Әнуарбек Бейсембайұлы Үмбетбаев

кеңестік әнші

Әнуарбек Бейсембайұлы Үмбетбаев (20 наурыз 1914, қазіргі Алматы қаласы — 11 желтоқсан 1973, сонда) — әнші (лирикалық-драммалық тенор), Қазақстанның халық артисі (1947), Сталиндік сыйлықтың лауреаты (1949).

Әнуарбек Бейсембайұлы Үмбетбаев
Сурет
Негізгі ақпарат
Туған күні

20 наурыз 1914 (1914-03-20)

Туған жері

Алматы, Ресей империясы

Қайтыс болған күні

11 желтоқсан 1973 (1973-12-11) (59 жас)

Қайтыс болған жері

Алматы, Қазақ КСР

Мемлекет

 КСРО

Мамандықтары

опера әншісі

Дауыс түрі

лирикалы-драмалық тенор

Ұжымдары

Абай атындағы ҚМОБТ

Марапаттары
Еңбек Қызыл Туы ордені  — 1959 Құрмет Белгісі ордені
Сталин премиясы — 1949

Дулат тайпасының Жаныс руынан.[1]

Еңбек жолы

өңдеу
  • 1949-51 жылдары Қазақ консерваториясында (Курганов класы бойынша) оқыды.
  • Әншілік өнер жолын 20 ғасырдың 30-жылдары жаңадан ұйымдасқан Қазақ радиосынан бастады.
  • 1935 жылы Қазақтың атты әскер полкінің ансамблінде әнші болды.
  • Сол жылы Ташкентте өткен әскери округтың фестиваліне қатысып, 1-жүлде алды. 1937 жылы Қазақтың опера және балет театры жанындағы 2 жылдық студияны бітіргеннен кейін, сол театрда қызмет етті. Үмбетбаев өз өнерімен қазақтың ұлттық опера жанрының өсіп дамуына белсене ат салысты. Қазақ театрының ірге тасын қалаушы мәдениет қайраткерлері Ж.Шанин, К.Байсейітова, Қ.Жандарбеков, Қ.Байсейітов, М.Ержанов, Ү.Тұрдықұлова, тағы басқалармен бірте еңбек етіп, өзінің әншілік-актерлік шеберлігін шыңдады.

Ойнаған рөлдері

өңдеу

Ол 40-қа жуық музыкалық образдар жасады. Мысалы, Біржан (Төлебаевтың "Біржан - Сарасында", Айдар, Төлеген (Жұбанов пен Хамидидің "Абай" мен "Төлеген Тоқтаровында"), Тарғын (Брусиловскийдің "Ер Тарғынында"), Бақи (Қожамияровтың "Назугумында"), Хозе (Бизенің "Карменінде"), Пинкертон (Пуччинидің "Чио-чиосанында"), Каварадосси (Вердидің "Тоскасында"), Жек (Жигановтың "Алтыншашында"), тағы басқа.

Сондай-ақ Үмбетбаев қазақтың халық әндерін ("Ағашаяқ", "Аққұм", "Қаракөз", "Бурылтай"), қазақ композиторның шығармаларын бабына келтіре орыңдады.

Марапаттары

өңдеу
  • Еңбек Қызыл Ту
  • "Құрмет белгісі" ордендерімен
  • бірнеше медальмен марапатталған.[2][3]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Баспа бас директоры:Әшірбек Көпіш Бәйдібек баба - Алып бәйтерек ұрпақтарының шежіресі. Жаныс — Алматы: Издательство Өнер, 2004. — 992 б. — ISBN 9965-595-78-Х.
  2. Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3
  3. Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8