Маршалл аралдары

	Маршалл аралдары Республикасы; Aolepān Aorōkin M̧ajeļ (мш. '); Republic of the Marshall Islands ( (ағыл.))
Байрақ	Елтаңба
	Ұран: «Jepilpilin ke ejukaan»
	Әнұран: «Forever Marshall Islands»
Тарихы
Тәуелсіздік күні	21 қазан 1986 жыл (АҚШ-тан)
Мемлекеттік құрылымы
Ресми тілдері	маршалл, ағылшын тілдері
Елорда	Маджуро
Ірі қаласы	Маджуро
Үкімет түрі	Президенттік республика
Президенті	Хильда Хайн
Географиясы
Жер аумағы; • Барлығы	Әлем бойынша 189-шы орын; 181,43 км²
Жұрты; • Сарап (2016); • Санақ (2011); • Тығыздығы	; 53 066 адам (203-ші); 53 158 адам; 293,0 адам/км² (28-ші)
Экономикасы
ЖІӨ (АҚТ); • Қорытынды (2019) ; • Жан басына шаққанда	; 215 млн. $; 3,789 $
ЖІӨ (номинал); • Қорытынды (2019); • Жан басына шаққанда	; 220 млн. $; 3,866 $
Валютасы	Доллар
Қосымша мәліметтер
Интернет үйшігі	.mh
ISO коды	MH
ХОК коды	MHL
Телефон коды	+692
Уақыт белдеулері	+12

Координаттар: 9°10′08″ с. е. 167°38′41″ ш. б. / 9.16889° с. е. 167.64472° ш. б. ^(G) ^(O) ^(Я)

Маршалл аралдары Республикасы (мш. Aolepān Aorōkin M̧ajeļ, ағылш. Republic of the Marshall Islands) — Тынық мұхитының батыс бөлігінде орналасқан мемлекет. Жер аумағы 181 км². Халқы 68 мың (2000). Халқының көпшілігі микронез. нәсілдік түрге жататын маршалдықтар. Ресми тілі — ағылшын тілі. Діні — христиан-протестант. Астанасы —Маджуро қ. М. А. Р. — президенттік республика. Жоғ. заң шығарушы билікті қос палаталы парламент жүзеге асырады. ұлттық мейрамы — Конституция күні — 1 мамыр (1979). Ақша бірлігі — АҚШ долл. М. А. Р. 1991 жылдан Бұұ-ға мүше.

Маршалл аралдары шағын, аласа маржанды атолдар. Негізгі табиғи байлықтары: фосфорит кендері, теңіз өнімдері. Аралдардың климаты — тропиктік, пассатты - муссондық. Айлық орташа температурасы 26 — 33°С аралығында. Жылдық жауын-шашынның орташа мөлш. — 1800 мм, кейде құрғақшылық та болып тұрады. Өсімдіктер дүниесін кокос пальмалары мен басқа жаңғақтық ағаштар, мәңгі жасыл бұталар құрайды. Жануарлар дүниесі барынша жұтаң.

ТарихыӨңдеу

Аралдар аумағын адамдар бұдан 5 — 6 мың жылдай уақыт бұрын қоныстанған. Ежелгі тарихы жөнінде деректер мардымсыз. Маршалл аралдарын 1526 ж. испандық М.Сааведра ашты. Бірақ 1788 ж. аралдарды жан-жақты зерттеген ағылшын капитаны Дж.Маршалл құрметіне Маршалл аралдары деп аталды. Аралдар 17 — 19 ғ-ларда Испанияның отары болды. 1885 — 86 ж. аралдарды Германия өз иелігіне айналдырды. 1914 ж. Маршалл аралдарын жапон әскерлері басып алып, мандаттық жүйемен Жапония мемлекетінің басқаруында болды. 2-дүниежүз. соғыс кезінде аралдар әскери қимылдар аймағына енді. Жапония жеңілгеннен кейін Бұұ-ның қамқорлығына өтіп, 1947 жылдан АҚШ-тың басқаруына берілді. Бикини мен Эниветок атолдары америк. атом қаруын сынайтын полигонға айналды (1963). Аралдар 1979 ж. 1 мамырда өзін-өзі басқару құқығына ие болып, 1991 ж. 21 қазанда тәуелсіз мемлекетке айналды.

ЭкономикасыӨңдеу

Экономикасының негізгі салалары — a.ш. (кокос, бұрыш, асқабақ) мен туризм. Туризм тұрғындардың 10%-ын жұмыспен қамтамасыз етеді. Өнеркәсібі балық пен копра өңдеумен шектелген. Экспортқа фосфаттар, балық, кокос майы мен копра шығарады. Сырттан машина, құрал-жабдықтар, азық-түліктің кейбір түрлерін, электроника, байланыс, тұрмыстық бұйымдар әкеледі. өлттық жалпы өнімнің жан басына шаққандағы мөлш. 1730 АҚШ долл-на тең. Негізгі сауда серіктестері — АҚШ пен Жапония.

ДереккөздерӨңдеу

↑ Republic of the Marshall Islands 2011 Census Report. Тексерілді, 22 тамыз 2017.
↑ ^a ^b Report for Selected Countries and Subjects.

Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.

[autogenerated1-1] Republic of the Marshall Islands 2011 Census Report. Тексерілді, 22 тамыз 2017.

[imf.org1-2] Report for Selected Countries and Subjects.

[1]

[2]