Ғарифолла Есім



Ғарифолла Есімов (15.04.1947, Павлодар облысы, Аққулы ауданы, Аққу) — ғалым, философия ғылымдарының докторы (1994), профессор (1995), Қазақстан ғылым академиясы-ның академигі, абайтанушы.

Жанұзақ Мұхитұлы Есмұхан
Дүниеге келгені: 15.04.1947
Павлодар облысы Аққулы ауданы Аққу
Мансабы: ғалым, философия ғылымдарының докторы, профессор

Қысқаша өмірбаяны өңдеу

  • 1970 - Семей педагогикалық институтының филология факультетін бітірген.
  • 1973 жылы В.И.Ленин атындағы Мәскеудің Мемлекеттік университетінде зерттеуші-стажер болып білімін жетілдірген.
  • 1974 — 1977 жылдар аралығында С.М.Киров атындағы ҚазМУ-дің философия және экономика факультетінде аспирантурада оқып, 1987 жылы осы факультеттік, ғылыми кеңесінде «09.00.01 — диалектикалық және тарихи материализм» мамандығы бойынша кандидаттық диссертация қорғаған.
  • 1977 — 91 - Семей педагогикалық институтының доценті, кафедра меңгерушісі, көркемсурет-графика факультетінің деканы;
  • 1991 — 92 - Философия және құқық институтының аға ғылыми қызметкері;
  • 1992 — 98 - Алматы мемлекеттік университетінде декан қызметтерін атқарған.
  • 1998 жылдан осы университеттің философия және ғылым методологиясы кафедрасының меңгерушісі.
  • 2001 жылдан Әл-Фараби атындағы ҚазМУ-дің философия және саясаттану факультетінің деканы қызметтерін атқарған. Қазір Қазақстан Республикасы Парламент Сенатының депутаты.

Діни көзқарасы өңдеу

Діни көзқарасы - дәстүрлі мұсылмандық

Саяси қайраткер ретіндегі идеалы өңдеу

Саяси қайраткер ретіндегі идеалы - Асан Қайғы, Н.Ә. Назарбаев.

Қазақстанның болашағы туралы болжамы өңдеу

Қазақстанның болашағы туралы болжамы - «Қазақстанның болашағы - жарқын».

Хоббиі өңдеу

Хоббиі - оқу.

Сүйіп оқитын әдебиеті өңдеу

Сүйіп оқитын әдебиеті - философиялық проза.

Үйленген. Жұбайы - Есімова Рымкеш Сұлтанқызы, дәрігер. Ұлдары - Есімов Қазыбек, Есімов Баян; қызы - Есімова Сәуле.[2]

Шығармашылығы өңдеу

Есімов 20 ғасырдың 80-жылдары әдеби сынға белсене араласып, республикалық мерзімді басылымдарда

  • “Кейіпкер философиясы”
  • “Еліктеу философиясы: күнгейі мен көлеңкесі”
  • “Жаңаша ойлау және әдебиет”
  • “Жаңаша ойлау — диалектикалық ойлау”
  • “Ескіше, жаңаша және қазақша ойлау”, т.б. мақалалар жариялады.
  • Оның “Хакім Абай” кітабында ол герменевтикалық тәсілді қолдана отырып, Абай шығармаларын талдады, оқырман ұғымына ауыр өлең мәтіндеріне түсініктемелер жасады.

Сондай-ақ, Есімов саясат, мәдениет және әлеуметтік тұрмыс мәселелеріне арналған 300-ден аса публицистикалық, ғылыми-танымдық мақалалар жазды. Соңғы кездері қазақ әдебиетіндегі соны үрдіс — философиялық новелла, эссе жанрында еңбектеніп жүр. Философиялық проза жанрында жазылған

  • “Таңсұлу”
  • “Күнә”
  • “Көсем-Көкжал”
  • “Бөгде сезім”, т.б. туындылары бар.

Әл-Кинди, ибн Туфейл, ибн Рушд, ибн Араби, әл-Ғазали, Халел Жебран, Мұхаммед Икбал сынды шығыс ойшылдарының шығармаларын қазақ тіліне аударған.[3][4][5]

  • "Құрмет" орденінің кавалері.

Дереккөздер өңдеу

  1. Дәйкенов Темірболат = Уақ шежіресі / Омаров Асан, Смайылов Ермұханбет — 2. — Астана: Фолиант, 2021. — 992 б. — 1000 таралым. — ISBN 978-601-338-848-9.
  2. Қазақстан Республикасында кімнің кім екені - 2011. 2 томдық анықтамалық. Алматы, 2011 ІSВN 978-601-278-473-2
  3. Қазақ энциклопедиясы
  4. Қазақстан жазушылары: Анықтамалық/Құрастырушы: Қамшыгер Саят, Жұмашева Қайырниса - Алматы: «Аң арыс» баспасы, 2009 жыл
  5. Биекенов К., Садырова М. Әлеуметтанудың түсіндірме сөздігі. — Алматы: Сөздік-Словарь, 2007. — 344 бет. ISBN 9965-822-10-7