Сафидулла Қалмағамбетұлы Сақбаев

Сафидулла Қалмағамбетұлы Сақбаев (1907 жылы жазда (құжат бойынша — 1 қаңтар 1910), жартылай көшпелі № 15 ауылы, Ақтөбе уезі, Торғай облысы, Ресей империясы1993 ж. қаңтар, Алматы, Қазақстан) — кеңестік мемлекет, партия және шаруашылық қайраткері, Қазақ КСР-нің еңбек сіңірген заңгері, әділет майоры, депутат, Қазақ КСР Жоғарғы Сотының Целинный облысы бойынша тұрақты отырысының төрағасы, Целинный өлкелік сотының төрағасы, Қазақ КСР Жоғарғы Сотының мүшесі, Жоғарғы Соттың мүшесі, Қазақ КСР Жоғарғы Сотының соты, Жоғарғы Сот Төралқасының мүшесі, ІІ және ІІІ шақырылымдағы өлкелік Кеңестің депутаты, Алматы облыстық сотының төрағасы, V және VI шақырылымдағы Алматы облыстық еңбекшілер депутаттары кеңесінің депутаты, Қазақстан Компартиясы VII съезінің депутаты, арнайы құрамның төрағасы, Қарағанды ​​облыстық сотының төрағасы, ӘТ ҚарТЖ төрағасы, Құрметті теміржолшы, «Білім» қоғамының мүшесі, Әділет комиссариатының (Министрлік) ревизоры , заң мектебінің директоры және оқытушысы, заңгер, Ұлы Отан соғысының қатысушысы, Жиздра операциясының қатысушы.

Сафидулла Қалмағамбетұлы Сақбаев
Лауазымы
Ту
Ту
Қазақ КСР Жоғарғы Сотының мүшесі, Жоғарғы Сот Төралқасының мүшесі, Арнайы құраманың төрағасы
Ту
Ту
1965 — 1974
Ту
Ту
Қазақ КСР Жоғарғы Сотының Целинный өлкесі бойынша тұрақты отырысының бірінші және жалғыз төрағасы, Целинный өлкелік сотының төрағасы, ҚКП өлкелік комитетінің мүшесі, II және III шақырылым өлкелік Кеңестің депутаты
Ту
Ту
3 ақпан 1961 — 19 қазан 1965
Ізашары лауазым құрылды
Ізбасары лауазым жойылды
Ту
Ту
Алматы облыстық сотының төрағасы, еңбекшілер депутаттары Алматы облыстық Кеңесінің V және VI шақырылым депутаты, Қазақстан Компартиясы VII съезінің депутаты
Ту
Ту
1953 — 1957
Өмірбаяны
Партиясы БК(б)ПКОКП
Білімі Алматы мемлекеттік заң институты (АМЗИ), Марксизм-ленинизм университеті (МЛУ) (Алматы), сырттай Жоғары құқық академиясы (Мәскеу), Республикалық заң мектебі, заңгерлердің біліктілігін арттыру курстары (Мәскеу)
Мамандығы заңгер
Дүниеге келуі 1907 (1907)
№ 15 ауылы, Ақтөбе уезі, Торғай облысы, Ресей империясы
Қайтыс болуы 1993 (1993)
Алматы, Қазақстан
Әкесі Қалмағамбет Сақбаев
Балалары Сержан Сақбаев, Анюза Сақбаева, Ержан Сақбаев, Сапура Сақбаева
Әскери қызметі
Қызмет еткен жылдары 19421948 жылдары
Әскер түрі Justiz 1936 Әділет
Атағы Әділет майоры
Шайқасы Ұлы Отан соғысы, Жиздра операциясы
Марапаттары
I дәрежелі Отан соғысы ордені II дәрежелі Отан соғысы ордені Қызыл жұлдыз ордені
Владимир Ильич Лениннің туғанына 100 жыл мерекелік медалі 1941-1945 жж. Ұлы Отан соғысында Германияны жеңгені үшін медалі
1941-1945 жж. Ұлы Отан соғысындағы қажырлы еңбегі үшін медалі
1941-1945 жж. Ұлы Отан соғысындағы қажырлы еңбегі үшін медалі

Өмірбаяны

өңдеу

Сафидулла 1907 жылы жазда кедей шаруа отбасында, жартылай көшпелі № 15 ауылы (Жаңажол кеңшары), Ақтөбе уезі, Торғай облысы, Ресей империясында (қазіргі — Мұғалжар ауданы, Ақтөбе облысы) дүниеге келді. Жетірудің ішінде Тама руынан.

