Мемориал Құрылыстар

Мемориал Құрылыстар [1] – белгілі бір халықтың, қалалардың тарихы мен жеке тұлғалардың еңбегін есте қалдыруға арналып салынған архитектуралық-мүсінді ескерткіштер ансамблі.

A.
Мемориал

Мемориал құрылыстар тарихы өте ертеден бастау алады.

Қазіргі кезде мемориал құрылыстарының классикалық түрлері Еуропаның көптеген қалаларының (Рим, Париж, Ватикан) орталық алаңдарын безендіріп тұр. Мемориал құрылыстар мұсылман елдерінде де кеңінен тараған. 7 – 8 ғасырларда Бағдат халифатында мемориал құрылыстар кеңінен тұрғызыла бастады. Орталық Азияда қарапайым тас қоюдан бастап (қайрақ, балбал тас) орталық мұнаралы (Бұқара, 10 ғасыр, Мервтегі Сұлтан Санжар кесенесі, 12 ғасыр), сондай-ақ орталық және бұрыштық күмбезді (Қашқардағы Ж.Баласағұн және М.Қашқари кесенелері) ескерткіштер кеңінен тараған.

Мемориал құрылыстар Қазақстан аумағында өте көп, олардың бірнеше түрлері кездеседі. Пішімі мен композициясының құрлымына қарай, ежелгі құрылыстар – қорғандар:

Қазақстанның батыс облыстарында мемориал құрылыстар архитектура шағын пішімдерден (құлпытас, қойтас, сандықтас, ұштас, қошқар бейнелі тас, т.б.) тұрады. Мемориал құрылыстар тас қорымдар түрінде де (сағана тамдар) кездеседі. Соңғы кезеңде Қазақстанда архитектура мүсінді ірі-ірі мемориал құрылыстар салынды. Олар

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақ энциклопедиясы