Қазақстанның биметалдық естелік шақалары

Биметалл естелік шақаларын Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі теңгенің 10 жылдығына арналған 4 шақалы топтамасы шығарылған 2003 жылдан бастап шығара бастады. Шақалар екі нұсқада шығарылады:

атаулы құны 100 теңге болатын қымбат емес металдардан (нибрасс және нейзилбер) UNC сапасында;
атаулы құны 100 және 500 теңгелік 925 сынамды күмістен және proof сапасында танталдан жасалған.

Барлық биметаллдық шақалар Қазақстан теңге сарайында соғылған. Шақалардың шығарылымы «Оқиғалар», «Теңгеге 10 жыл», «Ғарыш» және «Республика игілігі» жергілікті бағдарламалары аясында жүзеге асырылады.

Биметалл шақалар Қазақстанда заңды төлем құралы болып табылады, бірақ күміс шақалардың нарықтық құны олардың атаулы құнынан әлдеқайда жоғары болғандықтан және олар төлем құралы ретінде пайдаланылмағандықтан, тек бағалы емес металдардан жасалған шақалар ғана нақты айналыста болады.

Статистикасы

2018 жылдың мамыр айындағы жағдай бойынша 17 естелік биметалдық шақа шығарылды.


Жылдар^[1] мен атаулы құны бойынша шақалар шығарылымдарының жиынтық кестесі
	2003	2005	2006	2007	2008	2009	2010	2011	2012	2013	2015	2017	Барлығы
100 теңге	4	1										1	6
500 теңге			1	1	1	1	1	1	2	1	2		11
Барлығы	4	1	1	1	1	1	1	1	2	1	2	1	17

Бағалы емес металдан жасалған шақалар

Биметалл 100 теңгелік шақалар нейзилберден (орталық бөлігі) және нейзилберден (сақина) соғылады.

Бет жағы: белгіленген бағасы, ұлттық ою-өрнек, сегіз қырлы гүлөрнек, Ұлттық банктің қаз. аббревиатурасы ҚҰБ, теңге белгісі.

Қыры бұжыр, жұлдызшалармен бөлінген, қаз. ЖҮЗ ТЕҢГЕ және орыс. СТО ТЕНГЕ деген жазуымен белгіленген бағасы жазылған.

Салмағы: 6,45 г. Диаметрі: 24,5 мм. Жуандығы: 1,90 мм. Әрбір шақаның таралымы — 100 000 дана.

«Теңгеге 10 жыл» топтамасы

Топтаманың шақалары 2003 жылы шығарылды. Дәл осы оқиғаға атаулы құны 1000 теңгелік екі күміс шақа арналды.

Арт жағы: бірінші шығарылымдағы теңгелік шақаларда жануарлар бейнелері, қаз. ТЕҢГЕГЕ 10 ЖЫЛ жазуы, мемлекет атауы қаз. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ және шақаның шығарылған жылы.


2003	Сурет:100-tenge-avers-baran.jpg	Арқар		2003	Сурет:100-tenge-avers-bars.jpg	Барыс
2003	Сурет:100-tenge-avers-volk.jpg	Қасқыр		2003	Сурет:100-tenge-avers-petuh.jpg	Қораз

«Оқиға» топтамасы

Оқиғалар топтамасында БҰҰ-ның 60 жылдығына арналған бір ғана биметалдық шақа шығарылды. Сондай-ақ, топтама аясында 1995 жылдан бастап 20 және 50 теңгелік нейзилбер шақалар шығарылады.


2005	Сурет:100-tenge-avers-60letOON.jpg	БҰҰ-на 60 жыл
2005	Сурет:100-tenge-avers-60letOON.jpg	Арт жағы: мерейтой танымбелгісі, мемлекеттің атауы қаз. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ және шақаның шығарылған жылы.

Күміс пен тантал шақалар

«Ғарыш» топтамасы

Белгіленген бағасы 500 теңге болатын топтамадағы шақалар 2006-2015 жылдары шығарылды. Ұқсас әрленіммен белгіленген бағасы 50 теңгелік мыс-никель шақалары шығарылды.

Бет жағы: Ғарыштың стильдендірілген бейнесі аясындағы «Күн құдайы», мемлекеттің атауы қаз. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ және ағылш. REPUBLIC OF KAZAKHSTAN, атаулы құны, теңге сарайы, металдардың салмағы мен сынамасы.

Қыры бұжыр.


