Сырдария ауданы (Қызылорда облысы)

Қызылорда облысының орталық бөлігінде орналасқан әкімшілік-аумақтық бөлік

Сырдария ауданыҚызылорда облысының орталық бөлігінде орналасқан әкімшілік-аумақтық бөлік. 1938 жылы құрылған. Жер аумағы 39,1 мың км². Орталығы – Тереңөзек кенті.

Қазақстан ауданы
Сырдария ауданы
Әкімшілігі
Облысы

Қызылорда облысы

Аудан орталығы

Тереңөзек кенті

Ауылдық округтер саны

13

Кенттік әкімдіктер саны

1

Ауыл саны

14

Әкімі

Берік Әбдіғаппарұлы Сәрменбаев

Аудан әкімдігінің мекенжайы

Тереңөзек кенті, Абай көшесі, №31

Тарихы мен географиясы
Координаттары

45°34′12″ с. е. 65°36′00″ ш. б. / 45.57000° с. е. 65.60000° ш. б. / 45.57000; 65.60000 (G) (O) (Я)Координаттар: 45°34′12″ с. е. 65°36′00″ ш. б. / 45.57000° с. е. 65.60000° ш. б. / 45.57000; 65.60000 (G) (O) (Я)

Құрылған уақыты

1938

Жер аумағы

39,1 мың км²

Уақыт белдеуі

UTC+5:00

Тұрғындары
Тұрғыны

37 851[1] адам (2023)

Ұлттық құрамы

қазақтар (98,41%), орыстар (0,77%), шешендер (0,35%), басқа ұлт өкілдері (0,47%)[2]

Сандық идентификаторлары
Автомобиль коды

11

Сырдария ауданының әкімдігі

Қазақстан картасындағы Сырдария ауданы

 Басқа мағыналар үшін Сырдария ауданы деген бетті қараңыз.

Географиялық орны, жер бедері өңдеу

Аудан солтүстігінде Ұлытау облысы Ұлытау ауданымен, батысында Жалағаш ауданымен, оңтүстігінде Өзбекстанмен, шығысы мен оңтүстік-шығысында Шиелі ауданымен, Қызылорда қаласымен және Түркістан облысы Созақ ауданымен шектеседі. Жер бедері негізі жазық, оңтүстігінде Қызылқұм құмы жатыр, солтүстігі тақыр. Топырағы құмдауытты, сортаң болып келеді. Өсімдіктерден жусан, бетеге, жыңғыл, тал, тораңғы, қамыс өседі. Жануарлардан қасқыр, қоян, қарсақ, сарышұнақ, қосаяқ, күзен мекендейді. Құстардан: бүркіт, қаршыға, қырғауыл, қаз, үйрек.

Халқы өңдеу

1939 1959 1970 1979 1989[3] 1999 2009[4] 2021
 35048 22670 24629 28060 29055 39100 38085 38559

Тұрғындар саны – 38 841 адам (2019). Ұлттық құрамы: қазақтар – 98,36%, орыстар – 0,82%, басқа ұлт өкілдері – 0,83%.

Әкімшілік бөлінісі өңдеу

14 елді мекен 1 кенттік әкімдік пен 13 ауылдық округке біріктірілген:

Әкімшілік бірлік Орталығы Елді мекендері Халқы (2021)
Айдарлы ауылдық округі Айдарлы ауылы 1 1505
Ақжарма ауылдық округі  Ақжарма ауылы 1 2552
Амангелді ауылдық округі Амангелді ауылы 1 2629
Бесарық ауылдық округі  Бесарық ауылы 1 2180
Жетікөл ауылдық округі  Жетікөл ауылы 1 644
Қалжан ахун ауылдық округі Қалжан ахун ауылы 1 1128
Қоғалыкөл ауылдық округі  Қоғалыкөл ауылы 1 2374
Нағи Ілиясов ауылдық округі  Нағи Ілиясов ауылы 1 2202
Сейфуллин ауылдық округі  Сейфуллин ауылы 1 1664
Тереңөзек кенттік әкімдігі  Тереңөзек кенті 1 11437
Тоқмағанбетов ауылдық округі  Тоқмағанбетов ауылы 1 1477
Шаған ауылдық округі  Шаған ауылы 1 4223
Шіркейлі ауылдық округі  Шіркейлі ауылы 1 2744
Іңкәрдария ауылдық округі Іңкәрдария ауылы 1 857

Ауыл шаруашылығы өңдеу

Ауданның негізгі шаруашылық саласы: егін және мал, құс шаруашылықтары. Мал шаруашылығының ірі қара мал өсіруде үлкен көрстекіштер көресетеді. Құмкөл мұнай өндіру кеніші бар.

Дереккөздер өңдеу