Әубәкір Әбдірайымұлы Арыстанбеков

Әубәкір Әбдірайымұлы Арыстанбеков (7 қаңтар 1908, № 2 ауылы, Қарабалық болысы, Қостанай уезі, Торғай облысы, Ресей империясы13 наурыз 1970, Алматы, Қазақ КСР) — кеңестік мемлекеттік қауіпсіздік органдарының қайраткері, Қазақ КСР Министрлер Кеңесі қарамағындағы МҚК төрағасы (1960-1963). Генерал-майор (14.01.1956).

Әубәкір Әбдірайымұлы Арыстанбеков
Лауазымы
Ту
Ту
Қазақ КСР Министрлер Кеңесі қарамағындағы МҚК төрағасы
Ту
Ту
12 сәуір 1960 — 6 қараша 1963
Ізашары Константин Федорович Лунев
Ізбасары Георгий Степанович Евдокименко
Өмірбаяны
Партиясы БК(б)ПКОКП (1931 жылдан бастап)
Білімі Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университеті
Дүниеге келуі 7 қаңтар 1908 (1908-01-07)
№ 2 ауылы, Қостанай уезі, Торғай облысы, Ресей империясы
Қайтыс болуы 13 наурыз 1970 (1970-03-13) (62 жас)
Алматы, Қазақ КСР
Марапаттары
Қызыл Ту ордені Қызыл жұлдыз ордені Құрмет Белгісі ордені Құрмет Белгісі ордені

Өмірбаяны өңдеу

Батырақ отбасында дүниеге келген.

1931 жылдың желтоқсанынан бастап БК(б)П мүшесі. 1929 жылы Қостанай педагогикалық техникумын, 1953 жылы Абай атындағы Қазақ педагогикалық институтын бітірген.

1929-1930 жж. — БЛКЖО Қостанай аймақтық комитетінің есеп бөлімі меңгерушісі, 1930-1931 жылдары — БЛКЖО Семиозер аудандық комитетінің хатшысы. Одан кейін БМСБ-ға жұмысқа жіберілді.

1931 жылдың қарашасынан бастап мемлекеттік қауіпсіздік органдарында:

  • 1931-1934 жж. — тәжірбеден өтуші, одан кейін жедел уәкілдің көмекшісі, Семиозер аудандық бөлімі МСБ тәжірибеленушісі,
  • 1934-1936 жж. — Ақтөбе облысы бойынша ІІХКБ Мемлекеттік қауіпсіздік басқармасының уәкілетті экономикалық бөлімнің көмекшісі,
  • 1936-1937 жж. — Ақтөбе облысы бойынша ІІХКБ Амангелді аудандық бөлімнің бастығы,
  • 1937-1939 жж. — Қостанай облысы бойынша ІІХКБ мемлекеттік қауіпсіздік басқармасының 3-бөлімі бастығының көмекшісі,
  • 1939-1940 жж. — Қостанай облысы бойынша ІІХК басқармасының тергеу бөлімінің бастығы,
  • 1940-1941 жж. — Қазақ КСР ІІХК тергеу бөлімінің аға тергеушісі, Қазақ КСР ІІХК мемлекеттік қауіпсіздік басқармасының 5-бөлімі аға жедел уәкілі,
  • 1941-1944 жж. — Қазақ КСР МҚХК (сосын ІІХК және қайтадан МҚХК) бірінші бөлімі бастығының орынбасары.

Содан соң ол мемлекеттік қауіпсіздік органдарында басшы қызметтерінде болды:

  • 1944-1947 жж. — Жамбыл облысы бойынша Қазақ КСР МҚХК-МҚМ басқармасының бастығы,
  • 1947-1951 жж. — Семей облысы бойынша Қазақ КСР МҚМ басқармасының бастығы,
  • 1951-1952 жж. — Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша Қазақ КСР МҚМ басқармасының бастығы,
  • 1952-1953 жж. — Қазақ КСР мемлекеттік қауіпсіздік министрінің орынбасары,
  • 1953-1954 жж. — Қарағанды облысы бойынша Қазақ КСР ІІМ басқармасының бастығы,
  • 1954-1956 жж. — Қарағанды облысы бойынша Қазақ КСР Министрлер Кеңесі қарамағындағы МҚК басқармасының бастығы,
  • 1959-1960 жж. — Қазақ КСР Министрлер Кеңесі қарамағындағы МҚК төрағасының бірінші орынбасары,
  • 1959 ж. мамыр-тамыз — төраға м.а.,
  • 1960-1963 жж. — Қазақ КСР Министрлер Кеңесі қарамағындағы МҚК төрағасы.

КСРО Жоғарғы Кеңесінің 6-шақырылым депутаты.

1963 жылы 19 желтоқсанда денсаулығының нашарлауына байланысты МҚК-ден зейнеткерлікке шықты. 1967-1970 жж. Қазақстан ҒА кадр бөлімі басшысының м.а. болды.

1970 жылы 13 наурызда қайтыс болып, Алматының Орталық зиратына жерленді[1].

Атақтары өңдеу

  • Мемлекеттік қауіпсіздік аға лейтенанты (6 қараша 1942)
  • Мемлекеттік қауіпсіздік майоры (11 ақпан 1943)
  • Мемлекеттік қауіпсіздік полковнигі
  • Генерал-майор (14 қаңтар 1956)

Әдебиет өңдеу

  • Петров Н. Кто руководил органами госбезопасности, 1941—1954: Анықтамалық. — М.: Звенья, 2010. ISBN 5-7870-0109-9.

Сафидулла Қалмағамбетұлы Сақбаев

Сілтеме өңдеу

Дереккөздер өңдеу

  1. Алматыда жерленген жер.(қолжетпейтін сілтеме)