Шағын сағана
Шағын сағана — XIX ғасыр-XX ғасыр басында қабір басына қойылатын құлпытастар және көне қарапайым ескерткіштердің бірі.
Ол, әдетте, ұзыншақтау төрт бұрышты, төбесі жабылған тас қорап тәрізденіп жасалады. Мұндай сағаналар төңкерілген бітеу қорап тәрізді болады. Бұлардың биіктігі - 1 - 1,5, ені - 1, ал ұзындығы - 1,5-2 метр шамасында болады. Сағанаға арналған тастарды мұқият өңдейді. Кейде керегелердің сыртына ою-өрнектер де жүргізеді. Әдетте, сағананың бас жағына құлпытас қойылып, кейбіреулерінің төбесіне қошқар тас, әсіресе, стильденген қой тастар қоса қойылады. Қой тас қойылған сағаналарды Маңғыстау, Үстірттің барлық бейіттерінен кездестірдік. Қошқар ата бейітінде бұзылып, қираған сағананың үстінде қошқардың мүсіндік бейнесі сомдалған. XVIII ғасырдың екінші жартысы мен XX ғасырдың басында жасалған сағаналардың көлемі де үлкенірек, сыртының әшекейі, алдына қойылған құлпытас, үстіндегі қой тасы да көз тартарлық әдемі келеді. Мұндай ескерткіштер, әсіресе, Сейсен ата, Ұшқан ата бейіттерінде молырақ кездеседі.[1]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Арғынбаев Х. Қазақ халқының қолөнер: Ғылыми-зерттеу еңбек. - Алматы: Өнер, 1987. - 128 бет.