2006		Ғарыш
2006		Арт жағы: Күн жүйесі мен жұлдыздардың стильдендірілген бейнесінің аясындағы ғарышкер, қаз. ҒАРЫШ, ағылш. SPACE және орыс. КОСМОС деген жазулар, шақаның шығарылған жылы. Материалы: күміс-925 (сақинасы, 14,6 г), тантал (ортасы, 26,8 г). Диаметрі: 38,61 мм^[2]. Таралымы: 4000 дана^[3]
2007		Тұңғыш жасанды Жер серігі
2007		Арт жағы: Жер мен жұлдыздардың аясындағы серік, «1957-2007» жылдары, қаз. ТҰҢҒЫШ ЖАСАНДЫ ЖЕР СЕРІГІ және ағылш. THE FIRST SPACE SATELLITE OF THE EARTH деген жазулар. Материалы: күміс-925 (сақинасы, 14,6 г), тантал (ортасы, 26,8 г). Диаметрі: 38,61 мм^[4]. Таралымы: 4000 дана
2008		«Восток» ғарыш кемесі
2008		Арт жағы: Жер, алтын жалатылған Ай мен жұлдыздардың бейнесі аясындағы ғарыш кемесі, қаз. «ВОСТОК» ҒАРЫШ КЕМЕСІ және ағылш. SPACESHIP «VOSTOK» деген жазулар, ұшқан жылы – «1961» мен шығарылған жылы. Материалы: күміс-925 (сақинасы, 14,6 г), тантал (ортасы, 26,8 г). Диаметрі: 38,61 мм^[5]. Таралымы: 4000 дана
2009		«Союз» — «Аполлон»
2009		Арт жағы: Жер мен жұлдыздардың аясындағы ғарыш кемесі, қаз. СОЮЗ-АПОЛЛОН және ағылш. SOYUZ-APOLLO деген жазулар, ұшу бағдарламасының танымбелгісі, шығарылған жылы. Материалы: күміс-925 (сақинасы, 14,6 г), тантал (ортасы, 26,8 г). Диаметрі: 38,61 мм^[6]. Таралымы: 4000 дана
2010		Луноход-1
2010		Арт жағы: Жер мен жұлдыздардың аясында Айдағы Луноход, «1970-2010» жылдары, жұлдызшалармен бөлінген қаз. ЛУНОХОД-1 және ағылш. LUNOKHOD-1 деген жазулар. Материалы: күміс-925 (сақинасы, 14,6 г), тантал (ортасы, 26,8 г). Диаметрі: 38,61 мм. Таралымы: 5000 дана
2011		Тұңғыш ғарышкер
2011		Арт жағы: скафандр киген Юрий Гагарин мен жұлдыздар аясындағы «Восток» кемесі, ғарышкердің қолы, қаз. ТҰҢҒЫШ ҒАРЫШКЕР және орыс. ПЕРВЫЙ КОСМОНАВТ деген жазулар, «1961-2011» жылдары. Материалы: тантал (сақинасы, 24 г), күміс-925 (ортасы, 16,7 г). Диаметрі: 38,61 мм. Таралымы: 5000 дана
2012		«Мир» ғарыш станциясы
2012		Арт жағы: Жердің, Айдың және жұлдыздардың аясындағы Мир станциясы, станция танымбелгісі, қаз. «МИР» ҒАРЫШ СТАНЦИЯСЫ және ағылш. SPACE STATION «MIR» деген жазулар, шығарылған жылы. Материалы: күміс-925 (сақинасы, 14,6 г), тантал (ортасы, 26,8 г). Диаметрі: 38,61 мм. Таралымы: 5000 дана
2013		Халықаралық ғарыш станциясы
2013		Арт жағы: Ай аясындағы ХҒС және ғарышкер, станция танымбелгісі, қаз. ХҒС, орыс. МКС және ағылш. INTERNATIONAL SPACE STATION деген жазулар, шығарылған жылы. Материалы: күміс-925 (сақинасы, 14,6 г), окисленный тантал лилового цвета (ортасы, 26,8 г) . Диаметрі: 38,61 мм. Таралымы: 5000 дана
2014		Буран
2014		Арт жағы: жер маңайындағы орбитадағы кеме, қаз. БУРАН және ағылш. BURAN деген жазулар, шығарылған жылы. Материалы: күміс-925 (сақинасы, 14,6 г), алтын түсті тотыққан тантал (ортасы, 26,8 г). Диаметрі: 38,61 мм. Таралымы: 3000 дана
2015		Венера-10
2015		Арт жағы: Шолпанға жақындап келе жатқан ғарыш аппараты, жұлдызшалармен бөлінген қаз. ВЕНЕРА-10 және ағылш. VENERA-10 деген жазулар, шығарылған жылы. Материалы: күміс-925 (сақинасы, 14,6 г), қызылкүрең түсті тотыққан тантал (ортасы, 26,8 г). Диаметрі: 38,61 мм. Таралымы: 3000 дана

«Республика игілігі» топтамасы

Осы топтама аясында белгіленген бағасы 500 теңгелік күміс шақалар да шығарылады.


