Құнақ

Құнақ(Frіngіllіdae) – әнші торғайлар отрядына жататын тұқымдас.

• Жер шарында кең таралған, 33 туысқа бірігетін 133 түрі, ал Қазақстанда 18 туысы, 32 түрі белгілі. Қазақстанның барлық аймақтарында кездеседі. Дене тұрқы 10-22 см, салмағы 7-100 г-дай.
• Басы домалақ, мойны қысқа. Көп түрінің тұмсығы жуан әрі мықты. Мекиені қоразына қарағанда ашық реңді келеді. Топтасып ұшады, көбейген кезде жеке-жеке жұп құрады. Жұбымен жүріп ағаштың бұтағына, жерге, жартас жарығына ұя салады. Кейде ұясын өсімдік сабағы не бұтағынан тоқып та жасайды. Табақша тәрізді ұясының аузы ашық болады.
• Ұядағы 3-7 шұбар жұмыртқаны мекиені 2 аптадай басады. Құнақтар өсімдік және оның дәнімен, ұсақ жәндіктермен қоректенеді. Құнақтардың ішінде Арал теңізінен Алакөл ойпаңына дейінгі аймақта кездесетін — шөл Құнағы (Rhodospіza obsoleta) бар. Бұл салмағы 22 — 28 гр-дай болатын кішкентай құс. Реңі қоңырқай құм түстес, бауыры ақ, құйрығы мен қанаттары ақшыл қауырсындармен көмкерілген. Қанаты жылтыраған қызғылт дақты. Тұмсығы қара түсті.
• Жыл құсы ұясын ағаш, бұта басына салып, онда 4 — 6 көгілдір, ақ түсті жұмыртқасын басады. Наурызда ұшып келіп, қазанда жылы жаққа ұшып кетеді. Бір жылда 2 рет балапан ұшырады. Тек дәнмен қоректенеді. Құнақтардың 3 түрі және 1 түртармағы Халықаралық табиғат қорғау одағының “Қызыл кітабына” енгізілген.

Тағы қараңыз

• Торғайтәрізділер