Нормандия операциясы

Нормандия операциясы (ағылш. Normandy Campaign, Invasion of Normandy)Екінші дүниежүзілік соғыс кезіндегі Солтүстік Еуропа одақтастарының әскери әрекеті.

Нормандия операциясы
Негізгі қақтығыс: Екінші дүниежүзілік соғыс
сурет
Дата

6 маусым30 тамыз 1944

Орын

Нормандия, Солтүстік Франция

Нәтиже

Одақтастардың жеңісі

Қарсыластар

 АҚШ Ұлыбритания Британ империясы
 Аустралия
 Жаңа Зеландия
 Канада
ОАО
Еркін Франция
Польша
 Нидерланд
 Чехословакия
Грекия
 Бельгия
 Норвегия
 Дания

Нацистік Германия

Қолбасшылары

Дуайт Эйзенхауэр
(Жоғарғы Бас қолбасшы)
Бернард Монтгомери
(құрлықтағы әскерлер – 21-ші армия тобы)
Бертрам Рамсей
(флот)
Траффорд Ли-Мэллори
(авиация)
Шарль де Голль

Герд фон Рундштедт
(Батыс майданы - 1944 ж. 17 шілдеге дейін)
Гюнтер фон Клюге
(Батыс майданы - 1944 ж. 17 шілдеден кейін)
Эрвин Роммель
(«В» әскер тобы - 1944 ж. 17 шілдеге дейін)
Фридрих Долльман
(7 -ші армия)

Тараптар күші

1 452 000 (25 шілдеге дейін)
2 052 299 (21 тамызға дейін)
Операция аяқталғанға дейін 2 876 000
11 590 жауынгерлік ұшақ

380 000 (23 шілдеге дейін)
+ 1 000 000 (Францияның қалған бөлігінде)
2200 – 2300 танк
2200 жауынгерлік ұшақ

Шығындар

Соғыс шығындары: 56 197 адам қаза тапты және хабарсыз кетті
153 475 жаралылар мен тұтқындар
Барлығы: 226 386 адам Бейбіт тұрғындардың шығындары:
24 700-ден 38 890-ға дейін қайтыс болды

Соғыс шығындары: 250 000 адам қаза тапты және хабарсыз кетті
200 000 жаралылар мен тұтқындар
Барлығы: 450 000 адам
Техника шығындар: 1950 ұшақ
1900 танк

1944 жылы 6 маусымда Нормандияда (Франция) ірі тарихи «Оверлорд» десанттар операциясы басталған болатын. Ла-Манш арқылы түсіп, 5000 кемемен және 10 000 ұшақпен 156 000 америкалық, британдық және канадалық солдаттар қондырылған.

Қону Орне өзенінің сағасы мен Озвилл коммунасы арасындағы ені 80 км жағалау бөлігінде жүзеге асырылды, ол 5 негізгі басқыншылық секторға бөлінген: Юта, Омаха, Голд, Джуно және Қылыш.

Генерал Дуайт Эйзенхауэрдің пәрменімен Нормандияның жағалауына шамамен 5 жер теліміне одақтастар күші түсірілді және басып алған плаудармда бекіді, немістердің қарсылығына және «Омеха» мен «Джуно» жерлеріндегі үлкен адам шығынына қарамаған. Одақтастардың авиациясы әуеде қалқып, немістің бекінуіне де шамасын келтірмеген, ал А. Гитлер мен оның әскербасыларының алауыздығынан қарсы шайқасқа шығу қиындаған.

Кан қаласындағы қатты қарсыластыққа қарамай, шілденің ортасында жаяу әскерлер плацдарм жағалауына ұмтылды және тез арада Солтүстік Францияға жол бастады.

1944 жылы 25 тамыздағы Парижді босатқан күн — Нормандия операциясының дәстүрлі соңғы күні саналады.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Beevor, Antony (2009). D-Day:The Battle for Normandy (First ed.). London: Viking an imprint of Penguin Books. ISBN 978-0-670-88703-3.

Галерея өңдеу

Қосымша әдебиеттер өңдеу

  • Badsey, Stephen. Normandy 1944: Allied Landings and Breakout. Botley, Oxford: Osprey Publishing, 1990. ISBN 978-0-85045-921-0.
  • Foot, M. R. D. SOE: An Outline History of the Special Operations Executive 1940–46.. BBC Publications, 1984. ISBN 0-563-20193-2.
  • Ford, Ken. D-Day 1944 (3): Sword Beach & the British Airborne Landings. Botley, Oxford: Osprey Publishing, 2002. ISBN 978-1-84176-366-8.
  • Ford, Ken. D-Day 1944 (4): Gold & Juno Beaches. Botley, Oxford: Osprey Publishing, 2002. ISBN 978-1-84176-368-2.
  • Herington, John. Air Power Over Europe, 1944–1945, 1st edition (Official History of Australia in the Second World War Volume IV). Canberra: Australian War Memorial 1963.
  • Holderfield, Randal J., and Michael J. Varhola. D-Day: The Invasion of Normandy, маусым 6, 1944. Mason City, Iowa: Savas Publishing, 2001. ISBN 1-882810-45-7, ISBN 1-882810-46-5.
  • Kershaw, Alex. The Bedford Boys: One American Town's Ultimate D-Day Sacrifice. Cambridge, Mass.: Da Capo Press, 2003. ISBN 0-306-81355-6.
  • Neillands, Robin. The Battle of Normandy, 1944. London: Cassell, 2002. ISBN 0-304-35837-1.
  • Rozhnov, Konstantin. Who won World War II?. BBC News, 5 мамыр 2005.

Сыртқы сілтемелер өңдеу

Ортаққорда бұған қатысты медиа санаты бар: Battle of Normandy