2012		Байқоңыр ғарыш айлағы
2012		Бет жағы: жұлдызды аспан мен екі адам фигурасының стильдендірілген композициясы, мемлекет атауы, атаулы құны, теңге сарайы белгісі, шығарылған жылы, металдардың салмағы мен сынамасы. Арт жағы: Шаңырақ түріндегі Жер серіктерінің орбиталарымен қоршалған Қазақстан аумағы белгіленген Жер, ғарыш айлағының қаз. БАЙҚОҢЫР, орыс. БАЙКОНУР және ағылш. BAIKONUR атауы, жұлдызшалар. Қыры тегіс. Материалы: күміс-925 (сақинасы, 14,6 г), тантал (ортасы, 26,8 г). Диаметрі: 38,61 мм. Таралымы: 5000 дана.^[7]

«Сиқырлы нышандар» топтамасы

Осы топтама аясында белгіленген бағасы 100 теңгелік күміс шақалар да шығарылады.


2017		Игілік монетасы
2017		Бет жағы: ою-өрнекті жақтаудағы атаулы құны, мемлекеттің атауы, шығарылған жылы, металдардың салмағы мен сынамасы, ҚРҰБ логотипі. Арт жағы: тасбақаның стильдендірілген бейнесі, қаз. ИГІЛІК МОНЕТАСЫ, орыс. МОНЕТА БЛАГОПОЛУЧИЯ и ағылш. THE WELL-BEING COIN деген жазулар. Қыры тегіс. Материалы: күміс-925 (сақинасы, 19,3 г), алтын түсті тотыққан тантал (ортасы, 20 г). Диаметрі: 38,61 мм. Таралымы: 1500 дана.^[8]

«TILASHAR» топтамасы

Осы топтама аясында белгіленген бағасы 500 және 100 теңгелік шақалар шығарылады.

2022		TILASHAR шақасы
2022		Шақалардың бет жағының орталық бөлігінде ою-өрнектің аясында Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Елтаңбасы бейнеленген, айналдыра бойлай — «QAZAQSTAN RESPÝBLIKASY • KAZAKHSTAN РЕСПУБЛИКАСЫ» деген жазу жазылған, төменгі бөлігінде — шақалардың белгіленген бағасын көрсететін жазу бар. Шақалардың арт жағында мектеп керек-жарақтарының элементтері бар балалар суреттері бейнеленген, шақа жасалған металдың сынамасы мен салмағын, сондай-ақ соғылған жылын көрсететін жазу бар.^[9]

Тағы қараңыз

Дереккөздер

↑ шақаларда көрсетілген
↑ Космос (орыс.). ehobbex.com.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 15 қаңтар 2016.
↑ В 2007 году на IV Венецианском Международном нумизматическом конкурсе памятная серебряно-танталовая монета «Космос» заняла первое место в номинации «Vicenza Numizmatika International Award» (14 қараша 2012). Тексерілді 12 тамыздың 2022.
↑ Первый искусственный спутник Земли (орыс.). ehobbex.com.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 15 қаңтар 2016.
↑ Космический корабль "Восток" (орыс.). ehobbex.com.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 15 қаңтар 2016.
↑ Космические корабли "Союз-Аполлон" (орыс.). ehobbex.com.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 15 қаңтар 2016.
↑ Памятные монеты из серебра — Достояние Республики (орыс.). Национальный Банк Республики Казахстан.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 6 қаңтар 2016.
↑ Памятные монеты из серебра — Магические символы (орыс.). Национальный Банк Республики Казахстан.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 27 мамыр 2017.
↑ Нацбанк объявил о начале продаж коллекционных монет TILASHAR (ru-RU). Bizmedia.kz (25 тамыз 2022).(қолжетпейтін сілтеме)

[1] шақаларда көрсетілген

[2] Космос (орыс.). ehobbex.com.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 15 қаңтар 2016.

[3] В 2007 году на IV Венецианском Международном нумизматическом конкурсе памятная серебряно-танталовая монета «Космос» заняла первое место в номинации «Vicenza Numizmatika International Award» (14 қараша 2012). Тексерілді 12 тамыздың 2022.

[4] Первый искусственный спутник Земли (орыс.). ehobbex.com.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 15 қаңтар 2016.

[5] Космический корабль "Восток" (орыс.). ehobbex.com.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 15 қаңтар 2016.

[6] Космические корабли "Союз-Аполлон" (орыс.). ehobbex.com.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 15 қаңтар 2016.

[7] Памятные монеты из серебра — Достояние Республики (орыс.). Национальный Банк Республики Казахстан.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 6 қаңтар 2016.

[8] Памятные монеты из серебра — Магические символы (орыс.). Национальный Банк Республики Казахстан.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 27 мамыр 2017.

[9] Нацбанк объявил о начале продаж коллекционных монет TILASHAR (ru-RU). Bizmedia.kz (25 тамыз 2022).(қолжетпейтін сілтеме)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]