Жаңадария каналы

Жаңадария каналыҚызылорда облысындағы суару-суландыру жүйесі. Сырдария өзенінің сол жағасында орналасқан.

Жаңадария каналы
Орналасуы
Ел Қазақстан
АймақҚызылорда облысы
Сипаттамасы
Ұзындығы592,3 км
Су шығыны50 м³/с
44°39′20″ с. е. 65°01′24″ ш. б. / 44.655685° с. е. 65.023272° ш. б. / 44.655685; 65.023272 (G) (O) (Я) (T)
44°21′55″ с. е. 63°51′17″ ш. б. / 44.365275° с. е. 63.854593° ш. б. / 44.365275; 63.854593 (G) (O) (Я)Координаттар: 44°21′55″ с. е. 63°51′17″ ш. б. / 44.365275° с. е. 63.854593° ш. б. / 44.365275; 63.854593 (G) (O) (Я) (T)
Жаңадария каналы (Қызылорда облысы)
— бастауы, — сағасы
 Басқа мағыналар үшін Жаңадария деген бетті қараңыз.

Гидрологиялық сипаты

өңдеу

Ұзындығы – 592,3 км, оның 535,5 км табиғи арнамен жүргізілген. Каналда 19 гидротехникалық құрылыс салынған. Су жинау алабы Сырдария өзеніндегі Қызылорда су торабы арқылы пайдаланылады. Су шығыны каналдың басында 50 м3/с, Жаңадарияның табиғи арнасы секундына 200 м3 су өткізе алады. Бұдан 210 км шамасында Қуаңдария каналы басталады. Ұзындығы – 436,4 км, оның 407 км-нің су шығыны 60 м3/с. Су жинау алабы Жалағаш ауданындағы Жаңадария кеңшары жеріндегі арнаулы су құрылысы арқылы жүзеге асырылады. Жаңадария каналы 19581968 жылдары іске қосылған. Сырдария, Жалағаш, Қармақшы, Қазалы аудандары шаруашылықтарының 40 мың га егістік және бау-бақшалық жерлерін суарып, 20 мың га табиғи шабындықтарын, 1,0 млн.га жайылымдарын суландырады. Жаңадария каналын бойлай орналасқан қырғауыл аулау шаруашылығы бар. Қатпарлы-жаңбырлы бұлттардан жауатын ақ жауын, будақ-жаңбырлы бұлттардан жауатын нөсер жаңадария болып бөлінеді.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Су шарушылығы. – Алматы, Мектеп, 2002.