Ұлыбританиядағы ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандар тізімі
ЮНЕСКО Әлемдік мұра тізімінде Ұлыбританияның 28 нысаны бар (2014 жылғы мәліметі бойынша), оның 25 Ұлыбританияның өзінде болса, 3 - Ұлыбританияның тәуелді аймақтарында орналасқан. Бұл нысан тізімге 23 нысан мәдени, 4 табиғи және 1 аралас критерийлар бойынша іліккен[1]. Бұдан басқа, 2014 жылғы жағдайына сәйкес Ұлыбритания аймағындағы Әлемдік мұра тізіміне 14 нысан үміткер ретінде тіркелген[2].
Тізім
өңдеуБерілген кестеде нысандар Юнеско Әлемдік мұра тізіміне қосылуының хронологиялық тәртібінде орналасқан
# | Сурет | Аты | Мекені | Жасалған кезі | Тізімге кірген жылы | № | Талаптар |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | «Алыптар жолы» жағалауы (ағылш. Giant's Causeway and Causeway Coast) (ирл. Clochán na bhFómharach) |
Солтүстік Ирландия Антрим графтігі |
— | 1986 жыл | 369 | vii, viii | |
Дарем қаласындағы қамал мен кафедралды собор (ағылш. Durham Castle and Cathedral) |
Англия Солтүстік-Шығыс Англия Дарем графтігі |
XI-XII ғ. | 1986 жыл | 370 | ii, iv, vi | ||
Стадли королдік паркі және Фаунтин аббаттігінің қираған үйінділері (ағылш. Studley Royal Park including the Ruins of Fountains Abbey) |
Англия Йоркшир және Хамбер Солтүстік Йоркшир |
XVIII-XIX ғ. | 1986 жыл | 372 | i, iv | ||
Стоунхендж, Эйвбери және мағындағы археологиялық ескерткіштер (ағылш. Stonehenge, Avebury and Associated Sites) |
Англия Оңтүстік-Батыс Англия Уилтшир |
б.з.б. 4 - 3 мыңжылдықтар | 1986 жыл 2008 жыл |
373 | i, ii, iii | ||
|
І Эдуардтың Уэльстегі қорғандары: (ағылш. Castles and Town Walls of King Edward in Gwynedd) * Харлек * Бомарис * Карнарвон * Конуи |
Уэльс Гвинед |
XIII ғ. | 1986 жыл | 374 | i, iii, iv | |
Сент-Килда аралдары (ағылш. St Kilda) |
Шотландия Уэстерн-Айлс |
— | 1986 жыл 2005 жыл, 2008 жыл |
387bis | iii, v, vii, ix, x | ||
Бленхейм сарайы (ағылш. Blenheim Palace) |
Англия Оңтүстік-Шығыс Англия Оксфордшир Вудсток қаласы |
XVIII ғ. | 1987 жыл | 425 | ii, iv | ||
Вестминстер сарайы, Вестминстер аббаттығы және Әулие Маргарита шіркеуі (ағылш. Westminster Palace, Westminster Abbey and Saint Margaret's Church) |
Англия Лондон қаласы |
— | 1987 жыл 2008 жыл |
426 | i, ii, iv | ||
Бат қаласы (ағылш. City of Bath) |
Англия Оңтүстік-Батыс Англия Сомерсет |
XVIII ғ. | 1987 жыл | 428 | i, ii, iv | ||
Рим империясының бекеттері (Frontiers of the Roman Empire): Адриан қорғаны және Антонин дуалы (ағылш. Hadrian’s Wall and Antonine's Wall) |
Англия және Шотландия Солтүстік-Батыс Англия, Йоркшир және Хамбер Фолкерк облысы ( Германиямен бірге ) |
II ғ. | 1987 2005 , 2008) |
430 | ii, iii, iv | ||
Кентерберий соборы, Әулие Августин аббаттығы және Кентерберидегі Әулие Мартин шіркеуі (ағылш. Canterbury Cathedral, St Augustine's Abbey, and St Martin's Church) |
Оңтүстік-Шығыс Англия Кент графтігі Кентербери қаласы |
— | 1988 | 469 | i, ii, vi | ||
Хендерсон аралы (ағылш. Henderson Island) |
Ұлыбританияның тәуелді аймақтары: Питкэрн аралдары | — | 1988 | 487 | vii, x | ||
Тауэр (ағылш. Tower of London) |
Англия Лондон |
XI ғ. | 1988 | 488 | ii, iv | ||
Эдинбургтағы көне қала және жаңа қала (ағылш. Cultural site Old and New Towns of Edinburgh) |
Шотландия Эдинбург |
— | 1995й | 728 | ii, iv | ||
Гоф және Инасешибл аралдары (ағылш. Gough and Inaccessible Islands) |
Ұлыбританияның тәуелді аймақтары: Әулие Елена, Эсеншн және Тристан-да-Кунья аралдары | — | 1995 2004) |
740 | vii, x | ||
«Гринвич» (ағылш. Maritime Greenwich) |
Лондон | XVII ғ. | 1997 | 795 | i, ii, iv, vi | ||
|
Оркней аралдарындағы неолит ескерткіштері (ағылш. Heart of Neolithic Orkney): * Мейсхау * Стеннес мегалиттері * Бродгар дөңгелегі * Скара-Брей |
Шотландия Оркней аралдары |
— | 1999 | 514rev | i, ii, iii, iv | |
Сент-Джордж қаласы және оның бекеттері (ағылш. Historic Town of St George and Related Fortifications, Bermuda) |
Ұлыбританияның тәуелді аймақтары: Бермудалар | XVII-XX ғ. | 2000 | 983 | iv | ||
