Казталов ауданы
Казталов ауданы — Батыс Қазақстан облысының батысында орналасқан әкімшілік-аймақтық бөлік. Алғаш 1928 жылы құрылған. Кейін (1997 жылы) Жалпақтал (бұрынғы Фурманов) ауданы таратылып, оның негізінде Казталов ауданы бұрынғы аумағын кеңейтіп қайта құрылды. Жерінің аумағы 18,6 мың км2. Орталығы – Казталовка ауылы.
| Қазақстан ауданы | |
| Казталов ауданы | |
| Әкімшілігі | |
|---|---|
| Облысы | |
| Аудан орталығы | |
| Ауылдық округтер саны |
16 |
| Ауыл саны |
47 |
| Әкімі |
Рүстем Зұлқашев |
| Аудан әкімдігінің мекенжайы |
Казталовка ауылы, Шарафутдинов көшесі, №1 |
| Тарихы мен географиясы | |
| Координаттары |
49°45′54″ с. е. 48°41′06″ ш. б. / 49.76500° с. е. 48.68500° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 49°45′54″ с. е. 48°41′06″ ш. б. / 49.76500° с. е. 48.68500° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Құрылған уақыты |
1928 |
| Жер аумағы |
18,6 мың км² |
| Уақыт белдеуі | |
| Тұрғындары | |
| Тұрғыны |
27 407[1] адам (2023) |
| Ұлттық құрамы |
қазақтар (98,84%), татарлар (0,48%), орыстар (0,46%), басқалары (0,22%)[2] |
| Сандық идентификаторлары | |
| Пошта индексі |
090700- 090718[3] |
| Автомобиль коды |
07 |
|
| |
|
| |
Географиялық орны, жер бедеріӨңдеу
Шығысында Ақжайық, оңтүстігінде Жаңақала, Бөкейорда, батысында Жәнібек, солтүстігінде Тасқала аудандарымен Ресейдің Саратов облысы, Александров-Гай ауданымен шектеседі. Аудан жері жазық. Каспий теңізінің Солтүстік бөлігін қамтиды. Ең биік жері ауданның батысында (абсолюттік биіктігі 42 м). Жер қойнауынан құрылыс материалдары өндіріледі.
ХалқыӨңдеу
Халқының саны 2019 жылы 29 129 адамды құрады. Ұлттық құрамы: қазақтар — 98,78%, басқалары — 1,22%.
Әкімшілік бөлінісіӨңдеу
47 елді мекен 16 ауылдық округке біріктірілген:
Ірі елді мекендеріӨңдеу
| Атауы | Статусы | Халқы (2009) |
|---|---|---|
| Казталовка | ауыл | ▲ 5055 |
| Жалпақтал (Фурманово) | ауыл | ▼ 4562 |
| Бостандық | ауыл | ▼ 1769 |
| Қошанкөл | ауыл | ▼ 1473 |
| Қараоба | ауыл | ▼ 1252 |
| Әжібай | ауыл | ▲ 1122 |
| Қайыңды (Берёзино) | ауыл | ▼ 1120 |
| Ақпәтер (Порт-Артур) | ауыл | ▼ 1077 |
| Жаңажол | ауыл | ▼ 1017 |
| Болашақ (Богатырёво) | ауыл | ▼ 988 |
| Көктерек | ауыл | ▼ 941 |
| Қарасу | ауыл | ▼ 885 |
| Талдыапан | ауыл | ▼ 830 |
| Қараөзен | ауыл | ▼ 821 |
| Нұрсай | ауыл | ▼ 740 |
| Жұлдыз | ауыл | ▼ 696 |
| Талдықұдық | ауыл | ▼ 633 |
Климаты, өсімідігі мен жануарлар дүниесіӨңдеу
Климаты тым континенттік: қысы суық, жазы ыстық, қуаң. Ауданның орташа температурасы қаңтарда –13 – 13,50С, шілдеде 240С. Жауын-шашынның орташа жылдық мөлшері 200 – 250 мм. Аудан жерімен Қараөзен, Сарыөзен, Ащыөзек, Жайықтың Көшім тармағы және олардың салалары ағып өтеді. Ірі көлдері: Мерекекөл, Қаракөл, Сарышығанақ, Балықты Сарқыл. Жері, негізінен, қызыл қоңыр, қоңыр, сортаң, сор топырақты. Онда боз, жусан, бетеге, еркек шөп, өзен жайылымдарында және көлдерді жағалай қамыс, құрақ аралас шалғынды шөптер өседі. Жабайы аңдардан қасқыр, түлкі, қарсақ, қоян, доңыз, ақбөкен, борсық, сарышұнақ, аламан тышқаны, өзендерде шортан, алабұға, сазан, т.б. балықтар кездеседі. Құстардан қаз, үйрек, аққу мекендейді.
Шаруашылығы, инфрақұрылымыӨңдеу
Аудан етті-сүтті мал, қой, жылқы және астық өсіруге маманданған. Ауыл шаруашылығына жарамды жері 1,78 млн. га, оның ішінде егістігі 25,7 мың га, шабындығы 200,9 мың га, жайылымы 1,47 млн. га-ны құрайды. Аудан аумағындағы бұрынғы (1997 жылға дейінгі) 2 ұжымшар, 14 кеңшар, 2 бордақылау бірлестіктері 30-дан астам шаруа қожалықтарына қайта біріктірілген. Жалпы білім беретін 54 мектеп, оның ішінде 25 орта, 6 орталау, 23 бастауыш, 1 кәсіптік-тех. мектептер бар. 2 мәдениет үйі, 37 кітапхана, 39 клуб, 4 кинотеатр, 2 музей жұмыс істейді. Емдеу орындарынан ауданы аурухана мен 2 емхана, 14 фельдшер-акушерлік пункт бар. Аудан жерімен Жәнібек – Казталовка, Жалпақтал – Чапаев – Казталовка, Жалпақтал – Талдыбұлақ автомобиль жолдары өтеді.[4]