Құрманбек Сәлиұлы Бәкиев

екі мәрте Қырғыз Республикасының премьер-министрі (2000–2002; 2005), Қырғызстанның 2-ші президенті (2005–2010)

Құрманбек Сәлиұлы Бәкиев (қыр. Бакиев Курманбек Сали уулу; 1 тамыз 1949 жыл, Жалалабат облысы) — қырғызстандық саясаткер, Қызғалдақ төңкерісі нәтижесінде билікке келген Қырғызстанның екінші президенті (2005–2010). 2010 жылғы сәуірдегі оппозицияның ірі наразылықтары үкімет мекемелерін басып алды да, Бәкиев елден кетуге мәжбүр болды.

Құрманбек Сәлиұлы Бәкиев
қыр. Курманбек Сали уулу Бакиев
Құрманбек Сәлиұлы Бәкиев
Бәкиев, 2009 жыл
Лауазымы
Ту
Ту
Қырғыз Республикасының 2-Президенті
Ту
Ту
(11 сәуір 2005 жылдан бастап м.а.)
10 шілде 2005 — 7 сәуір 2010
Ізашары Асқар Ақаев
Ізбасары Роза Отынбаева (м.а.)
Алмазбек Атамбаев
Ту
Ту
ТМД мемлекет басшыларының кеңесінің төрағасы
Ту
Ту
5 қазан 2007 — 31 желтоқсан 2008
Ізашары Нұрсұлтан Назарбаев
Ізбасары Владимир Воронин
Ту
Ту
Қырғыз Республикасының 7- және 9-премьер-министрі
Ту
Ту
28 наурыз — 15 тамыз 2005
Президент Асқар Ақаев
өзі (м.а.)
Ізашары Николай Танаев
Ізбасары Феликс Құлов
21 желтоқсан 2000 — 22 мамыр 2002
Президент Асқар Ақаев
Ізашары Амангелді Мұралиев
Ізбасары Николай Танаев
Ту
Ту
Шу облысының 4-әкімі
Ту
Ту
сәуір 1997 — 2000
Президент Асқар Ақаев
Ізашары Феликс Құлов
Ізбасары Тойшыбек Қасымов
Ту
Ту
Жалалабат облысының 3-әкімі
Ту
Ту
1995 — 1997
Президент Асқар Ақаев
Өмірбаяны
Партиясы Ақ жол
Мамандығы Инженер-электрик
Діні Ислам, суннит бағыты
Дүниеге келуі 1 тамыз 1949 (1949-08-01) (75 жас)
Масадан, Жалалабат облысы, Қырғыз КСР, КСРО
Марапаттары
Құрманбек Сәлиұлы Бәкиев Ортаққорда

Өмірбаяны

өңдеу

1949 жылғы 1 тамызда қазіргі Жалалабат облысы, Масадан ауылында дүниеге келген.

Куйбышев (қазіргі Самара) қаласындағы политехникалық институтын бітірген, мамандығы бойынша инженер-электроник.

1976—1979 жылдары Куйбышевтағы (Самарадағы) Масленников атындағы зауытында мамандығы бойынша жұмыс істеді.

1979—1985 жылдары Жалалабат зауыттарының бірінде бас инженері болып істейді.

1985—1990 жылдары Көк-Жаңғақ қаласындағы «Профиль» зауытының бастығы.

1992—1994 жылдары Тоғыз-Тара аудан әкімшілігінің басшысы.

1994—1997 жылдары Жалалабат облысының әкімшілігінің басшысы.

1997—2000 жылдары Шу облысының губернаторы.

2000 жылғы 21 желтоқсаннан 2002 жылғы 22 мамырға дейін Қырғызстан премьер-министрі. Ақсы ауылындағы оқиғаларынан кейін орнынан өз еркімен бас тартып, халық мүддесін қорғап, Ақаевқа қарсы оппозицияға кетті. Оппозиция көшбасшысы болып, Қызғалдақ төңкерісінен кейін ел басшысы болды.

2005 жылдан бастап ол — Қырғызстан президентінің міндеттерін атқарды.

2005 жылы Қырғызстан Ақаевтың саясатына наразылық білдіріп, 24 наурызда Қызғалдақ төңкерісін жасаған. Осындай қиын саяси жағдайында, билікке Бәкиев келген. Біржолы ел басшысы және үкімет басшысы (премьер-министр) міндеттерін атқарып, кезектен тыс президенттік сайлауда өз кандидатурасын тапсырған. 10 шілдеде өткен сол сайлауда ол ресми деректер бойынша сайлаушылардың 88% алып, жеңіске жетті.

2005 жылғы 15 тамызда Бәкиевтің президент инаугурациясы өтті. 2009 жылы ол екінші мерзімге сайланған.

2010 жылғы 7 сәуірде пайда болған қанды оқиғалардан кейін елдік төңкерісінің барысында Қырғызстанның тұңғыш президенті Асқар Ақаев сияқты орнынан кетуге мәжбүр болды. Бішкектен қашып кеткен Бәкиев туған Жалалабат облысының Тейіт ауылына келіп, билігін сақтау үшін Қырғызстанның оңтүстігінде елдің қолдауын іздеді. 15 cәуірде Бәкиевті қолдайтын күштер Ош қаласында митинг ұйымдастырды. Алайда, жақтаушы мен қарсылас топтардың қақтығысынан кейін, митинг тарап кетті, ал мақсатына жете алмаған Бәкиев Қырғыз елінен кетуге мәжбүр болды. Тараз қаласында биліктен бас тартатын қағазға қол қойып, ары қарай Беларусьтің астанасы Минск қаласына ұшып кетіп, сол жақта пана тапты.

Сыртқы сілтемелер

өңдеу

Дереккөздер

өңдеу