Жастық шағы

өңдеу

1925 жылдан бастап комсомол қатарына кірді.

1927 жылы ауылдық кеңестің хатшысы болып жұмыс істеді.

Сафидулла Қалмағамбетұлы Сақбаев «Қазөлкекооптехникумында» студент болып жүргенде 1930 жылы комсомол жасағының құрамында Қызылқұм мен Қарақұмның құмында әрекет еткен басмашыларды басып-жаншу ісіне белсене қатысты.

Техникалық мектептен кейін кооперативтік жүйеде жұмыс істейді.

1930-1936 жылдары аудандық комсомол комитетінің жолдамасымен Сафидолла Қалмағамбетұлы «Машина-трактор станциясында» қызмет етті.

1931 жылдан бастап сот және прокуратура одағының мүшесі.

1933 жылдан бастап Темір аудандық аң терісі одағының меңгерушісі болды.

1934 жылдан бастап Ақтөбе облысы Михайловская кентіндегі Күнжар МТС-інде сауықшыл-нұсқаушы болды. Темір ауданындағы артта қалған ұжымшардың бірі (№ 9 ауыл) «Ащықұдықтың» төрағасы болды.

Егіншілік пен мал шаруашылығындағы жақсы көрсеткіштері үшін, мемлекетке астық тапсыру жоспарын асыра орындағаны үшін КСР Одағы Егін шаруашылығы халық комиссариаты мен ҚАКСР Халық комиссариатының сыйлықтарымен марапатталды.

Білімі

өңдеу

Темір қаласындағы орыс мектебінде оқыды.

1929 жылы Қызылорда қаласындағы Қазақ өлкелік кооперативтік техникумында (Қазөлкекооптехникум) оқыды.

1936 жылы облыстық партия комитеті мен комсомолдың ұсынысымен Алматы қаласындағы «ҚазКСР Заң халық комиссариатының 1 жылдық заң мектебінің» студенті болып, республикалық заң мектебіне оқуға жіберілді.

Мәскеу қаласындағы Жоғары заң академиясында (қайта ұйымдастырылғанға дейін) сырттай оқыды, кейіннен Алматы мемлекеттік заң институтын (АМЗИ) бітірді.

1952 жылы ҚКП Алматы қалалық комитеті қарамағындағы кешкі Марксизм-ленинизм университетін (МЛУ) бітірді.

1956 жылы Мәскеу қаласындағы заңгерлердің біліктілігін арттыратын жоғары (заң) курстарын бітірді.

Еңбек қызметі

өңдеу

1937-1938 жылдары ҚазКСР Заң халық комиссариаты сот қорғау бөлімінің инспектор-ревизоры қызметін атқарды.

1938 жылы КСРО Әділет халық комиссариаты аппаратында жұмыс істеді: Алматы заң алқасы президиумының төрағасы, ҚазКСР әділет халық комиссариаты сот қорғау бөлімінің меңгерушісі болды. 1938-1939 жылдары Алматы қаласындағы «ҚКСР Әділет халық комиссариатының 2 жылдық заң мектебінің» директоры қызметін атқарды. Заң мектебінде оқу-тәрбие жұмысын үздік ұйымдастырғаны және заң кадрларын дайындағаны үшін КСРО Әділет халық комиссариатының бұйрығымен алғыс және сыйлық жарияланды.

1939-1942 жылдары Алматы қаласындағы Қазақ КСР Жоғарғы Сотының мүшесі болды.

1942 жылы Қарағанды облыстық сотының төрағасы болды.

Отбасы

өңдеу

Әкесі — Қалмағамбет Сақбайұлы, туған бауырлары: ағасы Мүдәріс (1896), Мүфтәк, қарындасы — Рахила.

Дереккөздер

өңдеу