Сара Ыдырысқызы Көшербаева
Сара Ыдырысқызы Көшербаева (1933 жылы 6 ақпанда Алматы - 1999 жылы 24 қаңтарда Алматы) — қазақ балет өнерінің шебері. балет әртісі, педагог, профессор. Қазақ ССРнің халық артисі (1966). Қазақ ССРнің еңбегі сіңген артисі (1958). Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің депутаты.
Сара Ыдырысқызы Көшербаева | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері | |
Азаматтығы | |
Ұлты |
Қазақ |
Қызметі |
балет әртісі |
Марапаттары мен сыйлықтары |
Толығырақ
өңдеу- Сара Ыдырысқызы Көшербаева 1933 жылы 6 ақпанда Алматыда дүниеге келген.
- 1952 жылы Алматы хореография училищесін Қазақ ССРнің халық артисі, профессор А.В. Селезневтің класы бойынша бітірген.
- 1954 жылы Санкт-Петербургтің орыс балет академиясының мамандығын жетілдіру класын (В.С. Костровицкой, Н.А. Камкованың класы бойынша) бітірді.
- 1954 жыл - 1975 жылдары Абай атындағы Қазақ ұлттық опера және балет театрының соло - бишісі.
- 1975 - 1986 жылдары Алматы хореографиялық училищесінің директоры әрі педагогі болды.
- 1973 жылдан өмірінің соңына дейін Абай атындағы Қазақ ұлттық опера және балет театрының жаттықтырушы педагогы болды.
- 1999 жылы 24 қаңтарда Алматыда көз жұмды.
Шығармашылығы
өңдеу- 1955 жылы алғаш рет Р.М. Глиэрдің “Мыс салт атты” балетінде Параша партиясын биледі.
- Сара Ыдырысқызының билеген партиялары: Раймонда (А.К. Глазуновтың осы аттас балетінде), Одетта-Одиллия, Аврора (П.И. Чайковскийдің “Аққу көлі” мен “Ұйқыдағы аруында”), Сүйімбике (Ф.З. Яруллиннің “Шуралесінде”), Китри, Никия (Л.Ф. Минкустың “Дон Кихоты” мен “Баядеркасында”), Мария (Б.В. Асафьевтің “Бақшасарай фонтанында”), Назым (В.В. Великановтың “Қамбар – Назымында”), Жизель (А.Ш. Аданның осы аттас балетінде), Шырын (А.Д. Меликовтың “Махаббат жайлы аңызында”), Баян (Е.Г. Брусиловскийдің “Қозы Көрпеш – Баян сұлуында” ), Эгина (А.И. Хачатурянның “Спартагында”). Сондай-ақ Н.А. Тілендиев, Л.Б. Степанов пен Е.В. Манаевтың “Достық жолымен” (Құралай), Ғ.А. Жұбанованың “Хиросима” (Судзи), М.Р. Раухвергердің “Шолпан” (Шолпан), Қ.Х. Қожамияровтың “Чин-Томур” (Махтум) атты балеттерінде басты партияларды орындады. Бишілік өнері әсем де мәнерлі қимылымен, үздік би техникасымен ерекшеленеді. Жеке концерттік нөмірлерге де (биін қоюшылар – Қазақ КСР-інің халық артистері З.М. Райбаев пен Б.Ғ.Аюханов) қатысып биледі.
- Бишілер тобының құрамымен Германияда, Венгрияда, Моңғолияда, т.б. елдерде өнер көрсетті.
Марапаттары
өңдеу- 1957 жылы Мәскеуде өткен Бүкілодақтық классикалық билер байқауының лауреаты
- 1958 жылы Қазақ ССРнің еңбегі сіңген артисі құрметті атағы
- 1959 жылы "Еңбек Қызыл Ту" Ордені
- 1966 жылы Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің жарлығымен "Қазақ ССРнің халық артисі" құрметті атағы берілді.
- 1971 жылы 2 рет "Еңбек Қызыл Ту" Ордені
- 1981 жылы "Халықтар Достығы" Ордені
- СССРдің "Еңбек ардагері" және т.б медалдарымен марапатталған.
- Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің құрмет грамотасымен марапатталған.[1]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8