Франьо Туджман көпірі (Дубровник)
Франьо Туджман көпірі (xорв. Most dr. Franja Tuđmana) — Хорватиядағы Дубровник қаласының батыс жақ бөлігінде, Груж портының жанындағы Риека Дубровачка өзені арқылы өтетін D8 мемлекеттік жолын қамтитын ванттық көпір. Алғашқы жобасы 1989 жылы жасалған болатын, алайда құрылысы Хорватияның тәуелсіздік соғысы басталғанда тоқтатылды. Хорватияның алғашқы президенті Франьо Туджманның құрметіне аталған көпір Загреб университетінің Құрылымдар бөлімі тарапынан қайта жобаланған[1][2].
| Франьо Туджман көпірі | |
.jpg) | |
|
Координаталары: 42°40′05″ с. е. 18°04′45″ ш. б. / 42.66806° с. е. 18.07917° ш. б. (G) (O) (Я) | |
| Ресми атауы |
xорв. Most dr. Franja Tuđmana |
|---|---|
| Қолдану аясы |
автокөлік |
| Қиып өтеді | |
| Орналасқан жері | |
| Құрылым | |
| Жалпы ұзындығы |
518 м |
| Көпір ені |
14.2 м |
| Құрылым биіктігі |
141.5 м |
| Эксплуатация | |
| Ашылуы |
2002 |
| Франьо Туджман көпірі Ортаққорда Координаттар: 42°40′05″ с. е. 18°04′45″ ш. б. / 42.66806° с. е. 18.07917° ш. б. (G) (O) (Я) | |
Құрылымы
өңдеуКөпірдің ұзындығы – тірек аралықтарының қашықтығын қоса есептегенде 518 метрді құрайды. Көпірдің негізі тіректерден, батыс жағалауда алдын ала керілген арқалықты ұстап тұрған тіректен және шығыс жағалаудағы зәкірлік тіректен тұрады.
Көпірдің керме бөлігіне тірек болатын құрылым құрамына аралас арқалық, А-тәрізді пилон және арқанды тіреулер кіреді. Арқалықтың жалпы ұзындығы 324,7 м. Бетон жол төсемінің тереңдігі әдетте 25 см деңгейінде сақталады. 38 арқанның (әрбір арқан 27-61 болат сымнан құралған) барлығы полиэтилен құбырларымен қорғалған.
Пилонның биіктігі — 141,5 м (464 фут), ол әртүрлі өлшемдегі қорапты қималардан тұрады. Пилон тіректерін қаптау және қосымша қолдау беру үшін ілулі тұрған құрылымның астына қосымша қораптық арқалық орнатылған. Арқанды тіреулер пилонның төбесіне бекітілген. Жол жиегіндегі пилон тіректерінің бірінде арнаулы ашық орын жасалған (оның ішкі бөлігіне қолжетімділікті қамтамасыз ету үшін); бұл жерде пилонның төбесіне көтерілуге мүмкіндік беретін баспалдақтар орнатылған және пилонның үстіндегі тағы бір ашық орын арқылы қажет болған жағдайда зәкірлерді ауыстыру мүмкіндігі бар.
Көпірдің батыс бөлігі әртүрлі тереңдіктегі алдын ала керілген арқалықтан тұрады (тірек маңында 3,25 м, тіректе 8,22 м және шетінде 3,2 м)[2][3].
Көпірдің құрылысы және аяқталуы
өңдеуКөпірдің құрылысы 1998 жылдың қазанында басталды. Құрылыс жұмыстарын Walter Bau AG және Сплит қаласындағы Konstruktor компаниялары жүргізді[2]. Көпірдің құрылысы 2002 жылдың сәуірінде аяқталды, ал 2002 жылдың 21 мамырында ресми түрде ашылды. Көпірдің құрылыс шығындары шамамен 252 миллион хорват кунасын (31 миллион АҚШ доллары) құрды, ол Хорватиядағы ең қымбат көпір болып табылады[1][4]. Ашылу рәсімі әртүрлі рұқсат талаптарына байланысты бірнеше рет кешіктірілді, нәтижесінде ашылу рәсімі бес рет кейінге қалдырылды[5].
Атау мәселесі
өңдеуБастапқыда көпірдің құрылысын қаржыландырған Hrvatske ceste оны «Дубровник көпірі» (xорв. Most Dubrovnik) деп атады. Алайда, көпірдің ресми ашылуынан бұрын-ақ, Дубровник мэрі Дубравка Шуица көпірді «Франьо Туджман көпірі» деп атауды ұсынған болатын. 2002 жылдың 10 мамырында, ашылу рәсімінен бір күн бұрын, Хорватия радиотелевизиясында көпірдің атын көрсететін жол белгілері пайда болып, көпірдің нақты атына қатысты даулар күшейе түсті. Көпірді басқарушы Hrvatske ceste «Дубровник көпірі» деген белгілерді орнатқанымен, олардың қасына "Франьо Туджман көпірі" деген белгілер де қойылды[6]. 2004 жылы көпірдің атауы ресми түрде Франьо Туджман көпірі болып өзгертілді[7]. Бүгінде пилондағы тақтада «Дубровник көпірі» жазылған, ал барлық жол белгілерінде «Франьо Туджман көпірі» деп көрсетілген.
Көлік ағыны
өңдеуХорватиядағы мемлекеттік жолдардағы көлік ағыны Хорватияның мемлекеттік жолдарын басқаратын Hrvatske ceste тарапынан жүйелі түрде есептеліп, жарияланып отырады[8]. Франьо Туджман көпірінде нақты көлік ағыны есебі жүргізілмейді; алайда, Hrvatske ceste D8 мемлекеттік жолының D8 және Ž6254 аудандық жолдарының түйісуіне жақын орналасқан учаскесін қамтитын есептеу станциясын басқарады (түйіспен батысқа қарай). Франьо Туджман көпірі түйістен 1,200 м шығысқа орналасқандықтан және екі арада басқа D8 түйістері болмауына байланысты, көрсетілген сандар, дәл болмаса да, көпір арқылы өтетін көлік ағынын айқын көрсетеді.
| Франьо Туджман көпірінің көлік ағыны | ||||
| Жол | Есептеу станциясы | Жылдық орташа күнделікті көлік ағыны | Жазғы орташа күнделікті көлік ағыны | Ескертпелер |
 D8
|
6601 Затон | 7,669 | 13,085 | D8/Ž6254 түйісуіне (батысқа қарай) жақын. |
Дереккөздер
өңдеу- ↑ a b Our daily bridges (August 22, 2010).
- ↑ a b c "Most preko Rijeke Dubrovačke" (in hr) (PDF). Građevinar (Zagreb: Croatian Society of Civil Engineers) 54: 329–344. 25 May 2002. http://hrcak.srce.hr/file/17399. Retrieved 2010-08-23.
- ↑ Dubrovnik Bridge (August 22, 2010).
- ↑ Rijeka Dubrovačka Bridge officially open (May 21, 2002).
- ↑ 481 m long Rijeka Dubrovačka Bridge open on the May 11 (April 3, 2002).
- ↑ Dubrovnik Bridge or Franjo Tuđman Bridge to be opened tomorrow (May 10, 2002).
- ↑ Dubrovnik Bridge shall be called Franjo Tuđman Bridge (April 24, 2004).
- ↑ Traffic counting on the roadways of Croatia in 2009 - digest (May 1, 2010).