Тереңөзек (Қызылорда облысы)

ТереңөзекҚызылорда облысы Сырдария ауданындағы кент, аудан және Тереңөзек кенттік әкімдігі орталығы.

Кент
Тереңөзек
Әкімшілігі
Ел

 Қазақстан

Статусы

Аудан орталығы

Облысы

Қызылорда

Ауданы

Сырдария

Кенттік әкімдігі

Тереңөзек

Әкімі

Сыздықов Жеңісбек Шәкімбайұлы

Тарихы мен географиясы
Координаттары

45°03′07″ с. е. 64°58′50″ ш. б. / 45.05194° с. е. 64.98056° ш. б. / 45.05194; 64.98056 (G) (O) (Я)Координаттар: 45°03′07″ с. е. 64°58′50″ ш. б. / 45.05194° с. е. 64.98056° ш. б. / 45.05194; 64.98056 (G) (O) (Я)

Құрылған уақыты

1906

Кент статусы

1976

Жер аумағы

11,53 км²

Климаты

шұғылконтинентті

Уақыт белдеуі

UTC+5:00

Тұрғындары
Тұрғыны

11 604[1] адам (2023)

Сандық идентификаторлары
Телефон коды

+7 -724-36

Автомобиль коды

11

Тереңөзек картада
Тереңөзек
Тереңөзек
Тереңөзек картада
Тереңөзек
Тереңөзек
 Басқа мағыналар үшін Тереңөзек деген бетті қараңыз.

Географиялық орны өңдеу

Облыс орталығы – Қызылорда қаласынан солтүстік-батысқа қарай 52 км жерде, Сырдария өзенінің жағалауында орналасқан.

Халқы өңдеу

1999 жылы тұрғындар саны 9408 адам (4708 ер адам және 4700 әйел адам) болса, 2009 жылы 9132 адамды (4604 ер адам және 4528 әйел адам) құрады.[2]

Тарихы, шаруашылықтары өңдеу

Іргесі 1906 жылы ОрынборТашкент темір жолының салынуына байланысты қаланған. Кент 1995 жылға дейін өзімен аттас мал бордақылайтын кеңшардың орталығы болған. Одан басқа Жаңадария орман шаруашылығы аудандық тұрмыстық қызмет көрсету комбинатының №10 кәсіптік-техникалық мектебінің орталығы болды. Нарықтық экономикаға өтуге байланысты бұрынғы шаруашылықтар мен кәсіпорындар жекешелендірілді. Олардың негізінде (заңды тұлғалар бойынша) Т-те 11 ЖШС, 1 шаруа қожалығы, 5 АҚ, өнеркәсіп бағытындағы кәсіпорындар құрылды. Сонымен қатар, аграрлық секторда А. ш. құрылымдары 5 АҚ, 26 ЖШС, 2 серіктестік, 2 ӨК, 30-дан астам біріккен шаруашылықтар бар.

Инфрақұрылымы өңдеу

Кентте 3 орта, 1 бастауыш, 1 кәсіптік-техн. мектеп, 3 кітапхана, 1 музей, мәдениет үйі, стадион, 3 спортзалы, аудандық аурухана, емхана, фельдшер-акушерлік пункт, санаторий-профилакторийі бар. Тереңөзекте 2 қонақүй орналасқан.

Кәсіпорындары өңдеу

Су құбырларының жалпы ұзындығы 14,5 км. 160-қа жуық шағын кәсіпкершілік нысандар жұмыс істейді. Ірі кәсіпорындарына «КРЭК» АҚ бөлімшесі, «Асар», «Шапағат-Лимитед», «Гүл-Дастан» ЖШС-тері, «Тереңөзек мұнай өнімдері», «Тұмар» АҚ-тары, «Қазпошта», «Қазақтелеком», орман ш., су ш., «Қайнар» мемлекеттік коммуналды кәсіпорны, т.б. аудандық бюджеттік мекемелер жатады. Кенттегі темір жол стансасының ғимараты архитектуралық ескерткіштер тізіміне енгізілген.

Тереңөзек халық театры өңдеу

Тереңөзек халық театры – кәсіпқой сахналық-концерттік мекеме. Сырдария ауданы мәдениет үйі жанынан драма үйірмесі ретінде ашылған. 1988 жылы халық театры атағын алған. Театр ұжымы Ш. Құсайыновтың «Есірген ерке» үш актілі драмасын (1990), Ә.Әбішевтың «Мәди» спектаклін (1992), Абайдың 150 жылдығына және 2-дүниежүзілік соғыстағы жеңістің 50 жылдығына, А.Тоқмағамбетовтың 90 жылдығына (1995) арналған театрландырылған көріністерді, Т.Ахтановтың «Күшік күйеу» спектаклін (1999) сахналады. 1996 жылы Жаңақорған кентінде өткен облысы халық театрлары байқауында Қ. Мұхамеджановтың «Өзіме де сол керек» спектаклін қойып, жүлделі 2-орынды жеңіп алды. 1998 жылы Қызылорда қаласында өткен Сырдария ауданының мәдениеті мен өнері күндерінде Ә. Ақпанбетовтің «Түнгі көбелектер» спектаклін сахнаға шығарды.

Кент суреттері өңдеу

Дереккөздер өңдеу