Әкім Ұртайұлы Әшімов
Әкім Ұртайұлы Әшімов (Әкім Тарази, 1933 жылы 9 қыркүйекте Алматыда туған) — жазушы, драматург, сценарист. Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері (1999). Қазақстан Республикасының Мемлекеттік сыйлығының лауреаты (2007). Қазақ ұлттық өнер университетінің профессоры.
Әкім Тарази | ||||
Әкім Үртайұлы Әшімов | ||||
Туған күні |
9 қыркүйек 1933 (91 жас) | |||
---|---|---|---|---|
Туған жері | ||||
Азаматтығы | ||||
Ұлты | ||||
Мансабы | ||||
Шығармалардың тілі |
қазақ тілі | |||
Дебюті |
"Құйрықты жұлдыз" повесі (1966) | |||
Марапаттары |
| |||
Сыйлықтары |
Толығырақ
өңдеуДулат тайпасының Жаныс руынан.[1]
- Әкім Ұртайұлы 1933 жылы 9 қыркүйекте Алматыда дүниеге келген.
- Орта мектепті 1950 жылы Жамбыл обылысы, Луговой (Рысқұлов), Жаңа тұрмыс ауылында бітірген.
- 1957 жылы Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетін бітірген.
- 1968 жылдан Қазақстан жазушылар одағының мүшесі.
- 1956 жылдан еңбек жолын бастаған. Жамбыл облысының Шу ауданы мұғалім (1956-58), "Ара" журналында фельетонист (1958-59), "Қазақстан пионері" газетінде жауапты хатшы (1962- 70), "Қазақфильм" киностуциясында сценарийлік редакциялық алқа мүшесі, бас редактор, 1970-71 "Литературная газетаның" Қазақстан бойынша тілшісі, 1971-80 жылдары Қазақстан Кинематографиялық одағы басқармасының 1-хатшысы болды. 1986- 91 жылдары Қазақстан Жазушылар одағының хатшысы, 1991-93 жылдары Қазақстан Ресупбликасы Мәдениет министрлігінің кеңесшісі, 1993-95 жылдары "Қаржы-қаражат" журналының бас редакторы қызметтерін атқарды. 1995 жылдан Т.Жүргенов атындағы өнер академиясының доценті.
- 2009 жылдан Қазақ ұлттық өнер университетінің профессоры.
Шығармалары
өңдеу- Әшімовтің алғашқы кітабы "Құйрықты жұлдыз" повесі 1966 жылы шықты.
- "Үлкен ауыл" (1968),
- "Асу-асу" (1970),
- "Көкжиек" (1980),
- "Басынан Қаратаудың" (1984) повесть-әңгімелер,
- "Қыз махаббаты" (1982) пьесалар жинақтары,
- "Бұлтқа салған ұясын" (1978),
- "Тасжарған" (1980),
- "Кен" (1986),
- "Жаза" (1998),
- "Шер" (2000),
- "Махаббат жыры" (2001),
- "Қиянат" (2002) романдары жарияланды.
Сондай-ақ ол
- "Күлмейтін комедия" (1966),
- "Жақсы кісі" (1968),
- "Жолы болғыш жігіт" (1972),
- "Қос боздақ" (1985), т.б. пьесалардың,
- "Тұлпардың ізі" (1964, реж. М.Бегалин),
- "Арман-атаман" (1965, реж. Ш.Бейсенбаев),
- "Қараш-Қараш оқиғасы" (1972, реж. Б.Шөмшиев), т.б. кинофильм сценарийлерінің авторы.
- Фолиант баспасында 8 томдығы толық шыққан:
- 1. Тасжарған
- 2. Қиянат. Жаза.
- 3. Тырна, тырна, тырналар. Ақбердінің ауласы.Москва: баласаз. Сарманқұл. 2999999+1. Әнім сен едің.
- 4. Құйрықты жұлдыз. Қодарқұл. Жадыра. Аспанбай мен Райгүл. Аяз бен Биби.
- 5. Қорқау жұлдыз. Шер.
- 6. Мұстафа Шоқай.
- 7. Тәж. Эсселер.
- 8. Аспан айналып жерге түскен күн.
- Бірқатар кітаптары орыс, венгр, чех, неміс тілдерінде жарық көрген. 2002 жылы "Жаза" романы үшін Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығы берілді.[2]
Марапаттары
өңдеуДереккөздер
өңдеу- ↑ Баспа бас директоры:Әшірбек Көпіш Бәйдібек баба - Алып бәйтерек ұрпақтарының шежіресі. Жаныс — Алматы: Издательство Өнер, 2004. — 992 б. — ISBN 9965-595-78-Х.
- ↑ Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |