Жансейіт Қансейітұлы Түймебаев

Жансейіт Қансейітұлы Түймебаев — (8 шілде 1958, Қайнар ауылы, Алғабас ауданы, Оңтүстік Қазақстан облысы, Қазақ КСР) - қазақ мемлекет қайраткері, дипломат, ғалым, филология ғылымдарының докторы, профессор, Төтенше және Өкілетті Елші. Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ ректоры. Ысты руынан шыққан.

Жансейіт Қансейітұлы Түймебаев
Лауазымы
Ту Түркістан облысының әкімі
20 маусым 2018 — 26 ақпан 2019
Президент	Нұрсұлтан Назарбаев
Ізбасары	Өмірзақ Шөкеев
Ту Оңтүстік Қазақстан облысының әкімі
7 қазан 2016 — 20 маусым 2018
Президент	Нұрсұлтан Назарбаев
Ізашары	Бейбіт Атамқұлов
Ізбасары	өзі, Түркістан облысының әкімі ретінде
Ту Білім және ғылым министрі
19 қаңтар 2007 — 22 қыркүйек 2010
Президент	Нұрсұлтан Назарбаев
Премьер-Министр	Кәрім Мәсімов
Ізашары	Бірғаным Әйтімова
Ізбасары	Бақытжан Жұмағұлов
Өмірбаяны
Партиясы	«Нұр Отан» ХДП
Білімі	1. С. М. Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университеті 2. Мәскеу мемлекеттік әлеуметтік университеті
Ғылыми дәрежесі	филология ғылымдарының докторы, профессор
Мамандығы	Қазақстанның Төтенше және Өкілетті Елшісі:  Ресей 2006—2007  Түркия 2010—2016  Албания 2011—2016
Дүниеге келуі	8 шілде 1958 (1958-07-08) (66 жас) Қайнар ауылы, Алғабас ауданы, Оңтүстік Қазақстан облысы, Қазақ КСР
Марапаттары	Құрмет ордені

Жансейіт Қансейітұлы Түймебаев 1958-жылы 8-шілдеде сол кездегі Шымкент облысының Алғабас ауданына (қазіргі Түркістан облысы, Бәйдібек ауданы) қарасты Қайнар ауылында, көпбалалы отбасында өмірге келген.

Ж.Түймебаевтың әкесі Қансейіт Түймебаев кезінде Алғабас және Созақ аудандарында партия ұйымының хатшысы қызметін атқарған. Ол кісі құдай қосқан қосағы Ұлмекен Жаман­құлқызымен отбасында 4 ұл, 8 қыз тәрбиелеп өсірген.

Қансейіт Түймебаевтың үлкен ұлы Байсейіт кезінде Маңғыстау облысында жауапты қызметтер атқарған, кейін Шымкент облыстық, Оңтүстік Қазақстан облыстық әкімдіктерінде еңбек еткен. Оңтүстік Қазақстан және Алматы облыс­тарында табиғи монополияларды реттеу, бәсе­келестікті қорғау және шағын бизнесті қолдау департаментін басқарған. Бәйдібек ауданының әкімі болған.

Ж.Түймебаевтың туған інісі Имангелді бүгінде аймақтық басқармалардың бірінде жауапты қызмет атқарады. Оған дейін Бәйдібек ауданы әкімінің орынбасары болған.

Жансейіт Түймебаев жұбайы Жанат Еңсебаевамен бірге Елдана және Елнар есімді ұл-қыздар өсірген. Кей деректерге қарағанда, Ж.Еңсебаева өнер галереясының директоры болып істейді, кезінде ол Түркиядағы елшілікпен бірігіп, қазақстандық үздік суретшілердің «Заманауи қазақ өнері» атты көрмесін өткізген.

Ж.Түймебаев бала кезінде Шымкенттегі №12 мектеп-интернатта оқыған. Оны алтын медалмен бітірген. Оның математика пәніне қабілеті жоғары болыпты. Ол кейін Қазақ Мемлекеттік университетін, Мәскеу Мемлекеттік әлеуметтік университетін бітірген. Бүгінде филология ғылымдарының докторы, профессор, 2-сыныпты елші дипломатиялық дәрежесінің иегері. Ол кісі – 30-дан астам ғылыми-танымдық кітаптардың авторы.

Ж.Түймебаев кезінде Қазақ Мемлекеттік университетінде еңбек еткен. 1993-жылдан бас­тап Сыртқы істер министрлігінде жауапты қызметтер атқарған, Қазақстанның Стамбул қаласындағы консулдығын, Қазақстан Прези­дентінің Протоколын басқарған, Президенттің кеңесшісі болған. Білім және ғылым министрі болған. Ресейдегі, Түркиядағы, Албаниядағы Төтенше және Өкілетті елші қызметтерін ат­қарған.

Білімі

• Қазақ мемлекеттік университеті. С. М. Киров, Филология факультеті, Алматы қ. (1980);
• Мәскеу мемлекеттік әлеуметтік университеті, Заң факультеті, Мәскеу қ. (2000).

Ғылыми дәрежесі, атағы, қызметі

• Филология ғылымдарының кандидаты, ҚазКСР Ғылым Академиясының Тіл білімі институты (1987);
• Филология ғылымдарының докторы (2008);
• Тіл білімі мамандығы бойынша Профессор;
• Түркия Республикасының "Нигде" университетінің құрметті докторы (2014).

Еңбек қызметі

• С. М. Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің ассистенті, аға оқытушысы, доценті (1980-1993);
• Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінің Орта, Таяу Шығыс және Африка елдері басқармасының бірінші хатшысы, бөлім меңгерушісі (1993-1994);
• Қазақстан Республикасының Түркия Республикасындағы Елшілігінің екінші, бірінші хатшысы (1994-1997);
• Қазақстан Республикасы Президентінің хаттамалық қызметінің консультанты (1997-1999);
• Қазақстан Республикасының Түркия Республикасындағы бас консулы (Стамбул қ.) (1999);
• Қазақстан Республикасы Президентінің Хаттамасының Бастығы (1999-2004);
• Қазақстан Республикасы Президентінің кеңесшісі - Қазақстан Республикасы Президенті Хаттамасының бастығы (31.03.2004-01.02.2006);
• Қазақстан Республикасының Ресей Федерациясындағы Төтенше және Өкілетті Елшісі (01.02.2006-10.01.2007);
• Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрі (10.01.2007-09.2010);
• Қазақстан Республикасының Түркия Республикасындағы Төтенше және Өкілетті Елшісі (10.2010-10.2016);
• Қазақстан Республикасының Албания Республикасындағы Төтенше және Өкілетті Елшісі (03.2011-10.2016);
• Оңтүстік Қазақстан облысының әкімі (07.10.2016-20.06.2018);
• Түркістан облысының әкімі (20.06.2018-26.02.2019);
• Қазақстан халқы Ассамблеясы төрағасының орынбасары, Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Қазақстан халқы Ассамблеясы хатшылығының меңгерушісі (28.02.2019-05.02.2021 бастап)
• Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің ректоры (05.02.2021 бастап)

Басқа жұмыстар

• ТМД елдерінің Мемлекетаралық гуманитарлық ынтымақтастық қорының Басқарма төрағасы (2007-2010);
• "Парасат ҰҒТХ" АҚ Директорлар кеңесінің төрағасы (2008 -2010);
• Ұлттық қазақ-түрік университеті Қамқоршылық кеңесі төрағасының орынбасары (2007-2010).

Марапаттары

• 2003 — "Құрмет"Ордені;
• 2011 — "Парасат"Ордені;
• 2022 (17 наурыз) — 2 дәрежелі "Барыс" ордені;
• Мемлекеттік медальдар, соның ішінде:
  • "Астанаға 10 жыл" медалі (2008);
  • "Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне 20 жыл" медалі (2011);
  • "Қазақстан Республикасының Конституциясына 20 жыл" медалі (2015);
  • "Қазақстан халқы Ассамблеясына 20 жыл" медалі (2015);
  • "Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне 25 жыл" медалі (2016);
  • Қазақстан халқы Ассамблеясының "Бірлік" алтын медалі (2019);
  • "Қазақстан Республикасының Конституциясына 25 жыл" медалі (2020);
  • "Қазақстан халқы Ассамблеясына 25 жыл" медалі (2020);
  • "Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне 30 жыл" медалі (2021);

Басқа марапаттар:

