Маршалл аралдары
Маршалл аралдары Республикасы (мш. Aolepān Aorōkin M̧ajeļ, ағылш. Republic of the Marshall Islands) — Тынық мұхитының батыс бөлігінде орналасқан мемлекет. Жер аумағы 181 км². Халқы 68 мың (2000). Халқының көпшілігі микронез. нәсілдік түрге жататын маршалдықтар. Ресми тілі — ағылшын тілі. Діні — христиан-протестант. Астанасы —Маджуро қ. М. А. Р. — президенттік республика. Жоғ. заң шығарушы билікті қос палаталы парламент жүзеге асырады. ұлттық мейрамы — Конституция күні — 1 мамыр (1979). Ақша бірлігі — АҚШ долл. М. А. Р. 1991 жылдан Бұұ-ға мүше.
Маршалл аралдары Республикасы Aolepān Aorōkin M̧ajeļ (мш. ') Republic of the Marshall Islands ( (ағыл.)) | |||||
| |||||
Ұран: «Jepilpilin ke ejukaan» | |||||
Әнұран: «Forever Marshall Islands» | |||||
![]() | |||||
Тарихы | |||||
---|---|---|---|---|---|
Тәуелсіздік күні | 21 қазан 1986 жыл (АҚШ-тан) | ||||
Мемлекеттік құрылымы | |||||
Ресми тілдері | маршалл, ағылшын тілдері | ||||
Елорда | Маджуро | ||||
Ірі қаласы | Маджуро | ||||
Үкімет түрі | Президенттік республика | ||||
Президенті | Хильда Хайн | ||||
Географиясы | |||||
Жер аумағы • Барлығы |
Әлем бойынша 189-шы орын 181,43 км² | ||||
Жұрты • Сарап (2016) • Санақ (2011) • Тығыздығы |
53 066 адам (203-ші) 53 158[1] адам 293,0 адам/км² (28-ші) | ||||
Экономикасы | |||||
ЖІӨ (АҚТ) • Қорытынды (2019) • Жан басына шаққанда |
215 млн. $ 3,789[2] $ | ||||
ЖІӨ (номинал) • Қорытынды (2019) • Жан басына шаққанда |
220 млн. $ 3,866[2] $ | ||||
Валютасы | Доллар | ||||
Қосымша мәліметтер | |||||
Интернет үйшігі | .mh | ||||
ISO коды | MH | ||||
ХОК коды | MHL | ||||
Телефон коды | +692 | ||||
Уақыт белдеулері | +12 |
Маршалл аралдары шағын, аласа маржанды атолдар. Негізгі табиғи байлықтары: фосфорит кендері, теңіз өнімдері. Аралдардың климаты — тропиктік, пассатты - муссондық. Айлық орташа температурасы 26 — 33°С аралығында. Жылдық жауын-шашынның орташа мөлш. — 1800 мм, кейде құрғақшылық та болып тұрады. Өсімдіктер дүниесін кокос пальмалары мен басқа жаңғақтық ағаштар, мәңгі жасыл бұталар құрайды. Жануарлар дүниесі барынша жұтаң.
ТарихыӨңдеу
Аралдар аумағын адамдар бұдан 5 — 6 мың жылдай уақыт бұрын қоныстанған. Ежелгі тарихы жөнінде деректер мардымсыз. Маршалл аралдарын 1526 ж. испандық М.Сааведра ашты. Бірақ 1788 ж. аралдарды жан-жақты зерттеген ағылшын капитаны Дж.Маршалл құрметіне Маршалл аралдары деп аталды. Аралдар 17 — 19 ғ-ларда Испанияның отары болды. 1885 — 86 ж. аралдарды Германия өз иелігіне айналдырды. 1914 ж. Маршалл аралдарын жапон әскерлері басып алып, мандаттық жүйемен Жапония мемлекетінің басқаруында болды. 2-дүниежүз. соғыс кезінде аралдар әскери қимылдар аймағына енді. Жапония жеңілгеннен кейін Бұұ-ның қамқорлығына өтіп, 1947 жылдан АҚШ-тың басқаруына берілді. Бикини мен Эниветок атолдары америк. атом қаруын сынайтын полигонға айналды (1963). Аралдар 1979 ж. 1 мамырда өзін-өзі басқару құқығына ие болып, 1991 ж. 21 қазанда тәуелсіз мемлекетке айналды.
ЭкономикасыӨңдеу
Экономикасының негізгі салалары — a.ш. (кокос, бұрыш, асқабақ) мен туризм. Туризм тұрғындардың 10%-ын жұмыспен қамтамасыз етеді. Өнеркәсібі балық пен копра өңдеумен шектелген. Экспортқа фосфаттар, балық, кокос майы мен копра шығарады. Сырттан машина, құрал-жабдықтар, азық-түліктің кейбір түрлерін, электроника, байланыс, тұрмыстық бұйымдар әкеледі. өлттық жалпы өнімнің жан басына шаққандағы мөлш. 1730 АҚШ долл-на тең. Негізгі сауда серіктестері — АҚШ пен Жапония.
ДереккөздерӨңдеу
- ↑ Republic of the Marshall Islands 2011 Census Report. Тексерілді, 22 тамыз 2017.
- ↑ a b Report for Selected Countries and Subjects.
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |