Шеркеш
Бақан, ілгек
Ұраны Шағырай
Лақап атауы cеркеш, черкеш
Шығу тегі Алтай кижи ұлты арасында теркеш (бұрынғы түркеш) деген тайпа атауымен байланысы.
Жүзі Кіші жүз
Тайпасы  Байұлы
Бөлімдері   Қосым, Жауғашты, Қойыс, Шымбай, Сақау, Қылыш, Кестен, Шумақ, Қаракемпір ...
Тараулары    ?
Ақсақалы Байбақты Қармысұлы, Елшібек, Шымбай, Шағырай, Алдияр.
Қыстаулары Астрахан облысы
Жайлаулары Жайықтың жоғарғы ағысы
Веб-торабы Кұлсары маңы


Кіші жүздің Байұлы бірлестігіне кіреді. Алшын тайпасынан тарайтын ру.

Шығу тегі өңдеу

Алтай кижи ұлты арасында теркеш (бұрынғы түркеш) деген тайпа атауымен байланысы. Қазақ халқының құрамындағы тайпа.

Шежіре деректеріне қарағанда, Кіші жүздегі Байұлының құрамына енеді. Шеркештен құлақасқа, қойыс, шумақ, жауқашты, қылышкескен, жетей, қосым тарайды. Бұлардың ішіндегі Қосымы Шеркештің асырап алған киімді баласы болса керек. Алайда, Шеркештің ықыласы ауып, еншілес еткендіктен исі шеркештер Қосым ұрпағын аға тұтып, төрге отырғызады. Ел аузында "Қосым шеркеш емес, кәтеней қосым емес" деп айтылатын. Қазақ шежірелерінде Шеркешпен есентемір, ысық тайпалары еншілес деп есептелінеді. Соған қарағанда, бұл ру бірлестіктерінің туыстығы ежелден сақталып келе жатыр. Таңбасына (бақанға ұқсас) қарап кейбір ғалымдар (Востров) бұлардың түп-төркіні найман болуы ықтимал деп есептейді. Басқа бір зерттеушілер ысықтар Ыстықкөл маңайын мекендеген, атауын сол көлден, сонымен қатар “абыз“ сөзінен алады дейді. Қалай болғанда да, бұл бірлестіктер Түрік қағандығы, кейіннен Қыпшақ хандығы сынды мемлекеттер құрамына енген. Бірқатар ғалымдар Шеркешті черкестермен де байланыстырады. Олар бір-бірінен оғыз-қыпшақ заманында бөлініп кетуі де мүмкін. Серкеш (Шеркеш) руы өзбек-лоқайлар арасында кездеседі. Шеркештер туралы алғашқы мәліметтер А.Тевкелев, Ларионов рапортында, А.Левшин еңбегінде, кейінгі зерттеулерде ұшырасады. Оңтүстіктегі Шеркештер қоңырат, Ұлы жүздің бірқатар руларымен көршілес тұрған. Шеркештің басым бөлігі Жайық пен Еділ аралығын, Мыңтеке, Нарын құмдарын мекендеген. Атақты Шеркештер: Бөгенбай батыр, Байбақты батыр, Қалиев Алдияр, Асанәлі Әшімұлы, Салық Зиманов, Қуаныш Алдиев, Аман Сарбалин, Сенебаев Аманбек, Пернебай Дүйсенбин.[1]

Тұлғалар өңдеу

Дереккөздер өңдеу

  1. «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IX том
  2. http://informburo.kz/novosti/v-atyrau-timuru-bekmambetovu-prishlos-vspomnit-svoyu-rodinu-6687.html