KEGOC

«KEGOC» акционерлік қоғамы (ағылш. Kazakhstan Electricity Grid Operating Company — электр желілерін басқару жөніндегі Қазақстан компаниясы) — Қазақстанның бірыңғай электр энергетикалық жүйесінің жүйелік операторы. Компанияның негізгі акционері — «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры (85%).

KEGOC
Түрі	қоғамдық компания
Биржадағы листингі	KASE: KEGC
Құрылды	1997
Орналасуы	Қазақстан: Астана
Басты адамдары	Наби Айтжанов (басқарма төрағасы)
Саласы	Электр энергетикасы
Өнімі	Электр желісінің инфрақұрылымы
Қызметкерлер саны	4,4 мың (2023)
Басшы компания	«Самұрық-Қазына» АҚ (85%), «БЖЗҚ» АҚ (6,87%)
Сайты	kegoc.kz

«Қазақстан Республикасының электр жүйелерін басқаруды құрылымдық қайта құру жөніндегі кейбір мәселелері туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1996 жылғы 28 қыркүйектегі № 1188 қаулысына сәйкес құрылды. «KEGOC» АҚ-ның бастапқы мемлекеттік тіркелу күні — 11 шілде 1997 ж.

«KEGOC» АҚ-ның құрылтайшысы Қазақстан Республикасының Үкіметі болып табылады. «Қазақстан Республикасы Президентінің 2006 жылғы 28 қаңтардағы № 50 жарлығын іске асыру жөніндегі шаралар туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 23 ақпандағы № 1117 қаулысына сәйкес «KEGOC» АҚ-ның мемлекеттік акциялар пакеті «Самұрық» Мемлекеттік активтерді басқару жөніндегі Қазақстан компаниясы» АҚ-ның акцияларын төлеуге тапсырылады.

«Электр энергетикасы туралы» Қазақстан Республикасының Заңына, «Қазақстан Республикасының электр энергетикасында нарықтық қарым-қатынастарды одан әрі дамыту шаралары туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 18.02.2004 ж. № 190 қаулысына, Қазақстан Республикасы Энергетика және минералдық ресурстар министрлігінің 27.08.2004ж. № 198 бұйрығына сәйкес «KEGOC» АҚ Қазақстандағы біртұтас электр энергетикалық жүйенің (Қазақстан БЭЖ) Жүйелік операторы болып бекітілді, негізгі міндеттері мемлекеттік саясат шеңберінде қазіргі техникалық, экономикалық, экологиялық талаптарға тиісті Қазақстан БЭЖ-нің бірқалыпты жұмыс істеуін қамтамасыз ету және Ұлттық электр торабын сенімді басқаруды жүзеге асыру болып табылады.

Атқаратын қызметі

Қоғам Қазақстан Республикасындағы біртұтас электр энергетикалық жүйенің Жүйелік операторы болып мынадай қызмет түрлерін жүзеге асырады:

