Ұлықбек Оразбайұлы Есдәулет

Ұлықбек Оразбайұлы Есдәулет (29 сәуір 1954 жыл Шығыс Қазақстан облысы Зайсан ауданы Үлкен Қаратал ауылы) — қазақстандық ақын, журналист. Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, Қазақстанның мемлекеттік сыйлығының және Қазақстан Ленин комсомолы сыйлығының иегері, ҚР жазушылар Одағының төрағасы.

Ұлықбек Оразбайұлы Есдәулет
Туған күні

29 сәуір 1954 (1954-04-29) (69 жас)

Туған жері

Шығыс Қазақстан облысы, Зайсан ауданы, Үлкен Қаратал ауылы

Азаматтығы

 КСРО
 Қазақ КСР
 Қазақстан

Ұлты

Қазақ

Мансабы

ақын, журналист

Шығармашылық жылдары

1974 - осы уақыт

Жанры

Поэзия

Шығармалардың тілі

қазақ және орыс тілі

Марапаттары
Құрмет ордені
Құрмет ордені
Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері
Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері
Сыйлықтары

Қазақстан мемлекеттік сыйлығы

Әке-шешесі өңдеу

Әкесі - Есдәулетов Оразбай (1921-1998), ҰОС ардагері, еңбек ардагері, орта мектептің химик-биологы болған. Анасы - Салықбаева Роза Сейітжанқызы (1929 жылы туған), зейнеткер, филолог-тіл маманы.

Білімі өңдеу

  • С.М.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің журналистика факультетін (1977) журналист мамандығы бойынша,
  • М.Горький атындағы Әдебиет институты жанындағы Жоғары әдеби курстардың поэзия бөлімін (Мәскеу қаласы, 1985) әдебиетші мамандығы бойынша бітірген.

Қызмет жолы өңдеу

  • 1971 жылдан - Шығыс Қазақстан облыстық газетінің корректоры.
  • 1977 жылдан - республикалық «Қазақстан пионері» газетінің бөлім меңгерушісі.
  • 1979 жылдан - «Жазушы» баспасының редакторы (Алматы қаласы).
  • 1985 жылдан – Қазақ телевизиясы жастар редакциясының редакторы.
  • 1986 жылдан - «Қазақ әдебиеті» газеті редакциясы сын бөлімінің тілшісі.
  • 1988 жылдан - Қазақстан Жазушылар одағы басқармасының хатшысы.
  • 1991 жылдан - «Жас Қазақ» газетінің бас редакторы.
  • 1993 жылдан - ҚР Сыртқы істер министрлігінде бөлім меңгерушісі.
  • 1997 жылдан – ҚР Қоғамдық келісім, ақпарат және мәдениет министрлігінің бөлім меңгерушісі.
  • 2000 жылдан - ҚР Премьер-министрінің Кеңсесінде мәдениет секторының меңгерушісі.
  • 2002 жылдан - «Қазақ әдебиеті» газеті редакциясының бас редакторы.
  • 2008 жылдан - «Жұлдыз» әдеби журналының бас редакторы.
  • 2018 жылдың 12 наурызынан бастап Қазақстан жазушылар Одағының төрағасы.

Шығармалары өңдеу

  • «Қанат қақты» (1974)
  • "Көздеріңе ғашықпын" (1974)
  • «Жұлдыз жарығы» (1977)
  • «Аптайдың алтынтамыры» (1979)
  • «Ұлыстың ұлы күні» (1982)
  • «Ақ керуен» (1985)
  • «Жаратылыс» (1989)
  • «Жүректегі жарылыстар» (1995)
  • «Алтай асулары» (1988)
  • «Заман-ай» (1999)
  • «Киіз кітап» (2001) кітаптарының;
  • «Ахиллестің өкшесі» өлеңдер жинағының (2003);
  • қазақ тіліндегі 5 томдық шығармалар жинағының (2006)
  • «Ынтық зар» (2009)
  • «Әбілхаят» (2009) авторы.
  • «Семей-Невада» қозғалысының әнұраны «Заман-ай» әні сөздерінің авторы.

Басқа тілдерде өңдеу

Ақынның шығармалары шет телдеріне аударылған.

Өз аудармалары өңдеу

Үнді, түрік, фин, африка, алжир, украин, әзірбайжан, қырғыз, абхаз, моңғол, саха-якут және басқа халықтардың ақындарының өлеңдерін; сондай-ақ М.Лермонтовтың, А.Александр Александрович Блоктың, Д.Кедриннің, Н.Рубцовтың және т.б. бірқата шығармаларын қазақ тіліне аударған. Қазақ, орыс және түрік тілдерін біледі.

Қоғамдық қызметі өңдеу

  • Қазақстан Жазушылар одағы басқармасының хатшысы.
  • Мемлекеттік сыйлықты тағайындау жөніндегі ҚР Мемлекеттік комиссиясының мүшесі.
  • Ескерткіштер мен монументтер жөніндегі Мемлекеттік комиссиясының мүшесі.
  • Түркі әлемінің әдеби журналдары конгресінің Тұрақты кеңесінің мүшесі.
  • «Ақбар» бильярд клубының мүшесі.

Марапаттары өңдеу

  • 1976 жылы «Жігер» шығармашыл жастар байқауының жеңілімпазы;
  • 1982 жылы «Қара пима» поэмасы «Жалын» республикалық (жабық) әдеби сайысының жеңімпазы атанған.
  • 1986 жылы «Ақ керуен» кітабы үшін Қазақстан Ленин комсомолы сыйлығының лауреаты атанды;
  • 1995 жылы Түркі тілдес елдер поэзиясы байқауының лауреаты;
  • 2000 жылы Халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының лауреаты;
  • 2001 жылы «Құрмет ордені» нің иегері.
  • 2002 жылы «Киіз кітап» жинағы үшін Қазақстанның мемлекеттік сыйлығының лауреаты атанды;
  • 2004 жылдан Гуманитарлық ғылымдар академиясының құрметті академигі (ғылыми атағы);
  • 2005 жылы * «Қазақстан Конституциясына 10 жыл» медалі;
  • 2007 жылы Ресейдің Алтын Есенин медалінің кавалері.
  • 2007 жылдан М. Әуезов атындағы Семей университетінің құрметті профессоры (ғылыми атағы);
  • Қазақстан журналистика академиясының толық академик-мүшесі.
  • Қазақстан журналистика академиясының «Алтын жұлдыз» сыйлығының иегері.
  • 2013 жылы ҚР тұңғыш президенті – елбасының қолынан «Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері» құрметті атағымен марапатталды.

Басқа мәліметтер өңдеу

  • Әскери атағы - запастағы лейтенант.
  • Саяси қайраткер ретіндегі идеалы - Абылай хан.
  • Қазақстанның болашағы туралы болжамы - «Республиканың өркендеуі».
  • Хоббиі - кітаптар, бильярд, компьютер.
  • Үйленген. Жұбайы - Есдәулетова Бейсенгүл Кенжебекқызы, дәрігер-зертханашы. Қызы - Есдәулет Назым (1980 жылы туған ), халықаралық журналист, «Қазақстан» ұлттық телеарнасының жүргізушісі; ұлы - Есдәулет Роллан (1982 жылы туған ), мұнай бизнесінің халықаралық экономисі, инвестициялық компанияда активтерді басқарушы. Немерелері - Айя, Нұрайя, Әлихан.[1][2]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақстан Республикасында кімнің кім екені – 2011. 2 томдық анықтамалық. Алматы, 2011. ISBN 978-601-278-473-2
  2. “ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6