Блэнавон тау кен өндірісті ландшафты (ағылш. Blaenavon Industrial Landscape) |
Уэльс Торвайн графтігі |
XIX ғ. | 2000 | 984 | iii, iv | ||
Дорсеттің және Батыс Девон графтігінің жағалауы (ағылш. Dorset and East Devon Coast) |
Англия Оңтүстік-Батыс Англия Дорсет графтігі |
— | 2001 | 1029 | viii | ||
Деруэнт өзенінің алабындағы фабрикалар (ағылш. Derwent Valley Mills) |
Англия Ист-Мидлендс Дербишир |
XVIII-XIX ғ. | 2001 | 1030 | ii, iv | ||
Нью-Ланарк (ағылш. New Lanark) |
Шотландия Оңтүстік Ланаркшир |
XVIII-XIX ғ. | 1997, 1999 | 429 | ii, iv, vi | ||
Солтейр (ағылш. Saltaire) |
Англия Йоркшир және Хамбер Батыс Йоркшир |
XIX ғ. | 2001 | 1028 | ii, iv | ||
Кью - королдік ботаникалық бақтар (ағылш. Royal Botanic Gardens, Kew) |
Англия Лондон |
XVIII-XX ғ. | 2003 | 1084 | ii, iii, iv | ||
Ливерпуль (ағылш. Cultural site Liverpool – Maritime Mercantile City) |
Англия Солтүстік-Батыс Англия |
XVIII-XIX ғ. | 2004 | 1150 | ii, iii, iv | ||
Корнуолл мен Батыс Девонның тау кен ауданының ландшафты (ағылш. Cultural site Cornwall and West Devon Mining Landscape) |
Англия Оңтүстік-Батыс Англия |
XVIII-XIX ғ. | 2006 | 1215 | ii, iii, iv | ||
Понт-Кисиллте акведугі (ағылш. Pont-Cysyllte Aqueduct) (Traphont Pontcysyllte) |
Уэльс Рексем |
1795—1805 | 2009 | 1303 | i, ii, iv |
Әлемдік мұра тізіміне үміткер нысандар
өңдеуБерілген кестеде нысандар Юнеско Әлемдік мұра тізіміне қосылуының хронологиялық тәртібінде орналасқан
# | Сурет | Аты | Орналасуы | Құрылған уақыты | Тізімге кірген уақыты | № | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Чатемдегі верфь және оның бекеттері (ағылш. Chatham Dockyard and its Defences) |
Англия Оңтүстік-шығыс Англия Кент графтігі |
XVI ғ. | 2012 | 5670 | ii, iv | |
2 | Кресвел-Крэгс (ағылш. Creswell Crags) |
Англия Шығыс Мидленд Ең жақын қала: Уорксоп |
— | 2012 | 5671 | iii | |
3 | Даун-хаус - Чарльз Дарвинның үйі және жұмыс орны (ағылш. Darwin’s Landscape Laboratory) |
Англия Үлкен Лондон Лондон |
XVIII ғ. | 2012 | 5672 | iii, vi | |
4 | Ұлыбританияның көлдер аймағы (ағылш. England’s Lake District) |
Англия Солтүстік-Батыс Англия |
— | 2012 | 5673 | ii, vi | |
5 | Горхэм үңгірі (ағылш. Gorham’s Cave Complex) |
Гибралтар тәуелді аймағы | — | 2012 | 5674 | iii | |
6 | Әулие Елена аралы (ағылш. Island of St Helena) |
Әулие Елена, Эсеншн және Тристан-да-Кунья аралдары | — | 2012 | 5675 | iii | |
7 | Джодрелл Бэнк обсерваториясы (ағылш. Jodrell Bank Observatory) |
Англия Солтүстік-Батыс Англия |
1945 жылдан бастап | 2012 | 5676 | i, ii, iv, vi | |
8 | Мауса, Олд-Скатнесс, Ярлсхоф (ағылш. Mousa, Old Scatness and Jarlshof: the Zenith of Iron Age Shetland) |
Шотландия Шетланд |
б.з.б. IV-II ғ. | 2012 | 5677 | iii, iv | |
9 | Солтүстік Уэльстегі тақтатас өнеркәсібі (ағылш. Slate Industry of North Wales) |
Уэльс Гвинед |
XII-XX ғ. | 2012 | 5678 | iii, v | |
10 | Флоу мемлекеті (ағылш. Flow Country) |
Шотландия Хайленд |
— | 2012 | 5679 | ix, x | |
11 | Ферт-оф-Форт шығанағындағы темір жол көпірі (ағылш. The Forth Rail Bridge) |
Шотландия Эдинбург Эдинбург қаласы |
1882—1890 | 2012 | 5680 | i, ii, iv | |
12 | Уирмут және Джарроу монастырлері (ағылш. The Twin Monastery of Wearmouth Jarrow) |
Англия Солтүстік-Шығыс Англия Тайн және Уир графтігі |
X ғ. | 2012 | 5681 | ii, iii, iv, vi | |
13 | Туркс пен Кайкос аралдары (ағылш. Island of St Helena) |
Туркс пен Кайкос тәуелді аймағы | — | 2012 | 5682 | x | |
14 | Еуропаның әйгілі батпақ шипажайлары (ағылш. Great Spas of Europe) * Бат |
Англия Оңтүстік-Батыс Англия Сомерсет графтігі |
XVI ғ. | 2014 | 5935 | ii, iii, iv, vi |
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Критерии. Басты дереккөзінен мұрағатталған 29 қазан 2012.
- ↑ Tentative (ағыл.). UNESCO World Heritage Centre. — Ұлыбританиядағы ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандар тізіміне үміткерлер. Басты дереккөзінен мұрағатталған 14 ақпан 2012. Тексерілді, 26 тамыз 2011.