↑ Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 жыл. ISBN 9965-607-02-8