Әйтеке би ауданы (Қазақ КСР)

Әйтеке би ауданы (бұрынғы Қарабұтақ ауданы) — 1935-1997 жылдары Ақтөбе облысының құрамында болған әкімшілік-аумақтық бірлік. Орталығы — Қарабұтақ ауылы.

Аудан
Әйтеке би ауданы
Әкімшілігі
Ел

 Қазақстан

Кіреді

Ақтөбе губерниясы, Ақтөбе округі, Ақтөбе облысы

Енеді

6 ауылдық округ (1997)

Әкімшілік орталығы

Қарабұтақ

Тарихы мен географиясы
Құрылған уақыты

1921-1922, 1928-1930, 1935—1997

Тұрғындары
Тұрғыны

9 561 адам (2009)

Тарихы

өңдеу

Қарабұтақ ауданы 1921 жылы 21 қазанда Ақтөбе облысының Ырғыз ауданының болыстарының бөліктерінен құрылды. 1922 жылы 24 шілдеде Қарабұтақ ауданы таратылып, аумағы Ырғыз ауданына қайтарылды.

1928 жылы Қарабұтақ ауданы Ақтөбе округінің құрамында қалпына келтірілді. 1930 жылы шілдеде Қарабұтақ ауданы таратылып, аумағы Ырғыз және Шалқар аудандарының арасында бөлініп алынды.

1935 жылы 29 желтоқсанда Қарабұтақ ауданы Ақтөбе облысының құрамында Ырғыз ауданынан бөлу арқылы қалпына келтірілді.

1951 жылы ауданда 11 ауылдық кеңес болған: Алға, Аралтоғай, Аралтөбе, Белқопа, Бөгетсай, Қайрақты, Қарабұтақ, Қызылжар, Ыскөл, Тасөткел, Түйемойнақ.[1]

1954 жылы Түйемойнақ ауылдық кеңесі Ыскөл ауылдық кеңесіне қосылды.

1956 жылы Талдысай, Жамбыл ауылдық кеңестері құрылды.

1957 жылы Белқопа, Қайрақты, Оймауыт ауылдық кеңестері Бөгетсай ауылдық кеңесіне, Алға, Аралтөбе ауылдық кеңесі Қарабұтақ ауылдық кеңесіне, Ыскөл ауылдық кеңесі Аралтоғай ауылдық кеңесіне қосылды. Тасөткел ауылдық кеңесі таратылды.

1959 жылы ауданда 6 ауылдық кеңес қалды: Аралтоғай, Бөгетсай, Жамбыл, Қарабұтақ, Қызылжар, Талдысай.[2]

1993 жылы 4 мамырда Қарабұтақ ауданы Әйтеке би ауданы болып өзгертілді. 1997 жылы 17 маусымда Әйтеке би ауданы жойылды. Ал бұрынғы Бөгеткөл ауданы Әйтеке би ауданы атауын алды. Таратылған ауданның Ақкөл, Аралтоғай, Қайрақты, Қызылжұлдыз ауылдық округтерi Әйтеке би ауданына (бұрынғы Бөгеткөл ауданы), Бөгетсай, Тасөткел ауылдық округтерi Хромтау ауданына берілді.[3]

Әкімшілік бөлінісі

өңдеу

1986 жылғы мәлімет бойынша аудан құрамында 7 ауылдық кеңес пен 29 елді мекен болған:[4]

Ауылдық кеңес Орталығы Елді мекендері
Ақкөл ауылдық кеңесі Ақкөл ауылы Ақкөл, Бұлақ, Кілемжайған, Қандысор
Аралтоғай ауылдық кеңесі Аралтоғай ауылы Аралтоғай, Жақып, Қызылқұдық, Милысай
Бөгетсай ауылдық кеңесі Бөгетсай ауылы Амангелді, Бөгетсай, Қарлау, ІІІ Интернационал, Шіліксай
Қайрақты ауылдық кеңесі Талдық ауылы Атпа, Қайрақты, Талдық
Қарабұтақ ауылдық кеңесі Қарабұтақ ауылы Балжанай, Белқопа, Еңбекту, Жарөткел, Қарабұтақ, Қостерек, Қызылту
Қызылжұлдыз ауылдық кеңесі Аралтөбе ауылы Ақсуат, Аралтөбе, Қаракісі
Тасөткел ауылдық кеңесі Тасөткел ауылы Ақтасты, Тасөткел, Үйтас

Халқы

өңдеу
1939 1959 1970 1979 1989[5]
 16631 12346 17259 19836 19718

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақ КСР. 1951 жылғы 1 қаңтарға әкімшілік-аумақтық бөлінісі
  2. Қазақ КСР. 1959 жылғы 1 шілдеге әкімшілік-аумақтық бөлінісі
  3. "Ақтөбе, Батыс Қазақстан, Қызылорда және Қостанай облыстарының әкiмшiлiк-аумақтық құрылысындағы өзгерiстер туралы" Қазақстан Республикасы Президентiнiң Жарлығын жүзеге асыру жөнiндегi шаралар туралы
  4. Қазақ КСР. 1986 жылғы 1 қаңтарға әкімшілік-аумақтық бөлінісі
  5. Ресей империясы, КСРО халық санақтары