• Түрік кәсіпкерлері мен өнеркәсіпшілері қауымдастығының "Қазақстан мен Түркия арасындағы ынтымақтастықты дамытуға қосқан ерекше үлесі үшін" медалі (2011);
• Түркияның туризмді дамыту жөніндегі халықаралық платформасы (TÜTAP) "халықаралық қатынастардағы ерекше жетістіктері үшін" сыйлығы (2011);

Ғылыми еңбектері

• Түркология саласындағы кітаптар сериясы
  • Ж. Түймебаев: Алтай тілдеріндегі анлаут ерін дауыссыздарының проблемасы (Рамстедт — Пелио фонетикалық Заңының ревизиясы). Мәскеу, 2004 ж
  • Ж. Түймебаев: түркі-қазақ-моңғол этно-тілдік қатынастарының тарихы. Алматы, 2008 ж.
  • Ж. Түймебаев: Алтай теориясы мен Алтаистиканың қалыптасуы мен дамуы. Түркістан, 2006 ж.
  • Ж. Түймебаев: түркі-моңғол лексикалық параллельдерін тарихи-генетикалық ажыратудың теориялық принциптері мен критерийлері. Астана, 2008 ж.
  • Ж. Түймебаев: Орталық Азия тілдерін зерттеудің өзекті мәселелері. Тұран тіл одағы. Көкшетау, 2009 ж.
  • Ж. Түймебаев: Тұран тілінің одағы және Алтайлық ареалдағы тілдераралдық, мәдениеттераралық интерференция құбылы. Түркі дүниесі альманахтары. Астана, 2012 ж.
  • Ж. Түймебаев: алтаистикаға кіріспе. Астана, 2013 ж.
  • Ж. Түймебаев: Түркі филологиясына кіріспе. Астана, 2013 ж.
  • Ж. Түймебаев: түркі жазба ескерткіштерінің тілі. Астана, 2013 ж.
  • Ж. Түймебаев: қазіргі түркі тілдері. Астана, 2013 ж.
  • Ж. Түймебаев: Қазақ, түркі тілдерінің салыстырмалы грамматикасы. Астана, 2014 ж.
  • Ж. Түймебаев, Сағидолда қ.: Алтаистиканың тарихи-лингвистикалық негіздері (Фонетика. Морфология). Алматы, 2015 ж.
  • Ж. Түймебаев, М. Ескеева: түркологияның тарихи-лингвистикалық негіздері. Алматы, 2015 ж.
  • Ж. Түймебаев, Сағидолда қ.: қазақ-түркі тілдерінің салыстырмалы-сипаттамалық грамматикасы (Фонетика. Морфология). Алматы, 2016 ж.
  • Ж. Түймебаев, М. Ескеева: көне түркі тілі ескерткіштерінің морфологиялық жүйесі. Алматы, 2016 ж.
  • Ж. Түймебаев, Сағидолда қ.: қазақ және татар тілдерінің салыстырмалы-сипаттамалық грамматикасы. Алматы, 2017 ж.
  • Tüymebayev J., Eskeyeva M: Türkolojinin Tarihî Dilbilimsel Esasları. (Түрік тілінде). Алматы, 2017 ж.
  • Ж. Түймебаев, г. Сағидолда, М. Ескеева: түркі тілдерінің салыстырмалы-тарихи грамматикасы. (Фонетика. Морфология). Алматы, 2017 ж.
  • Ж. Түймебаев, М. Ескеева, Сағидолда қаласы: "Мәңгілік ел" идеясының лингвистикалық негізін дамыту. Алматы, 2017 ж.
  • Ж. Түймебаев, М.Ескеева, М. Усманова: қазақ және башқұрт тілдерінің салыстырмалы грамматикасы. Алматы, 2018 ж.
  • Ж. Түймебаев, М.Ескеева, Ш. Әбдіназымов: қазақ және қарақаопақ тілдерінің салыстырмалы грамматикасы. Алматы, 2018 ж.
• Қазақ тілі саласындағы кітаптар сериясы
  • Ж. Түймебаев: Қазақ тілінің тарихи грамматикасы. Алматы, 1985 ж.
  • Ж. Түймебаев: қазіргі қазақ тілінің лексикологиясы. Алматы, 1986 ж.
  • Ж. Түймебаев: Қазақ тілі. Алматы, 1991 ж.
