Күңгірт қызылкүрең

Күңгірт қызылкүрең[1] (лат. Echinacea purpurea) – астралылар тұқымдасына жататын көп жылдық өсімдіктер туысы. Отаны АҚШ-ты. Бақтарда әсемдік үшін және дәрілік шөп ретінде өсіріледі. Қазақстанда оңтүстік өңірлерде өсіріледі.

Күңгірт қызылкүрең

Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Гүлді өсімдіктер
Табы: Қос жарнақтылар
(unranked) Asterids
Сабы: Asterales
Тұқымдасы: Asteraceae
Кіші тұқымдасы: Asteroideae
Тайпасы: Heliantheae
Кіші тайпасы: Zinniinae
Тегі: Echinacea
Түрі: E. purpurea
Екі-есімді атауы
Echinacea purpurea
(L.) Moench

Ботаникалық сипаты

өңдеу
 
  • Биіктігі 60-100 см.
  • Сабағы тік, жоғарғы бөлігінде бұтағы аз, қысқа сирек түк басқан.
  • Жапырақтары жұмыртқа пішіндес, төменгі және ортаңғы жапырақтары сағақты, жоғарғы бөлігі сағақсыз. Ұзындығы 8-15 см, ені 4-6 см-дей, ұшына қарай үшкір, ұсақ қатты түгі бар, ойық жиекті. Орама жапырақтары 3-4 қатарлы, қысқа түк басқан, ішкі қатардағылары жасыл түсті нәзік, 2 - 4 қатардағылары қатты.
  • Тілшелі 10-20 гүлі қызғылт, күңгірт түсті. Гүл жапырағы қандауыр тәрізді, ұшы үшкір тікенекті. Күн сәулесі жақсы түскен кезді, жартылай көлеңкелі жерлерде жақсы өседі.
  • Тұқымы жалпақ пирамида тәрізді, жоғарғы жағында тісті жиекті. Маусым-қазан айлары аралығында гүлдеп, жеміс береді.

Емдік қасиеті

өңдеу

Құрамында флавоноидтар, шайыр, полисахаридтер, сапониндер, глюкозидтер, эфир майлары және т.б. бар. Дәрілік өсімдік ретінде созылмалы ауруларда, жара мен күйікті емдеуде, орталық жүйке жүйесін нығайтауда, ал жаңа жиналған гүлінің шырынын қан ұйытуда қолданады.

Тағы қараңыз

өңдеу

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5