Сәлима Базарғалиқызы Әліпова
Әліпова Сәлима Базарғалиқызы (1 мамыр 1931 - 5 қараша 2010) - құрылысшы-тас қалаушы. Социалистік Еңбек Ері (1971)
| Сәлима Базарғалиқызы Әліпова | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері | |
| Қайтыс болған күні | |
| Қайтыс болған жері | |
| Азаматтығы | |
| Қызметі |
Құрылысшы-тас қалаушы |
| Марапаттары мен сыйлықтары | |
Өмірбаян
өңдеуӘліпова Сәлима 1931 жылы 1 мамырда Гурьев қаласында дүниеге келген. Руы Шеркеш бөлімі Сақау, Кіші Жүз.
Ұлы Отан соғысы жылдарында әкесі Базарғали майданда қаза тапты, одан кейін майданға кеткен оның ағасы Қуанғали (1922-1942) кіші лейтенант, зеңбіректік есеп командирі Можайск түбіндегі ұрыста қаза тапты. Осыған байланысты Сәлима 6 сыныпты бітіріп, жұмыс істеуге мәжбүр болды.
Оның еңбек қызметі 14 жасында басталды, 1945 жылы КСРО Мұнай өнеркәсібі Наркоматының мемлекеттік одақтық геофизикалық тресінің қазақстандық бөліміне жұмысшы болып түсті.
1950 жылдан бастап Гурьев қаласындағы "Казнефтестрой" трестінде әр түрлі жұмысшы қызметтерін атқарды.
1960 жылдан бастап Гурьев қаласындағы "Гурьевнефтехимстрой" тресінің №3 Құрылыс-монтаж басқармасында тас қалаушы болып жұмыс істеді.
Зейнеткерлікке шыққанға дейін №3 Құрылыс-монтаж басқармасында жұмыс істеді. Республикалық маңызы бар дербес зейнеткер.
Еңбек жолдары
өңдеуГурьев қаласында өз қолымен тұрғын үйлер, әлеуметтік, мәдени, сондай- ақ көптеген өнеркәсіптік ғимараттары салынды. Атап айтқанда, ол Қазақ КСР химия өнеркәсібінің алғашқы өкілі - Гурьев химия зауытының құрылысына өз үлесін қосты. Химия зауыты, педагогикалық институт, мұнай және табиғи тұздар химиясы институты, медучилище сияқты объектілердің іргетасына алғашқы тастарды өз қолымен салды, АМӨЗ цехтарын кеңейтуде, Гурьеврыбпром және тағы басқа объектілерде жұмыс істеді
Құрылысшының бай тәжірибесін жас мамандарға беріп, оларға тек кәсіби шеберлікті ғана емес, сонымен қатар өз еңбегі үшін жауапкершілік сезімін тәрбиелейді. Көптеген жұмыс жолын жаңа бастаған құрылысшыларға құрылыс ісін үйретеді. Өнімділікті арттыруға ықпал ететін озық тәжірибені, еңбекті ұйымдастырудың барлық қырлары туралы ол өзінің тәрбиелеу мектебінде айтып берді. Мұның бәрі: өзінің ерекше жұмыс әдістері: кірпішті төсеу, растворды пайдалану арқасында сақталған қосымша минуттар мен секундтар, хронометраж арқылы тіркелді және кеңес уақытында шығарылған озық тәжірибе парақтарында егжей-тегжейлі сипатталған. [1]
Қоғамдық қызметі
өңдеуГурьев облыстық және Гурьев қалалық еңбекшілер депутаттары Кеңесінің депутаты, "Гурьевнефтехимстрой" трестінің партия комитетінің мүшесі болып сайланды. Кәсіподақтар съездерінің делегаты
Отбасы
өңдеуӘкесі Базарғали Әліпов (1896-1942) 1942 жылы 20 қаңтарда Қызыл Әскер қатарына шақырылды. 1942 жылдың наурыз айында майданда із-түссіз жоғалып кетті. Анасы - Әліпова Жұмажан.
Жолдасы - Тәжмағанбетов Қизатолла (1926-1984), Гурьев облысы Есбол ауданында дүниеге келген.
Отбасында ұш қыз, төрт ұл дүниеге келген: Төлеген, Рысты, Мақсот, Марат, Эльвира, Мұрат, Жанна.
Марапаттары мен атақтары
өңдеуКСРО және ҚазССР Жоғарғы Кеңесі Президиумының Құрмет грамоталарымен, ордендер мен медальдарымен марапатталған. Жоғары өндірістік көрсеткіштері үшін Құрмет Кітабына енгізілді.
Сәлима Әліпованың жеті жылдық жоспарының қорытындысы бойынша 1966 жылдың 11 тамызында, күрделі құрылыстағы жетістіктері үшін Еңбек Қызыл Ту орденімен марапатталды.
1970 жылы "Еңбектегі ерлігі үшін" медалі және "Владимир Ильич Лениннің туғанына 100 жыл мерекелік медалімен марапатталған
1970 жылы 27 тамызда Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумының Жарлығымен "Қазақ КСР еңбек сіңірген құрылысшысы" атағы берілді.
КСРО Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1971 жылғы 5 сәуірдегі Жарлығымен өндірістік қуаттарды, тұрғын үйлер мен мәдени-тұрмыстық мақсаттағы объектілерді салу және іске қосу жөніндегі бес жылдық жоспардың (1966-1970) тапсырмаларын орындаудағы аса зор жетістіктері үшін Сәлима Әлиповаға Ленин ордені мен "Орақ пен Балға" алтын медалі табыс етіліп, Социалистік Еңбек Ері атағы берілді
Және “Материнская слава” (1972) орденімен, Еңбек ардагері медалімен марапатталған.
2005 жылғы 1 желтоқсанда қалалық мәслихаттың шешімімен Атырау қаласының құрметті азаматы атағы берілді. [2]
2010 жылғы 3 желтоқсанда облыстық мәслихаттың шешімімен Атырау облысының құрметті азаматы атағы берілді. [3] [4]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Гурьев. Прикаспийская коммуна, 13 мамыр 1975
- ↑ Атырау. Городской парк, 29 желтоқсан 2005
- ↑ https://pricom.kz/gorod/vysokie-nagrady-k-glavnomu-prazdniku.html
- ↑ "Всё, что сделано ею - осталось людям"/ Атырау. Прикаспийская коммуна, 5 наурыз 2011
Сілтемелер
өңдеу- Алипова Салима, Ел қаһармандары (орыс.)