Қоңыр қоян

Қоңыр қоян сүтқоректілер класы, қоянтәрізділер отрядының бір тармағына жатады.

Ол Солтүстік Орталық және Батыс Еуропада, Азияда тіршілік етеді.

Қоңыр қоян Ұлыбританияға, Жаңа Зеландияға, Чилиге және Солтүстік Америкаға жерсіндірілген.

Қоңыр қоян – қояндардың ішіндегі ең ірісі, дене тұрқы – 50 – 70 см, құйрығының ұзындығы – 7 – 11 см. Салмағы – 2,5 – 6,5 – келі. Құлағы – ұзын. Артқы аяғы – алдыңғы аяқтарынан ұзындау және мықтырақ, табандары – қысқа әрі жіңішке.

Шөппен қоректенеді. Жазда өсімдіктердің жұмсақ бөліктердің жұмсақ бөліктерін, қар астында қураған шөптерді жейді.

Қоңыр қоянның дұшпандары – жыртқыш құстар, қызыл түлкі және қасқыр.

Қоңыр қоян ашық жерлерді мекен етеді. Өте сақ, дұшпанын байқап қалса, сағатына 70 шақырым жылдамдықпен қашады.

Қоңыр қоян күндіз қалың шөптердің арасында жасырынып жатады. Түнде қорек іздеуге шығады. Ол мекенін күн сайын ауыстырып тұрады.

Қоянтәрізділердің 60-қа жуық түрі бар. Олар – қояндар және шақылдақтар деген екі тұқымдасқа топтасады.

Қоңыр қоян жылы аймақтарды ұнатады. Ақ қоянмен салыстырғанда оның денесі де ірілеу, құлағы да ұзындау болып келеді.

Қоңыр қоян заңмен қорғалмаған, оларды аулауға тыйым салынбаған. Себебі олар көбейіп кетсе, жас ағаштар мен дәнді дақылдар, бау-бақшаға зиян келтіреді.

Наурыз айында қояндардың күйлеуі басталады. Осындай кезде жыртқыштар оларға оңай жақындай алады.