• шартқа сәйкес электр энергиясын ұлттық электр торабы бойынша жеткізу жөніндегі электр энергиясының көтерме рынок субъектілеріне қызмет көрсету, оның техникалық қызметтелуін қамтамасыз ету және пайдаланымдық әзірлікке қолдау жасау;
• шартқа сәйкес Қазақстан Республикасындағы біртұтас электр энергетикалық жүйенің жұмыс режимдеріне орталықтан оралымдық-диспетчерлік басқаруды жүзеге асыра, нақты баланстардың жасалуы мен электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік кестесін құруды қоса отырып, техникалық диспетчерлеу жөніндегі электр энергиясының көтерме рынок субъектілеріне қызмет көрсету;
• Қазақстан Республикасындағы біртұтас электр энергетикалық жүйенің жұмыс сенімділігін қамтамасыз ету;
• электр энергиясының көтерме рынок субъектілеріне электр энергиясын реттеу және резервілеу, электр энергиясының өндіру-тұтынуылуын теңгерімдеуді ұйымдастыру жөніндегі қызметтер көрсету;
• электр энергиясының көтерме рынок субъектілеріне электр энергиясының теңгерімсіздіктерін табиғи реттеу жөніндегі қызметтер көрсету;
• электр энергиясының теңгерімсіздіктерін одан әрі қаржылай реттеуді Қазақстан Республикасының заңнамасы белгілеген ретпен жүзеге асыру;
• электр қуатының оралымды резервтерінің қажетті көлемдері мен құрылым әзірлігін қамтамасыз ету, активтік және реактивтік қуатты реттеу үшін, энергожүйесін қорексіз күйінен іске қосу бойынша электр энергиясының көтерме рынок субъектілерінен қосалқы қызметтерді сатып алу;
• электр энергиясының теңгермелі рыногының шынайы уақыт түзімінде атқарымдануын және жүйелік пен қосалқы ісметтер рыногын ұйымдастыруды жүзеге асыру;
• қатарлас жұмыс түзімдерінің орнықтылығын басқару және қамтамасыз ету жөнінде шектес мемлекеттердің энергожүйелерімен өзара іс-қимыл жасау;
• біртұтас ақпараттық жүйені, электр энергиясының автоматттандырылған коммерциялық есеп жүйесін, электр энергиясының барлық көтерме рынок субъектілеріндегі реле қорғанышы мен апатқа қарсы автоматиканың түйіндес құрылғыларын құру жөнінде техникалық және әдістемелік басшылықты жүзеге асыру;
• электр энергиясының көтерме рыногы субъектілерін ұлттық электр торабына шығу үшін теңдес шарттарды қамтамасыз ету;
• Қазақстан Республикасы электр энергиясының көтерме рыногына қатысушыларды коммерциялық және өзгедей заңмен сақталатын құпияны құратын мәліметтерді қозғамайтын ақпаратпен қамтамасыз ету;
• электр станцияларындағы, қосалқы станциялардағы негізгі жабдықтардың, электр жеткізу желілерінің, реле қорғанышы мен апатқа қарсы автоматика құрылғыларының, технологиялық басқару жүйелерінің жөндеуге шығарылуын және олардың жұмысқа әзірлігін қамтамасыз етуді мақұлдастыру;
• гидроэлектр станцияларының жұмыс түзімдерін олардың су-шаруашылық теңгерімдері мен Қазақстан Республикасындағы біртұтас электр энергетикалық жүйе жұмысының түзімдерін ескере отырып жасақтауға қатысу;
• электр энергиясының теңгерімдерін ұзақ мерзімдік болжаудың жасақталуын жүзеге асыру;
• Қазақстан Республикасындағы біртұтас электр энергетикалық жүйесінде нормативтік электр тогы жиілігін ұстап тұру мақсатында электр энергиясының шектес мемлекеттер энергожүйелерімен ағындарының шарттасу шамаларын қамтамасыз ету үшін, сондай-ақ электр энергиясының көтерме рыногы жаба алмайтын теңгерімсіздік туындаған кезде технологиялық және өндірістік мұқтаждықтарға арналған электр энергиясын сатып алу-сатуды жүзеге асыру;
• қосарлас (шунттаушы) электр жеткізу желілері мен қосалқы станциялардың жобалануы мен құрылысын мақұлдастыру.

Электр желілері

2010. 01.01. күнгі жағдай бойынша «KEGOC» АҚ балансында 310 электр жеткізу желісі көрсетілген.

Тізбек бойынша ұзындығы 24501,90695 шақырымды құрайды, оның ішінде:

1150 кВ — 4 дана, ұзындығы 1421,225 км; 500 кВ — 42 дана, ұзындығы 6420,0855 км; 220 кВ -203 дана, ұзындығы 15966,57245 км; 110 кВ — 34 дана, ұзындығы 558,668 км; 35–0,4 кВ — 27 дана, ұзындығы 135,356 км.

