IFLYband

iFLY – жанды дыбыс және этника элементтерімен заманауи электрондық музыка ойнайтын қазақстандық эксперименттік топ.

iFLY
Жанры	этно-электроника
Белсенділік жылдары	2011 — осы уақытқа дейін
Мемлекет	Қазақстан
Қайдан	Алматы
Өлеңдерінің тілдері	қазақша, орысша
Топ құрамы	Ксения Сухомазова, Дмитрий Щеголихин, Әнуар Балғымбаев

Тарихы

Топты 2011 жылы «Эклектика» альтернатив гитара командасының музыканттары мен «Рахат-Лукум» поп-тобының вокалисі Ксения Сухомазова құрды . Пайда болған сәттен бастап жоба хип-хоп, фанк және рок-н-ролл секілді бірнеше трансформация кезеңінен өтті. Қазір топ тыңдарманға халық әндерінің өзіне тән интерпретациясын ұсынады, жекелей алғанда түпнұсқа шығарманың әуенін сақтай отырып, оны заманауи үйлесім және электрондық аранжирлеумен толықтырады.

Топ құрамы

Ксения Сухомазова – вокалист.

Дмитрий Щеголихин – мультиинструменталист, композитор, аранжирлеуші.

Әнуар Балғымбаев – гитарашы.

Әндері

Топ орындайтын заманауи интерпретациядағы классикалық қазақ әуендерінің қатарында келесілер бар:

Manmanger (Aqan Seri) - trip-hop стилінде, орган және балалар хорының сүйемелдеуімен,

Qosni Qorlan (Yesstay) – танымал халық әнінің ырғақты хаус-версиясы,

Qozimnin Qarasy (Abay),

Bir bala.

2015 жылы топ шығармаларының бірі Qosni Qorlan әні бойынша бейнебаян түсірді: бейнебаянның тарихын қазақстандық екі биші – МАОБТ солисі Әсел Құмарова және Red Bull BC1 CA 2012/14 финалисі Азат Еркінбай айтып берді. iFLY аранжирлеген тағы бір халық әні Yapyr-Ai қазақстандық банктердің бірінің әлеуметтік жобасы аясында саундтрек атанды.

«Отырар Сазы» оркестрімен коллаборация

2017 жылы топ Нұрғиса Тілендиев атындағы академиялық фольклорлық-этнографиялық «Отырар Сазы» оркестрімен бірге арнайы бағдарлама әзірлеп, қазақ ұлттық аспаптарының барынша көп санын ойнатты.

iFLY мен «Отырар Сазы» қазақ халық әндерінің және Нұрғиса Атабайұлы Тілендиев шығармаларының жаңа электрондық-оркестрлі үндегі симбиозын ұсынды және негізгі бағдарламаны оркестрдің солистері домбырашы Данияр Байжұмановтың және мультиаспапшы Гауһар Жұмағұлованың өнерімен, сондай-ақ скрипкашы Жәмила Серкебаеваның бірнеше композициясымен толықтырды. Бұл құрамда команда алғаш рет астанада өткен 2017 жылғы EXPO-да ел алдында шықты, ал 2019 жылы Алматыда және 2021 жылы Дубайдағы EXPO-да концерт берді. 2019 жылы iFLY мен «Отырар Сазы» «Алатау» композициясына бейнебаян түсірді

iFly & «Отырар Сазы»: үн ерекшеліктері

Бірлескен топ заманауи, тіпті кей тұста авангард саналатын ойнау әдістерін және мелодия тәсілдерін қолданатын партитураларды жазды. Концерт барысында әр аспап алдыға шығып, солист партиясын орындап отырды, бұл тыңдарманға осыған дейін естімей келген кей аспаптың тембрымен жақын танысуға мүмкіндік берді.

Барлық халық аспабы балама микрофонға жазылып алынады, алайда цифрлық пульт арқылы өңделеді. Бұл 60-тан астам дыбыс көзін жиілігі және панорамасы бойынша өзара үйлестіруге көмектеседі.

Адам даусы да ерекше ұсынылып отыр: нәзік әрі жұмсақ вокал алуан түрлі әуезбен әсемделеді және ол әуез шығарма кульминациясында анық, айқын естіліп, алуан-алуан сезім тудырады.

БАҚ-та айтылуы

The Steppe басылымы жобаны дәстүр мен модернді сәтті үйлестіргені үшін жыл коллаборациясы атады.

«Время» газеті iFLY мен «Отырар Сазы» коллаборациясын таң қалдырар отандық жобалардың бірі деп атады: «Біз қалай қарасақ түрлі музыкантпыз және ұзақ уақыт бойы бір-бірімізді тануға тырыстық. Халық орындаушылары заманауи музыка шеңберінде емес, бізге де олардың ойнайтын дүниесінің көбі бейтаныс және қиын. Біз бір-бірімізден үйренеміз», - деді «Время» газетіне берген сұхбатында Дмитрий Щеголихин.

Жоба вокалисі Ксения Сухомазова inbusiness.kz-ке берген сұхбатында коллаборацияны стильдер, мәдениеттер, дәуірлер, дыбыстар және сезімдер миксы деп атады: «Бір жағынан, біз заманауи тыңдарманға халық музыкасының бейтаныс жақтарын (айнымалы музыка өлшемдері, бейциклді ырғақтар, ерекше вокал ойыны және т.б.) оңай және қабылдауға жеңіл түрде ұсынамыз (циклді бит, лүпілді ырғақ секциясы, жұмсақ вокал). Екінші жағынан, композитордың сезімдерін қазіргі заманда түсінуге көмектесетін қабылдаудың кей заманауи кілтін эмоциялы және мелодиялы негізбен толықтырамыз. Мұны орта ғасырлардағы адамдардың сол кезде салынған суретті бірден түсінетіні, ал бұл күні біздің онда не салынғанын білу үшін астындағы мәтінді оқып алатынымызбен салыстыруға болады. Кейде аннотациямыз тым қатты байқалады, шығармада бірде халық аспаптары, бірде вокал, бірде гитара, бірде синтезатор дыбысы алдыға шығып, өзіне назар аудартады. Ал кейде тынши қалатынымыз сонша, кішкентай ғана саз сырнай үнінің барлық қырын дыбыс киловаты жеткізеді, ал пианиссимо ойнаған 60 аспап оған жәй ғана демеу болады».