  • Ж. Түймебаев: Қазақ тіліндегі етістіктің индикативті формалары. Алматы, 1992 ж.
  • Ж. Түймебаев: Қазақ тілі: Грамматикалық анықтамалық. Алматы, 1996 ж.
  • Ж. Түймебаев: Қазақ тілінің тарихи грамматикасы. Алматы, 2005 ж.
  • Ж. Түймебаев: Қазақ-Моңғол лексикалық параллельдері: қазақ тілінің этимологиялық сөздігіне материалдар. Мәскеу, 2005 ж
• Сөздіктер сериясы
  • Ж. Түймебаев, Сағидолда қ.: ағылшын-қазақ сөздігі. Алматы, 2018 ж.
  • Ж. Түймебаев, Сағидолда қ.: қазақ-ағылшын сөздігі. Алматы, 2017 ж.
• "Рухани" энциклопедиялар сериясы
  • ТҮРКІСТАН-РУХАНИ БЕСІГІ. Лингво-өлкетану энциклопедиясы. 1-ші кітап. Нұр-сұлтан, 2019 ж.
  • TÜRKİSTAN — MANEVİYAT BEŞİĞİ. Bölgesel dilbilim ansiklopedisi. Ikinci kitap. Nur-Sultan, 2019 ж
  • ТҮРКІСТАН-РУХАНИЯТТЫҢ БЕСІГІ. Лингвистикалық өлкетану энциклопедиясы. Үшінші кітап. Нұр-сұлтан, 2019 ж.
  • TURKESTAN — THE CRADLE OF SPIRITUALITY. Local Linguistic encyclopedia. Fourth book. -Нұр-сұлтан, 2019 ж.
  • Қазақстан-Түркия: достық пен ынтымақтастыққа 5 жыл. Анкара, 1996 ж
  • Президенттің бір жылы. Астана, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005 жж.
  • Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Хаттамасы. Астана, 2004 ж.
  • Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Хаттамасы бойынша практикалық басшылық. Астана, 2004 ж.
  • Қазақстан. Мәскеу, 2006 ж
  • Қазақстан, адамдар, табиғат, экономика, мәдениет. 2007 ж.
  • Қазақстан-Ресей қатынастары: құжаттар мен материалдар жинағы. Мәскеу, 2008 ж
  • Қазақстан Республикасындағы білім беру реформасының өзекті аспектілері. Астана, 2010 ж.
  • Қазақстан. Негізгі кезеңдер. Анкара, 2011 ж
  • Қазақстан. Экономика. Іскерлік әлем. Инвестициялық мүмкіндіктер. Анкара, 2012 ж
  • "Tarihin Akışında" (тарих ағымында). Түркия, 2012 ж
  • «Yüzyıllar Kavşağında». (ХХІ ғасыр парогында). Түркия, 2012 ж
  • "Kritik en Yil" (сыни онжылдық). Түркия, 2012 ж
  • "Kazakistan Yolu" (Қазақстан Жолы). Түркия, 2012 ж
  • "Avrasya yüreğinde" (Еуразияның жүрегінде). Түркия, 2012 ж
  • Қазақстан-Түркия: жоғары деңгейдегі стратегиялық ынтымақтастық. Анкара, 2013 ж
  • Қазақстан-Түркия: достық пен ынтымақтастыққа 20 жыл. Анкара, 2013 ж
  • Жақан таныған жеті тұлға. Түркістан, 2017 ж.
  • Тұлға. Тәуелсіздік. Тарих. Түркістан, 2017 ж.
  • Түркістан - Түркі әлемінің астанасы. Түркістан, 2017 ж.
  • Оңтүстік Қазақстан облысының тарихи және қасиетті орындары". Түркістан, 2017 ж.
  • Оңтүстік Қазақстан: стильдендірілген оқиғалар. Түркістан, 2017 ж.
  • "Оңтүстіктің қасиетті орындары: аңыздар" жинағы. Түркістан, 2018 ж.
  • Түркістан облысының киелі жерлерінің географиясы 2 томдық. Түркістан, 2018 ж.
  • Тамыры терең-Түркістан. Түркістан, 2019 ж.
  • Елбасы және халық. Нұр-сұлтан, 2019 ж.
  • Қазақстан: бейбітшілік пен келісім аумағы. Нұр-сұлтан, 2020 ж.
  • "Тұңғыш Президент жолымен" халық экспедициясы. Нұр-сұлтан, 2020 ж.