Жобалары

Осы уақытқа дейін «KEGOC» Акционерлік қоғамы стратегиялық маңызы бар бірнеше жоба ұйымдастырған. Ол жобалар қазіргі таңға дейін жалғасын тауып, басқа да жобалармен толықтырылып жатыр. Мысалы 2009 жылға дейін созылған «ҰЭТ-ны жаңғырту» жобасы; «Қазақстанның Солтүстік-Оңтүстік транзитінің 500 кВ екінші электр жеткізу желісін салу» жобасы (2010 жылы аяқталды), күні бүгінге дейін «ҰЭТ-ны жаңғырту, II кезең»; «Мойнақ ГЭС қуатын беру»; «Кернеуі 500, 220 кВ желілерді Қазақстанның ҰЭТ-на қосумен 500 кВ Алма ҚС-ны салу»; "Балқаш АЭТ қуатын беру"; "220 кВ ОБТҚ-Осакаровка ӘЖ-ны қайта құру»; «Павлодар энергия торабының Қазақстанның БЭЖ-мен байланысын күшейту» атты жобалар іске асырылуда.

KEGOC еншілес ұйымдары

• «Энергоинформ» АҚ (100%). Қызметі — KEGOC қызметін ақпараттық жағынан қамтамасыз ету
• «Батыс транзит» АҚ (20%)

Аумақтық бөлімшелер

1. «Ақмола жүйеаралық электр тораптары» филиалы (Астана қ.)
2. «Ақтөбе жүйеаралық электр тораптары» филиалы (Ақтөбе қ.)
3. «Алматы жүйеаралық электр тораптары» филиалы (Алматы қ.)
4. «Шығыс жүйеаралық электр тораптары» филиалы (Өскемен қ.)
5. «Батыс жүйеаралық электр тораптары» филиалы (Атырау қ.)
6. «Сарыбай жүйеаралық электр тораптары» филиалы (Рудный қ.)
7. «Солтүстік жүйеаралық электр тораптары» филиалы (Екібастұз қ.)
8. «Орталық жүйеаралық электр тораптары» филиалы (Қарағанды қ.)
9. «Оңтүстік жүйеаралық электр тораптары» филиалы (Шымкент қ.)

Басшылары

«Қазақстанэнерго» басшылары

1. Бірлік Оразбаев (1995—1997)

«KEGOC» басшылары

1. Мұхтар Әблязов (1997—1998)
2. Әсет Наурызбаев (1998—1999)
3. Евгений Фельд (1999)
4. Ораз Жандосов (1999—2000)
5. Кенжемұрат Дүкенбаев (2000—2001)
6. Қанат Бозымбаев (2001—2007)
7. Алмасадам Сәтқалиев (2007—2008)
8. Қанат Бозымбаев (2008—2009)
9. Алмасадам Сәтқалиев (2009—2011)
10. Бақытжан Қажиев (2011—2021)
11. Қаныш Молдабаев (2021—2023)
12. Нәби Айтжанов (2023—)

Жаңалық

«Электр жүйелерін бақылайтын KEGOC Қазақстандық ұлттық компаниясы 2011-2012 жылдарға арналған күзгі-қысқы электр желілік жабдықтарды жөндеу жұмыстарын аяқтауда. 31 тамыз жағдайына қарағанда жөндеу жұмыстары 90 пайызға орындалған, электр тасымалдау желілеріне кедергі келтіретін жерлер түзетілген. Компания жөндеу жұмыстары барысында 884 объектіге 1 миллион қаржы көлемінде жұмсалатындығын мәлімдеген болатын. Оның ішінде 104 электр тасымалдаушы желілер, 191 подстанция жабдықтары т.б. Бұл жұмыстар еліміздің электр тоғын пайдалануда оң әсерін тигізеді.

Мекенжайы

Еліміздің электр желілерін басқаруда елеулі еңбек сіңіріп отырған «KEGOC» компаниясының мегаполис Алматы және Астана қалаларында кеңселері орналасқан. Штаб-пәтер Астана қаласында. Қазақстан Республикасы, Z00T2D0, Астана қ., Алматы ауд., Тәуелсіздік даңғылы, 59.

Сыртқы сілтемелер

• KEGOC Мұрағатталған 10 қарашаның 2011 жылы.