Футболдан 1974 жылғы әлем біріншілігі (финал)

1974 жылы ГФР-де өткен футболдан әлем чемпионатының шешуші матчы. 7 шілдеде Мюнхендегі Олимпиадалық стадионда өтті. Нидерланд құрамасын 2:1 есебімен тізе бүктірген ГФР құрамасы араға 20 жыл салып, екінші рет әлем чемпионы атанды.

Футболдан әлем чемпионаты 1974 (финал)
Турнир	Футболдан 1974 жылғы әлем біріншілігі
ГФР Нидерланд 2 1
Дата	7 шілде 1974
Стадион	Олимпиадаштадион, Мюнхен
Көрермендер	75 200
1970 1978

Матч

Шолу

Матчтың басталуы бірнеше минутқа кідірді. Ойын басталар алдың алаң жиектеріне жалауша қадауды матч қызметкерлері ұмытып кетіпті. Төрт бұрыш пен ортадағы сызықтың екі шетіне жалаушаларды қойып шығамын дегенше бірнеше минут шығын болды. Кейін осы жәйт әлем чемпионаттары тарихындағы классикалық сәттердің қатарына кірді.

Ойынды Нидерланд футболшылары бастады. Олар бір-біріне пас беріп отырып, 14-ші пас 14-ші нөмерлі футболшы Йохан Кройфке келді. Кройф немістердің қорғанысын бұзып-жарып өтіп, айып алаңына кіре бергенде неміс қорғаушысы Ули Хенесс шалып жықты. Төреші пенальти белгіледі. Пенальтиді Йохан Неескенс дәл соқты.

Ойынның 25-минутында қарсы қақпаға пенальти белгіленді. Бұл жолы Пауль Брайтнер есепті теңестірді. 43-минутта оң қанаттан басталған шабуылды Герд Мюллер нәтижелі аяқтады. Бұл - оның әлем чемпионаттарындағы 14-ші голы еді. Бұл рекорд 2006 жылға дейін өзгеріссіз тұрды.

Екінші таймда қауіпті сәттер көбірек болғанымен есеп өзгермеді. Нәтижесінде ГФР құрамасы әлем чемпионы атанды.

“	Финал (ГФР – Нидерланд – 2:1) осы чемпионаттың ең тартымды, ең драмалы матчы болды. «Нағыз гладиаторлардың айқасы» деп жазды газеттер. Бұл ойынның бейнетаспасын қайталап көріп отырып, қандай тамаша матч болғанына көз жеткізе аласыз. Нидерландықтар бірінші таймда алаң иелерінен біршама басым ойнады. Олар тіпті немістердің аяғы допқа тимей жатып-ақ есеп ашты. Ойынды ортадан бастаған қызғылт-сары жейделі футболшылар бір-біріне 14 дәл пас тастады, сосын 14-нөмірлі ойыншы Йохан Кройф айып алаңына тұра ұмтылды. Оны неміс қорғаушыларының бірі шалып жығуға мәжбүр болды. Пенальтиді мүлтіксіз соғатын Неескенс бұл жолы да мүлт кеткен жоқ. Бұдан кейін де нидерландықтар есепті еселей түсуге бірнеше мүмкіндік алды. Қорғаныстың мақтаулы Беккенбауэр бастаған ортаңғы шебі жасыл алаңда ойнақ салған Кройф пен оның әріптестерін өз қақпасына қарай жиі-жиі өткізіп алумен болды. Бірақ қақпашы Майер бұл кездесуде тамаша ойнады. Оның Оверат және Брайтнер секілді серіктері еңсесі басылып қалған команданың жігерін қайта жануға барын салды. Қолдан сусып кете барған ойын тізгінін қайта ұстауға осы ойыншылар, сондай-ақ Бонхоф көп үлес қосты. Көп ұзамай Ян Йонгблад қақпасының маңында да қауіпті жағдайлар көбейе түсті. Сондай сәттің бірінде айып алаңына батыл ұмтылған Хельценбайнды Янсен шалып құлатты: Брайтнер 11 метрлікті дәл соғып, таразы басын теңестірді. Есеп теңескен соң, ойын да тең дәрежеде өрби бастады. Бірінші таймның бітуіне екі минут қалғанда Герд Мюллер өзінің құрама сапындағы соңғы, 68-голын соқты – 2:1. Кездесудің екінші бөлігі де алма-кезек шабуылдармен өтті. Нидерландықтардан Реп пен Неескенс, немістерден Беккенбауэр мен Грабовски өздерінің гол соғатын мүмкіндіктерін пайдалана алмады. Г. Мюллердің таза голын төреші «офсайд» деп есептемей қойды, ал соңғы минуттарда голланд қорғаушылары Хельценбайнды өз айып алаңында шалып құлатты, бірақ ағылшын төрешісі Тэйлордың тағы бір пенальти белгілеуге жүрегі дауаламады. Көп ұзамай ол ысқырық шалды да, ойын бітті. Германия құрамасы екінші рет әлем чемпионы атанды. 70-жылдардың басы мен ортасындағы ГФР – футбол тарихындағы ең мықты командалардың бірі. Ол үш турнир қатарынан финалда ойнады: 1972 жылы Еуропа чемпионы атанды, 2 жылдан соң әлем чемпионы болды, ал 1976 жылы финалда пенальтиден ұтылды.	”
Сәкен Сыбанбай

---

Протокол

7 шілде, 1974	ГФР 2-1 Нидерланд Пауль Брайтнер 25 (пен) Герд Мюллер 43 Голдар Йоханн Неескенс 2 (пен)	Олимпиадаштадион (Мюнхен) Көрермендер саны: 75 200 Төреші: Джэк Тэйлор

Нидерланд

ГФР

GK 8 Ян Йонгблуд RB 20 Вим Суурбиер CB 17 Вим Риисберген 69' CB 2 Ари Хаан LB 12 Руд Крол DM 6 Вим Янсен CM 13 Йохан Неескенс  40' CM 3 Виллем ван Ханегем  23' RW 16 Йонни Реп LW 15 Роб Ренсенбринк 46' CF 14 Йохан Кройф (к)  45' Қосалқы құрам: MF 7 Тео де Йонг 69' MF 10 Рене ван де Керкхоф 46' Бас бапкер: Ринус Михельс

GK 1 Зепп Майер RB 2 Берти Фогтс  4' CB 5 Франц Беккенбауэр (к) CB 4 Ханс-Йорг Шварценбек LB 3 Пауль Брайтнер CM 16 Райнер Бонхоф CM 12 Вольфганг Оверат AM 14 Ули Хенесс RW 9 Юрген Грабовски LW 17 Бернд Хольценбайн CF 13 Герд Мюллер Алаңға шыққандар: Басбапкер: Хельмут Шон

Басқа да деректер

• Осы жеңілістен соң Йохан Кройф "Ешқашан әлем чемпионаттарында ойнамаймын" деп мәлімдеді. Ол шынымен өз сөзінде тұрды. Құраманың 1978 жылғы әлем чемпионатына жолдама алуына жәрдем беру үшін іріктеуге қатысты да, чемпионатқа тек телекомментатор ретінде ғана барды.