Итқонақ

Итқонақ (лат. Setaria) – астық тұқымдасына жататын бір жылдық шөптесін өсімдіктер туысы. Дүние жүзінде кең тараған. Қиыр Шығыста, Солтүстік-Шығыс Қытайда, Жапония және Корей аралдарында кездесетін 21 түрі белгілі. Итқонақ – егістіктер мен бау-бақшаның арамшөптері. Қазақстанда құрғақ далалық аймақтар мен таулардың тастақты беткейлерінде өсетін: шоқ Итқонақ (Setaria verticillata), мысыққұйрық Итқонақ (Setaria glauca), көк Итқонақ (Setaria viridis), Италия Итқонағы (Setaria italica) деген түрлері кездеседі. Биіктігі 10 – 80 см. Сабағы тік, буын және буын аралығынан тұрады, іші қуыс болады. Көп жапырақты, шашақталып өседі. Гүлдері – күрделі масақ, сыпыртқы гүлшоғырына жиналған. Масақшасы ұзын қылтанақты, қос гүлді. Оның біреуі – қос жынысты, екіншісі аталық (саны үшеу) жынысты. Шілде – қыркүйекте гүлдейді. Жемісі – дәнек. Тұқым салғанға дейін жапырақтары мен сабақтарын мал жақсы жейді. Тұқымдарымен құстар қоректенеді.

Итқонақ
Setaria parviflora
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер (unranked) Дара жарнақтылар (unranked) Commelinids Сабы: Poales Тұқымдасы: Poaceae Кіші тұқымдасы: Panicoideae Тайпасы: Paniceae Тегі: Setaria P.Beauv. 1812, conserved name not Ach. ex Michx. 1803
Үлгілік түрі
Setaria viridis

Сілтемелер

«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, IV том