Павлодар уезі

Павлодар уезі – Ресей империясының Семей облысы мен РКФСР құрамындағы әкімшілік-аумақтық бірлік.

Уез
Павлодар уезі
Әкімшілігі
Ел	Ресей империясы
Кіреді	Семей облысы
Әкімшілік орталығы	Павлодар
Тарихы мен географиясы
Құрылған уақыты	1868
Таратылған уақыты	1928
Жер аумағы	98 130,0 км²
Тұрғындары
Тұрғыны	157 487 адам (1897)

Уездің орталығы — Павлодар қаласы.

Тарихы

Уез 1868 жылы 21 қазанда Баянауыл мен Ақмола сыртқы округтарының бір бөлігінен, оң жағалаудағы Тобыл және Томбы губернияларының бөліктерінен құрылды.

XIX ғасырдың аяғында Павлодар уезінде 16 көшпелі болыстар болды. Болосты болыстық старшиналар басқарды, содан кейін олардың орнын Кеңес өкіметі кезінде болыстық атқару комитеттерінің төрағалары алмастырды.

1905 жылдан бастап, Столыпин аграрлық реформасына сәйкес, уезге Еуропалық Ресейден шаруалардың қоныс аударуы басталды.

1920 жылы 26 тамызда РКФСР Бүкілресейлік Орталық Атқару Комитетінің жарлығымен КСРО құрамында Қырғыз Автономиялық Кеңестік Социалистік Республикасы құрылды.

(27 ақпан 1921 ж.) Омбы губерниясынан Павлодар уезі (31 болыс көлемінде) Қырғыз (1925 жылдан - Қазақ) АКСР-не берілді.

1928 жылы уезде 50-ден астам болыс болды. 1928 жылы 17 қарашада ауылдың жаңа экономикалық құрылысына және кеңестенуіне байланысты Павлодар уезі 9 ауданнан тұратын Павлодар округіне айналды.

Тұрғындары

Қазақтар халықтың 90%-ын және басқалары құрайды. Арғындар қазақ халқының 78% (негізінен, Басетен, Сүйіндік) құрайды.

Әкімшілік-аумақтық бөлінісі

Шаруа болыстары

Александровская, Баянауыл, Беловодская, Белоцерковская, Богдановская, Вознесенская, Галкинская, Голубовская, Ермаковская, Ертіс, Лебяжинская, Марковская, Михайловская, Новоалексеевская, Новоивановская, Орловская, Павлодар, Песчанская, Рождественская, Романовская, Татьяновская, Украинская, Өрлітөбе, Федоровская, Жәміш.

Қазақ көшпелі болыстары

Ақкөл, Алтыбай, Атакөз, Басқұдық, Баянауыл, Белоцерковская, Бесқарағай, Бестау, Далба, Жәдігер, Жайлау, Қалмаққырған, Қарамол, Қараоба, Қараөткел, Коряковская, Қуатқала, Қызылағаш, Қызылтау, Майгүл, Маралды, Мұздықкөл, Орловская, Павлодар, Сейтен, Тереңкөл, Өрік, Шақнан, Шідерті.

Әдебиет

Павлодар. Павлодарская область. Энциклопедия, Павлодар., 2003; Казахстан, А-А., 1969 (Павлодарское Прииртышье)